PaoFactory.gr
Greens With Attitude.
ΔΕΝ απευθύνεται σε όσους δεν ασχολούνται με την ιστορία του Παναθηναϊκού ΑΟ, δεν τη γνωρίζουν και δεν μπορούν να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα από αυτήν.
ποδοσφαιρο
μπασκετ
ερασιτεχνησ
G.W.A.
Επικοινωνια
Τα τελευταία άρθρα
Όσοι με ξέρουν, μ’ έχουν ακούσει αρκετές φορές να γκρινιάζω για τον Σλούκα. Κι απ’ αυτήν εδώ τη γωνιά κάποιες φορές. Πρόκειται για καθαρά υποκειμενική κριτική και άλλες προτιμήσεις μπασκετικά. Ωστόσο στην παρούσα φάση δεν μπορώ να μην παραδεχθώ πως ο Σλούκας είναι εξωπραγματικός. Κάπτεν όνομα και πράμα.
Όσο κι αν στο μπάσκετ αλλάζουν οι εποχές, οι τάσεις και τα analytics, υπάρχουν στιγμές που μοιάζουν να σε πιάνουν απ’ τον γιακά και να σου λένε: «Ξύπνα. Αυτό που βλέπεις δεν είναι συνηθισμένο». Η φετινή πορεία του Παναθηναϊκού έχει δυο τέτοιες φιγούρες, δυο τύπους που θυμίζουν Μπένζαμιν Μπάτον. Ο Σλούκας, που παίζει λες και έχει τηλεμεταφερθεί από το 2030 και ο Φαρίντ, που εμφανίστηκε σαν να βγήκε από κάποιο ξεχασμένο NBA mixtape της προηγούμενης δεκαετίας. Με άκρα αυτούς, η ομάδα μοιάζει να έχε βρει την ταυτότητά της, ποια είναι, τι θέλει και πώς να ισορροπεί ανάμεσα στο μέλλον και στο παρελθόν, όταν το παρόν φαίνεται να απαιτεί λίγο καλύτερη διαχείριση…
Ένας Σλούκας που παίζει από το 2030
Ποτέ δεν ήμουν φαν του. Εκτίμηση, ναι. Λατρεία, όχι. Αλλά φέτος, το κάτι παραπάνω που (δεν) περίμενα, ήρθε από το πουθενά. Ένα συνεχόμενο, σταθερό, ψύχραιμο «είμαι εδώ — πάμε». Και μακάρι να παίζει έτσι όλη τη χρονιά. Υπάρχουν στιγμές στο μπάσκετ που δεν χρειάζεται να ψάξεις φιλοσοφικές αναλύσεις, ούτε advanced metrics για να καταλάβεις ότι κάτι δεν πάει… φυσιολογικά. Αρκεί να δεις έναν παίκτη να πατάει παρκέ, να πιάνει την μπάλα και να δημιουργεί την αίσθηση πως το παιχνίδι γύρω του παγώνει. Όχι επειδή οι άλλοι σταματούν, αλλά επειδή εκείνος προχωράει πιο γρήγορα απ’ όλους. Αυτός είναι ο Σλούκας φέτος, ένα πλάσμα από το μέλλον που έκανε χρονικό άλμα στο 2025 για να μας εξηγήσει πώς παίζεται το σύγχρονο μπάσκετ.
Και το αστείο ή αν θες, η ειρωνεία, είναι ότι εγώ, που πριν λίγους μήνες έγραφα για τις αμυντικές του αδυναμίες, για το αν μπορεί να κρατήσει ηγετικό ρόλο χωρίς να σβήνει στα τελευταία λεπτά, τώρα πιάνω τον εαυτό μου να ψάχνει τα deflections του. Να βλέπω close-outs με την ίδια προσοχή που κοιτάω side pick, να καταγράφω mental lapses όπως κάποτε κατέγραφα λάθη. Ε, αυτά που κάνει στην παρούσα φάση της σεζόν, οφείλω να τον παραδεχτώ. Όχι πως περίμενε κάποια καταξίωση από μένα, αλλά τα εύσημα καλό είναι να δίνονται. Φέτος δεν παίζει απλώς καλά. Παίζει σαν να έχει ήδη δει τη σεζόν να ξετυλίγεται μπροστά του και απλώς έρχεται στο παρκέ για να επιβεβαιώσει το προφανές. Το διάβασμά του είναι επίπεδα πάνω από τα δεδομένα της Ευρωλίγκας, ηγέτης που δεν χρειάζεται φωνή, δεν χρειάζεται θεατρικότητα, αρκείται στην κίνηση και είναι υπερβολικά ουσιαστικός.
Φαρίντ απ’ τα παλιά
Ή μάλλον, όπως τον χρειαζόταν το τριφύλλι. Κι εκεί που κυλάει η σεζόν με τον έναν τραυματισμό μετά τον άλλον, εμφανίζεται ένας τύπος που θυμίζει άλλο μπάσκετ, πιο ωμό, πιο ενστικτώδες, πιο παλαιάς κοπής. Ο Φαρίντ δεν είναι απλώς μια μεταγραφή. Είναι μια σκηνή από παλιά NBA Top-10 που μπήκε στο ΟΑΚΑ σαν μεταγραφή έκτακτης ανάγκης. Ένας ψηλός που δεν κάθεται να υπολογίσει δέκα πράγματα πριν πηδήξει. Πηδάει γιατί έτσι νιώθει. Κι έτσι πρέπει.
Σε μια Ευρωλίγκα που έχει αδειάσει από rim-runners, από παίκτες που ζουν για την επαφή με το στεφάνι, ο Φαρίντ έρχεται να θυμίσει πως κάποτε αυτό ήταν απαραίτητο συστατικό για να σταθείς ψηλά, το μπάσκετ είναι το παιχνίδι των ψηλών. Δεν έχει την τέλεια τεχνική. Δεν έχει το πιο σύγχρονο στιλ. Αλλά έχει κάτι που έλειπε τρομερά δηλαδή ενέργεια. Και ναι, είναι 35. Και ναι, δεν ήρθε από το πιο… αξιοσέβαστο πρωτάθλημα του κόσμου. Αλλά εδώ δεν μιλάμε για βιογραφικά. Μιλάμε για επίδραση στο παρκέ. Και η επίδρασή του είναι τέτοια που σε κάνει να αναρωτιέσαι το προφανές, αλλά και άβολο: γιατί με γνωστή την απουσία ΛεΣορ εδώ και καιρό, κάνουμε το σταυρό μας που ο 35άρης Φαρίντ, παίζει σαν 25άρης… Γιατί άργησε να έρθει ένα κορμί που να γεμίζει τη ρακέτα;
Γιατί άργησε να αποκτηθεί ένας παίκτης που κάνει τα αυτονόητα να μοιάζουν με ανακάλυψη;
Γιατί άργησε ένας τύπος που επιτρέπει στον Σλούκα να παίξει πικ εν ρολ με πραγματικό όγκο δίπλα του;
Δεν ξέρω αν ο Φαρίντ θα μείνει όλη τη σεζόν. Δεν ξέρω αν θα γίνει ο κρυφός MVP, αυτό που ξέρω είναι πως το παρκέ δείχνει άλλη ομάδα όταν παίζει. Και κάπου μέσα μου, κάπου νοσταλγικά, νιώθω σαν να ξαναβλέπω εκείνη την εποχή που οι ψηλοί δεν προσπαθούσαν να σουτάρουν τρίποντο, προσπαθούσαν να διαλύσουν τη ρακέτα.
Ρόστερ, διαχείριση και η αλήθεια ανάμεσα στις γραμμές
Μέχρι εδώ όλα καλά. Μέλλον από τη μία, παρελθόν από την άλλη. Αλλά η πραγματικότητα δεν είναι ούτε ρομαντική ούτε ποιητική. Η πραγματικότητα καθορίζεται από κάτι πολύ απλό, τις αποφάσεις. Και οι αποφάσεις φέτος δεν ήρθαν πάντα στην ώρα τους…
Όσο κι αν μας συνεπαίρνει ο Σλούκας, όσο κι αν μας ηλεκτρίζει ο Φαρίντ, η ομάδα έφτασε εδώ μέσα από μια σειρά επιλογών που άφησαν κενά. Άργησε να έρθει αθλητικός ψηλός. Άργησε να φτιαχτεί η ιεραρχία. Άργησαν οι ρόλοι, άργησαν κάποιες διορθώσεις, άργησε το ξεκάθαρο «αυτό είμαστε». Και κάπου εδώ βρίσκεται το παράδοξο: αν δεν υπήρχε αυτός ο διαστημικός Σλούκας, σήμερα θα μιλούσαμε πολύ πιο σκληρά. Κι αν δεν υπήρχε αυτό το μπουρλότο του Φαρίντ, θα αναλύαμε πολύ πιο βαριά τις καθυστερήσεις.
Μια ομάδα πρωταθλητισμού οφείλει να προλαβαίνει τις ανάγκες πριν αυτές μιλήσουν. Ο Παναθηναϊκός φέτος, αντίθετα, άφησε μερικά πράγματα να τα φωνάξει η πραγματικότητα. Και δεν μπορείς να στερεώσεις μια χρονιά πάνω στο φαινόμενο δύο παικτών, όσο τεράστιοι κι αν είναι. Αυτό δεν μειώνει κανέναν. Δεν ακυρώνει τη δουλειά. Απλώς υπενθυμίζει ότι το «σχέδιο» χρειάζεται να προηγείται των γεγονότων, όχι να τρέχει πίσω τους. Με απλά λόγια, ο Σλούκας και ο Φαρίντ σου φτιάχνουν τη μέρα, αλλά δεν μπορούν να σου γράφουν το μέλλον μόνοι τους.
Κι επίσης, αυτή η ομάδα έχει παίξει σκυλίσιες άμυνες, θυμίζοντας άλλες εποχές. Έχει κάνει σερί 25-0 σε αγώνες, έχει δεχθεί ελάχιστους πόντους, έχει κλείσει χώρους, έχει κλέψει μπάλες. Το άλλο ερώτημα είναι γιατί αυτό δεν το βλέπουμε συχνότερα…
Οι απρόσμενοι ήρωες και η ελπίδα που μεγαλώνει
Μέσα σε όλο αυτό το περίεργο μπασκετικό σύμπαν υπάρχει κάτι που περνάει σχεδόν στα ψιλά, αλλά ίσως τελικά να είναι το πιο σημαντικό. Η ομάδα αρχίζει να βρίσκει λύσεις από ανθρώπους που μέχρι χθες δεν τους βλέπαμε και τόσο συχνά στο παρκέ.
Ο Ρογκαβόπουλος είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ένας παίκτης – project, ξαφνικά εμφανίζεται σαν έτοιμη μονάδα, σταθερός, ψύχραιμος, με σουτ που έρχεται την κατάλληλη στιγμή και άμυνα που δίνει ανάσες σε ένα rotation που έμοιαζε στενό. Δεν λύνει μόνο προβλήματα, τα προλαβαίνει. Κι αυτό είναι ίσως το καλύτερο που μπορεί να προστεθεί σε μια ομάδα σε μια ομάδα που παίζει σε διοργανώσεις με υψηλές απαιτήσεις.
Το ίδιο και ο Τολιόπουλος, που μπορεί να μην τον βλέπουμε όσο θα θέλαμε, αλλά κάθε φορά που πατάει παρκέ αφήνει στίγμα. Δίνει μια σπίθα, ένα κομμάτι δημιουργίας, μια διάθεση να μπει στη φωτιά. Μια ομάδα δεν χτίζεται μόνο πάνω στους σταρ της. Χτίζεται και πάνω στους παίκτες “ειδικών αποστολών”, αυτούς που κρατούν την ενέργεια, αυτούς που συμπληρώνουν, αυτούς που δεν γκρινιάζουν, απλώς περιμένουν τη στιγμή τους.
Σε μια σεζόν που ξεκίνησε με ερωτηματικά και συνεχίζει με ένα περίεργο μείγμα σταθερότητας και αστάθειας, αυτά τα δύο παραδείγματα, ο Ρογκαβόπουλος κι ο Τολιόπουλος, είναι υπενθύμιση πως υπάρχει βάθος. Υπάρχει υλικό. Υπάρχει μέλλον. Απλά χρειάζεται σωστή διαχείριση, ώστε αυτή η μικρή, αθόρυβη πρόοδος που δίνει ελπίδα ότι τα καλύτερα δεν ήρθαν ακόμη, να γίνει βεβαιότητα. Ότι η ομάδα δεν έχει πει την τελευταία της λέξη. Ότι αυτό που βλέπουμε τώρα είναι μόνο η αρχή. Κι αν ο Σλούκας είναι διαστημικός τώρα κι ο Φαρίντ έφερε τη σπίθα (και τον ορθολογισμό στα συστήματα), τότε οι υπόλοιποι πρέπει να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία και να γίνουν ακόμα καλύτεροι, όντας έτοιμοι όταν χρειαστεί. Ίσως, τελικά, το καλό κομμάτι της σεζόν, το πραγματικά καλό, τώρα ξεκινά. [...]
Read more...
Εδώ που φτάσαμε, η κατάσταση στον μπασκετικό Παναθηναϊκό δεν απαιτεί ανάλυση. Απαιτείται ένας πρόωρος απολογισμός, μπας και ηρεμήσουμε λίγο και απαλύνει η ψυχολογική φθορά. Γιατί, για να είμαστε ειλικρινείς, το «Τριφύλλι» δεν παίζει μπάσκετ. Παρουσιάζει ένα αποτυχημένο installation art όπου το βασικό θέμα είναι η Αναζήτηση της Χαμένης Ταυτότητας, με χορηγό την παντελή έλλειψη εγωισμού και τον φόβο της ρακέτας.
ATHENS, GREECE – OCTOBER 10: Panoramic view of the OAKA Arena during the Turkish Airlines EuroLeague Regular Season Round 2 match between Panathinaikos Athens and FC Bayern Munich at OAKA on October 10, 2024 in Athens, Greece. (Photo by Panagiotis Moschandreou/Euroleague Basketball via Getty Images)
Η «εντυπωσιακή» συγκομιδή αριθμών χωρίς ψυχή
Ο Παναθηναϊκός, η ομάδα που χτίστηκε για να κοιτάζει στα μάτια την κορυφή της EuroLeague, έχει σήμερα μια συγκομιδή πόντων που θυμίζει φιλανθρωπικό τουρνουά. Μια ομάδα που έριξε εκατομμύρια, αλλά σκοράρει με το σταγονόμετρο. Οι πρόσφατες ήττες δεν είναι απλώς ήττες αλλά δημόσιες ταπεινώσεις με soundtrack τη σιωπή. Όταν χάνεις 86-68 από τον Ερυθρό Αστέρα, μια ομάδα που θα έπρεπε να αντιμετωπίζεις με το δεύτερο πεντάρι σου, με συγκομιδή 68 πόντους, δεν πρόκειται για «κακή βραδιά», πρόκειται για έλλειψη παλμού. Είναι σαν να βλέπεις πρεμιέρα παράστασης χωρίς πρόβα.
Άλλο σκορ 92-75, ήττα όχι ντροπιαστική, αλλά άνετα προβληματική. Ο Παναθηναϊκός έχανε με τρόπο που δεν πονάει και αυτό είναι το πιο τρομακτικό απ’ όλα. Όταν δεν σε πονάει η ήττα, αρχίζεις να συνηθίζεις τη μετριότητα. Κι αν το μπάσκετ είναι παιχνίδι εγωισμού, τότε στο ΟΑΚΑ ο εγωισμός έχει μεταναστεύσει. Πιθανόν σε άλλη ομάδα. Ή σε άλλη ήπειρο. Και ναι, είναι νωρίς ακόμα, υπάρχει χρόνο κι όλα τα συναφή, αλλά αν κάποιος βλέπει φως στο βάθος του τούνελ, παρακαλείται να το πει και στον γράφοντα…
Το Αίνιγμα των Ψηλών
Εδώ η τραγωδία φτάνει στο μεγαλείο της, αφού η ρακέτα έχει γίνει ζώνη χαμένων ριμπάουντ. Ο Ματίας Λεσόρ τραυματίστηκε, νέα γνωστά, κι αναμενόμενα από καιρό. Μήνες τώρα, η απουσία του είναι δεδομένη. Και όμως, κανείς δεν έδρασε έγκαιρα. Η ομάδα ήξερε πως θα μείνει χωρίς τον βασικό της κορμό στο «5» και αντιμετώπισε το γεγονός με τη φιλοσοφία του «έλα μωρέ, θα περάσει». Μόνο που στο επαγγελματικό μπάσκετ, το «θα περάσει» δεν είναι τακτική. Είναι παραίτηση.
Η διοίκηση έμεινε απαθής, η αγορά περίμενε… κι έτσι η ρακέτα του Παναθηναϊκού μετατράπηκε σε ζώνη ελεύθερης διέλευσης.
Μήτογλου και Ερνανγκόμεθ παλεύουν γενναία, αλλά μοιάζουν εγκλωβισμένοι σε λάθος ρόλο, ο πρώτος Δον Κιχώτης απέναντι στους ανεμόμυλους, ο δεύτερος πρωταγωνιστής σε low-budget ριμέικ του Space Jam.
Και οι υπόλοιποι; Παρόντες στα χαρτιά, απόντες στο παρκέ. Ο Γιούρτσεβεν είναι εκεί, κάπου μεταξύ πάγκου και παράλληλου σύμπαντος. Ο Χασλ ήρθε σαν λύση ανάγκης κι όχι ως προϊόν αναζήτησης, ήταν και άτυχος κι έδεσε το γλυκό. Ο Κουζέλογλου κάνει ό,τι μπορεί, αλλά το σύστημα δεν του επιτρέπει καν να κάνει λάθος, γιατί για να κάνεις λάθος πρέπει πρώτα να συμμετέχεις.
Και τότε ήρθε το κερασάκι! Ο Παναθηναϊκός αποφάσισε, μετά από εβδομάδες αδράνειας, να βρει λύση στο πρόβλημα του Λεσόρ με την υπογραφή του Κένεθ Φαρίντ. Ναι, του 35χρονου πρώην NBAer που έρχεται από το… ανταγωνιστικό πρωτάθλημα της Ταϊβάν. Το comeback του «Manimal» θα ήταν είδηση το 2014. Το 2025 όμως θυμίζει περισσότερο πείραμα νοσταλγίας, «θυμάσαι τον Φαρίντ; Ε, τον φέραμε κι αυτόν».
Η λογική είναι ακατανόητη, αφού μιλάμε για έναν παίκτη που δεν έχει παίξει ευρωπαϊκό μπάσκετ εδώ και χρόνια, να έρχεται για να καλύψει μια θέση που απαιτεί φρεσκάδα, άμυνα και πόδια. Είναι σαν να αντικαθιστάς χαλασμένο κινητήρα Ferrari με αυτόν ενός αγροτικού ’95 και να ελπίζεις ότι θα τρέξει.
Το χειρότερο; Η λύση ήρθε όταν το πρόβλημα είχε ήδη γίνει σύνδρομο, δεν έμεινε ψηλός στον πάγκο και οι αντίπαλοι σέντερ κάνουν πάρτι. Οι οπαδοί μετράνε ριμπάουντ σαν στατιστική τραγωδίας και η ομάδα μοιάζει να παίζει με… εικονικό σέντερ. Ο Λεσόρ διαρκώς αναρρώνει, αλλά το τεχνικό επιτελείο μοιάζει να περιμένει την επιστροφή του σαν Μεσσία. Και όσο περιμένει, οι αγώνες περνούν, τα rebounds χάνονται και η ρακέτα παραμένει τόπος προσκυνήματος για κάθε αντίπαλο.
Silent Treatment Coaching
Και η παράνοια συνεχίζεται, αφού σε άλλο πρόσφατο ματς, ο Εργκίν Αταμάν κάλεσε time-out… και δεν μίλησε στους παίκτες του, θυμίζοντας πεισμωμένο πεντάχρονο. Όχι γιατί δεν ήξερε τι να πει, αλλά γιατί, όπως φαίνεται, ήξερε ότι δεν θα το άκουγαν. Ήταν μια σκηνή που θύμιζε ντοκιμαντέρ για την παιδική ηλικία της οργής. Ο πάγκος πάγωσε, οι παίκτες κοιτούσαν απορημένοι και το κοινό προσπαθούσε να καταλάβει αν πρόκειται για performance art ή για στιγμιαίο μπλακ-άουτ. Ίσως και τα δύο.
Αν ο Αταμάν ήθελε να ξυπνήσει τους παίκτες, το έκανε με τον πιο ανορθόδοξο τρόπο, σιωπώντας. Μόνο που το «σιωπητήριο» δεν ξύπνησε κανέναν. Η ομάδα μοιάζει να έχει απορροφήσει την ενέργειά του: εκρηκτική στις δηλώσεις, παθητική στο παιχνίδι. Και κάπως έτσι, η γραμμή μεταξύ πάθους και παροξυσμού έγινε θολή. Ίσως ο coach να πίστεψε πως το πρόβλημα είναι επικοινωνιακό. Δεν είναι. Είναι υπαρξιακό.
Οι τουρίστες του πάγκου
Πώς μπορείς να έχεις ρόστερ γεμάτο ταλέντο και ταυτόχρονα να δείχνεις άδειος; Ρώτα τον Παναθηναϊκό. Ο Σορτς, ο Ρογκαβόπουλος, ο Τολιόπουλος, ο Κουζέλογλου, όλοι παίκτες με προοπτική, που κάποιοι ενέκριναν την απόκτησή τους, μοιάζουν περισσότερο με θεατές πρώτης σειράς. Ο πάγκος έχει μετατραπεί σε αίθουσα αναμονής αεροδρομίου όπου οι περισσότεροι περιμένουν την πτήση που δεν έρχεται.
Το rotation είναι τόσο κοντό που θυμίζει λίστα συμμετεχόντων σε σεμινάριο για επιλεγμένους. Και, για κακή τύχη, αλλάζει κάθε εβδομάδα σαν τον καιρό στην Πίνδο. Οι πεντάδες φτιάχνονται και λύνονται με ρυθμό τηλεπαιχνιδιού: «ποιος θα μείνει μέσα;». Και κάπου εκεί, ανάμεσα σε λάθος ρόλους και χαμένες ευκαιρίες, χάνεται η συνοχή. Ο Αταμάν δείχνει να εμπιστεύεται μόνο συγκεκριμένους παίκτες, αφήνοντας τους υπόλοιπους να περιμένουν το θαύμα. Αλλά στο μπάσκετ, οι θαυματοποιοί είναι λίγοι και οι ήττες πολλές. Και όταν δεν έχεις εμπιστοσύνη στους παίκτες σου, εκείνοι σταματούν να έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, κάτι που φαίνεται στα ποσοστά των χαμένων σουτ.
Η αναζήτηση του εγωισμού
Ο Παναθηναϊκός δεν είναι απλώς μια ομάδα που παίζει άσχημα. Είναι μια ομάδα που ξεχνάει ποια είναι. Το πρόβλημα δεν είναι ούτε ο Λεσόρ, ούτε το rotation, ούτε τα time-out. Είναι η απουσία ταυτότητας. Είναι το βλέμμα των παικτών που κοιτούν το παρκέ χωρίς να βλέπουν τίποτα.
Η ιστορία του συλλόγου δεν χωράει τέτοιες εμφανίσεις. Ο Παναθηναϊκός που κάποτε δίδασκε ψυχραιμία, πάθος και συνέπεια, μοιάζει τώρα με έναν ερασιτέχνη καλλιτέχνη που ψάχνει την έμπνευση στη μέση του αγώνα.
Και το κοινό, κουρασμένο αλλά πιστό, παρακολουθεί με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή η ποίηση θα ξαναγίνει ποίηση κι όχι πρόζα, βαριά και αμήχανη.
Μέχρι τότε, το σιωπητήριο συνεχίζεται αφού ακόμα υπάρχει χρόνος.
Όμως ο ήχος από τα time-out χωρίς φωνές, τα ριμπάουντ που χάνονται και τα βλέμματα που ψάχνουν απαντήσεις γεμίζει το ΟΑΚΑ περισσότερο από κάθε σύνθημα.
Και κάπως έτσι, το οδοιπορικό στον Πλανήτη Μπάσκετ συνεχίζεται.
Μόνο που πια, αντί για χάρτη, κρατάμε καθρέφτη.
Γιατί αυτό που βλέπουμε, δεν είναι οι αντίπαλοι.
Είναι ο ίδιος ο Παναθηναϊκός εγκλωβισμένος στην ίδια του την αντανάκλαση. [...]
Read more...
Καταστροφολογία: μια γνωστική διαστρέβλωση, μια τάση να φαντάζεται κάποιος το χειρότερο δυνατό σενάριο, υποθέτοντας ότι ένα γεγονός θα έχει καταστροφικές συνέπειες, ακόμα και αν δεν υπάρχουν στοιχεία γι’ αυτό. Αυτό το μοτίβο σκέψης συνδέεται με έντονο άγχος, καθώς μεγεθύνει τα προβλήματα και δυσκολεύει την αντικειμενική αξιολόγηση μιας κατάστασης.
Η καταστροφολογία με όρους…Παναθηναϊκούς
Σας θυμίζει κάτι ο άνωθεν ορισμός; Κάτι σχετικό με την ομάδα μας, εννοώ, τον ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟ ΑΚΤΟΡ. Κάτι τέτοιο δεν βιώνουμε τριγύρω μας εδώ και λίγες ημέρες, μετά την ήττα με κάτω τα χέρια στη Μπολόνια; Οι σειρήνες, βέβαια, είχαν ηχήσει αρχικά μετά την εντός έδρας ήττα από τη Μπάρτσα στο ΟΑΚΑ. Αλλά ,εδώ και λίγες ημέρες, είναι εκκωφαντικές! Δεν είναι πρωτόγνωρο, όμως. Τα ίδια ακούγαμε ή/και διαβάζαμε κατά τους πρώτους μήνες της θητείας του Αταμάν (ναι, τη σεζόν που το σηκώσαμε). Τότε, ορισμένοι διερρήγνυαν τα ιμάτιά τους ότι «έτσι όπως παίζει η ομάδα, δεν θα μπούμε ούτε στη δεκάδα»!
EUROLEAGUE 2024-2025 / K̐`…яˉ͏ՠ- ЁϠ
Παρόμοια φαινόμενα είχαμε και πέρυσι τέτοια εποχή, παρόλο που λίγους μήνες πριν είχαμε σηκώσει το 7ο! Γενικά, η εμπιστοσύνη στην ομάδα σε μεγάλη μερίδα του κόσμου μας κλονίζεται εύκολα. Κι αυτό, θεωρώ, οφείλεται αφενός στο ότι πολλοί κρίνουν και μιλούν αποκλειστικά με βάση τα εφήμερα αποτελέσματα (δοκάρι και μέσα ήρωας, δοκάρι κι έξω άχρηστος, για να το θέσω σε ποδοσφαιρικούς όρους), αφετέρου στην πλήρη αδυναμία διαχείρισης των συναισθημάτων μεγάλης μερίδας των οπαδών-φιλάθλων! Υπάρχει πάντα στο παιχνίδι και η έλλειψη γνώσης πάνω στο καθαρά αγωνιστικό κομμάτι, αλλά αυτό είναι που οδηγεί στην κριτική με βάση το αποτέλεσμα και μόνο, που ανέφερα λίγο πριν.
Καταγραφή δεδομένων
Πάμε να δούμε, όμως, μερικά στοιχεία σχετικά με την ως τώρα πορεία της ομάδας, για να δούμε κατά πόσο δικαιολογείται όλος αυτός ο πανικός που έχει πιάσει τόσο κόσμο. Ο Παναθηναϊκός ΑΚΤΟΡ, μέχρι τώρα, έχει ρεκόρ 4-2 στις πρώτες 6 αγωνιστικές. Έχει κερδίσει σε 2 έδρες όπου συνήθως έχανε (Μπασκόνια και Εφές), αλλά έχει και μια ήττα από τη Μπάρτσα στο ΟΑΚΑ κι ένα -17 στη Μπολόνια. Ρεκόρ 4-2, με την ομάδα να είναι φανερά ανέτοιμη (το έχει παραδεχτεί ο Αταμάν), πράγμα απολύτως λογικό, αφού οι μισοί και πλέον παίκτες μας, συμπεριλαμβανομένου και του προπονητή μας, δεν ήταν παρόντες στην Καλοκαιρινή προετοιμασία.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο κόουτς να δοκιμάζει σχήματα σε επίσημους αγώνες (κάτι που θα γινόταν στα φιλικά υπό κανονικές προϋποθέσεις) και που οδηγεί σε προβληματικές εμφανίσεις, που με τη σειρά τους μπορεί να κοστίσουν σε ήττες, απέναντι σε αντιπάλους που έχουν ποιότητα. Αν συνυπολογίσουμε ότι ο 33χρονος Γκραντ (κομβικότατος 2-way παίκτης) δεν ξεκουράστηκε το Καλοκαίρι (έπαιξε με τις ΗΠΑ), όπως και ο 36χρονος Σλούκας (έπαιξε στην Εθνική μας), ότι ο Μήτογλου ακόμη δεν είναι καλά, ότι το βασικό μας 5άρι (Λεσόρ) απουσιάζει κι ότι ο 2ος ψηλός μας (Χολμς) τώρα προσπαθεί να προσαρμοστεί στο Ευρωπαϊκό μπάσκετ, ενώ ο Σορτς, που ήρθε για να πάρει τη μπαγκέτα από τον Σλούκα, ψάχνει να βρει τα πατήματά του στην ομάδα, ε, δεν θέλει και πολύ να έρθουν κάποιες στραβές.
Κι αν στον αγώνα με την Εφές φάνηκε να υπάρχει βελτίωση (ειδικά ο Χολμς έδειξε τι είναι ικανός να προσφέρει), ο επόμενος απέναντι στη Μπολόνια (που δημιούργησε και τις περισσότερες αρνητικές αντιδράσεις) ήρθε να μας δείξει το αυτονόητο. Ότι, δηλαδή, μια ομάδα που ακόμη ψάχνεται μέσα στο γήπεδο, είναι σχεδόν αδύνατο να ανταπεξέλθει αν, εκτός των υπολοίπων προαναφερθέντων προβλημάτων της, της λείπουν επιπλέον και ο 2ος (προσωρινά 1ος) ψηλός της και ο κορυφαίος περιφερειακός αμυντικός της (Καλαϊτζάκης), ενώ το καλύτερό της αμυντικά 4άρι (Χουάντσο) ήταν απροπόνητος επί μέρες! Η ήττα ήρθε απολύτως φυσιολογικά, θα πω.
Απίστευτο το μένος για τον Αταμάν
Αυτό που γίνεται, πάντως, με τον Αταμάν αγγίζει τα όρια της εμπάθειας, πλέον! Ο άνθρωπος που, όταν ήρθε, αντιμετωπίστηκε από πολλούς ως «ταβερνιάρης», ακόμη και μετά από 2 συνεχείς προκρίσεις σε Φ4 (ο Παναθηναϊκός ΑΚΤΟΡ είχε πάνω από 10 χρόνια να πάει) και μια κατάκτηση (το πολυπόθητο 7ο), ακόμη και τώρα ακούσει και διαβάζει πράγματα που δεν έχουν ΚΑΜΙΑ ΛΟΓΙΚΗ!
Δεν μιλάω τόσο για κριτικές στυλ γνωστού Έλληνα πρώην μπασκετμπολίστα που αγγίζουν τα όρια του ανεκδότου (τόσα χρόνια δίπλα στον τεράστιο Ζοτς και μπάσκετ ακόμη δεν έμαθε), αλλά για όσα καθημερινά, σχεδόν, γράφουν και λένε τόσο διάφοροι δημοσιογράφοι, όσο και πολλοί (δυστυχώς), αλλά όχι η πλειοψηφία (ευτυχώς) των οπαδών, κυρίως στο διαδίκτυο! Τι ταβερνιάρη και απλό διαχειριστή τον αποκαλούν, τι ότι δεν αναλαμβάνει ποτέ τις ευθύνες του, τι ότι πήρε κατά τύχη το 7ο και δεν μπορεί να δώσει τίποτα άλλο στην ομάδα, τι ότι έχει τσακωθεί με όλους στα αποδυτήρια, τι ότι το μπάσκετ τον έχει ξεπεράσει κι ό,τι άλλο μπορεί να σκεφτεί ο καθένας!
Έφτασε δημοσιογράφος σε γνωστό site να τον κατηγορήσει ότι στη φουρτούνα παράτησε το καράβι, επειδή σε time out στη Μπολόνια άφησε τον Σερέλη να δώσει οδηγίες. Ούτε που του πέρασε από το μυαλό ότι μπορεί να το έκανε εσκεμμένα, για να περάσει μήνυμα στους παίκτες του (ή μπορεί και να του πέρασε, αλλά να το έθεσε έτσι ακριβώς για να δημιουργήσει εντυπώσεις κατά του Τούρκου). Γενικά, ο δημοσιογραφικός κόσμος της χώρας που ασχολείται με το μπάσκετ, στην πλειοψηφία του, ασκεί σε κάθε ευκαιρία δριμεία κριτική στον Αταμάν, την ώρα που σε κάποιον άλλο συνάδελφό του, που κοουτσάρει ομάδα γνωστού λιμανιού, δικαιολογούνται τα πάντα! Φταίει ότι έχουν ιδιαίτερους…δεσμούς μαζί του; Φταίει ότι είναι μπολιασμένοι στην ελληνική μπασκετική σχολή…ξύλου που καλά κρατεί από εποχή Ιωαννίδη, αρνούμενοι να δουν ότι το ίδιο το μπάσκετ έχει αλλάξει; Δεν ξέρω. Πάντως το αστείο παρατράβηξε!
Ευπρόσδεκτη η καλόπιστη κριτική, απολύτως κατακριτέα η ισοπέδωση, ειδικά από «πράσινους» οπαδούς
Μπορώ, φυσικά, να καταλάβω τόσο τη μεγάλη μερίδα Ελλήνων δημοσιογράφων όσο και την πλειοψηφία των «κόκκινων» οπαδών για την σκληρή κριτική που ασκούν στον Αταμάν. Είναι οι ίδιοι, άλλωστε, που για μεγάλο διάστημα (στα πρώτα χρόνια παρουσίας του εδώ) αποκαλούσαν τον Ομπράντοβιτς «Γκαστόνε».
Όσοι είστε 40 plus σίγουρα θα το θυμάστε. Βλέπετε, δεν είχαν άλλο τρόπο να δικαιολογήσουν το γιατί σάρωνε τους ευρωπαϊκούς και εν Ελλάδι τίτλους, ακόμη και με ομάδες πολύ περιορισμένου μπάτζετ, όπως για παράδειγμα με την Μπανταλόνα, με την οποία κέρδισε τον πολυδιαφημισμένο Ολυμπιακό του Ιωαννίδη σε εκείνον τον αλήστου μνήμης τελικό)!
Μπορώ να καταλάβω και την κριτική των δικών μας οπαδών «πράσινης απόχρωσης». Την εποικοδομητική και καλοπροαίρετη κριτική, όμως, που στηρίζεται σε καθαρά μπασκετικά επιχειρήματα, ακόμη κι αν είναι λάθος ή όχι εντελώς σωστή. Δεν μπορώ με τίποτα, όμως, να αποδεχτώ αυτές τις άναρθρες κραυγές πλήρους απαξίωσης ενός ανθρώπου που, κατά την τελευταία πενταετία, έχει οδηγήσει δύο διαφορετικές ομάδες σε τέσσερα Final-4, έχοντας κατακτήσει μαζί τους τα τρία εκ των τεσσάρων! Είναι αδιανόητο να αποθεώνουν ορισμένοι τον Μπαρτζώκα (προσωπικά τον θεωρώ υψηλότατου επιπέδου προπονητή, παρεμπιπτόντως), που έχει τέσσερις σερί προκρίσεις σε Final-4, αλλά καμία κατάκτηση σε αυτό το διάστημα και την ίδια ώρα να απαξιώνουν τόσο έντονα τον Αταμάν, που έχει πάει στο 80% των τελευταίων 5 Final-4, έχοντας κατακτήσει το 60% των τίτλων στο ίδιο διάστημα! Είναι εντελώς παράλογο!!!
Σύγκριση των ομάδων του Αταμάν των τελευταίων ετών
Πριν καταλήξω στο τελικό συμπέρασμα, θεωρώ αναγκαίο να παρουσιάσω μια μίνι σύγκριση της πορείας τόσο της Εφές στις 2 σεζόν που πήρε την Ευρωλίγκα όσο και του Παναθηναϊκού με τον Αταμάν στο τιμόνι του.
Τη σεζόν 2020-2021, η Εφές του Αταμάν ξεκίνησε με ρεκόρ 1-3, έχοντας καταγράψει ήττα με -16 εντός έδρας από τη Ζαλγκίρις. Μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου, είχε ρεκόρ 7-8, ενώ κουβαλούσε ήττα με 35 πόντους διαφορά από την Τσσκα! Από εκεί κι πέρα, έκανε ένα σερί 12-2! Και βέβαια, κατέκτησε την Ευρωλίγκα!
Τη σεζόν 2021-2022, η Εφές του Αταμάν ξεκίνησε με ρεκόρ 2-6, έχοντας καταγράψει ήττα με -13 εκτός έδρας από τη Ρεάλ, και 2 ήττες εντός έδρας με -11 από τη Ζενίτ και με -26 από τον Παναθηναϊκό. Μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου, είχε ρεκόρ 6-8! Από εκεί κι πέρα, έκανε ένα σερί 8-4 (έκανε και μια μεγάλη ήττα από τη Μονακό εκτός έδρας με 22 πόντους διαφορά)! Και βέβαια, κατέκτησε την Ευρωλίγκα!
Τη σεζόν 2023-2024, ο ΠΑΟ του Αταμάν ξεκίνησε με ρεκόρ 2-4, έχοντας καταγράψει ήττα με -10 από τον Ολυμπιακό εντός έδρας και με -14 εκτός έδρας από τη Φενέρ. Μέχρι τις 7 Δεκεμβρίου, είχε ρεκόρ 6-7, ενώ κουβαλούσε ήττα με 12 πόντους διαφορά εντός έδρας από την Ρεάλ! Από εκεί κι πέρα, έκανε ένα σερί 7-1! Και βέβαια, κατέκτησε την Ευρωλίγκα!
Τη σεζόν 2024-2025, ο ΠΑΟ του Αταμάν ξεκίνησε με ρεκόρ 4-2, όπως φέτος, έχοντας καταγράψει ήττα με -14 από τη Μπασκόνια εκτός έδρας. Μέχρι τις 13 Δεκεμβρίου, είχε ρεκόρ 8-7, ενώ κουβαλούσε ήττα με -26 εκτός έδρας από την Εφές! Από εκεί κι πέρα, έκανε ένα σερί 10-3! Και μπορεί να μην κατέκτησε την Ευρωλίγκα (πιθανότατα θα την είχε κατακτήσει αν δεν τραυματιζόταν ο Λεσόρ), αλλά πήγε στο Final-4, σε αντίθεση με όσα πίστευε πολύς κόσμος μετά τον τραυματισμό του άσσου από τη Μαρτινίκα!
Μια γρήγορη ματιά και αντιλαμβάνεται και ο πλέον αδαής το μοτίβο. Οι άκρως επιτυχημένες ομάδες του Αταμάν, κατά την τελευταία πενταετία, ζορίζονται μέχρι τα μέσα Δεκέμβρη, διάστημα στο οποίο κάνουν πολλές ήττες (ενίοτε και με μεγάλη διαφορά)! Και κάπου εκεί αρχίζουν και βρίσκονται οι παίκτες μεταξύ τους, καταλήγει στα κατάλληλα σχήματα ο κόουτς και δένει η ομάδα, με τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα!
Εν κατακλείδι
Το άμεσο μέλλον δεν ξέρω αν θα είναι τόσο ευχάριστο για τους οπαδούς μας. Αρχής γενομένης από σήμερα το βράδυ, έχουμε να αντιμετωπίσουμε έναν αντίπαλο που παραδοσιακά μας δυσκολεύει. Η Μακάμπι μας έχει κερδίσει αρκετές φορές και στην τελευταία διετία που έχουμε ομαδάρα και είναι πιθανό να το ξανακάνει. Έπειτα, ακολουθούν 4 σερί εκτός έδρας ματς με Μονακό, Αστέρα, Παρί και Ρεάλ! Μπορεί να πάμε καλά, αλλά μπορεί να κάνουμε ακόμη και 4 ήττες στο επόμενο διάστημα! Συνιστώ ψυχραιμία. Ακόμη κι αν κλείσουμε το διάστημα αυτό με ρεκόρ 5-6 ή 4-7, σε ένα μήνα από τώρα, θα είμαστε άλλη ομάδα. Αλλά αυτό που μετράει πραγματικά είναι το πώς θα είμαστε από το Φλεβάρη και μετά. Τότε αρχίζουν να κρίνονται όλα. Και ευτυχώς, οι ομάδες του Αταμάν σε εκείνο το διάστημα παρουσιάζονται πανέτοιμες! Και τότε θα είμαστε κι εμείς πανέτοιμοι!
Και θα πάμε στο Final-4!
Με απώτερο σκοπό, βέβαια, την κατάκτηση του 8ου!
Ως τότε, ψυχραιμία και υπομονή! Θα τη χρειαστούμε. [...]
Read more...
Η εποχή Μπενίτεθ μάλλον έρχεται, αν δεν ήρθε όσο γραφόταν αυτές οι γραμμές, και είναι φορτωμένη με το θόρυβο και το ρίσκο μιας τέτοιας κίνησης. Ας μην κοροϊδευόμαστε. Ο Ράφα Μπενίτεθ είναι μεγάλος προπονητής. Με Champions League, με τίτλους, με καριέρα σε Ρεάλ, Λίβερπουλ, Βαλένθια, έχει όνομα που γεμίζει αίθουσες συνεντεύξεων και γραμμές εφημερίδων. Μόνο που όλα αυτά ανήκουν σε ένα ποδόσφαιρο που δεν υπάρχει πια. Στην εποχή πριν τα πετροδόλαρα, πριν τα power points των funds, πριν οι ομάδες γίνουν εταιρικά brands.
Κι όμως, ο Παναθηναϊκός αποφάσισε να επενδύσει ακριβώς εκεί, στο παρελθόν ενός προπονητή που έχει να χαμογελάσει πραγματικά εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Ένα όνομα τεράστιο, αλλά κουρασμένο. Ένας μισθός τεράστιος, αλλά χωρίς αντίκρισμα σε βάθος χρόνου. Και μια διοίκηση που ορκίζεται στη σταθερότητα, τη στιγμή που αλλάζει προπονητές σαν να αλλάζει password. Ο Μπενίτεθ είναι πιθανότατα ο πιο ακριβοπληρωμένος προπονητής που έχει περάσει ποτέ από την Ελλάδα, η ερώτηση όμως δεν είναι αν αξίζει τα λεφτά του. Είναι αν ο Παναθηναϊκός αντέχει να τα πληρώσει και, κυρίως, αν έχει νόημα να το κάνει.
The Benítez Premium
Ο Παναθηναϊκός μπήκε σε μια συμφωνία που μοιάζει περισσότερο με επενδυτικό στοίχημα παρά με ποδοσφαιρική απόφαση, με υψηλό κόστος έναντι της αξίας. Το συμβόλαιο του Μπενίτεθ, πολυετές και υπερπολυτελές, ανοίγει μια οικονομική ψαλίδα που η ελληνική πραγματικότητα δύσκολα θα μπορέσει να κλείσει. Όταν ο προπονητής κερδίζει πολλαπλάσια από τον καλύτερο παίκτη σου, δεν έχεις πια ομάδα, μα έχεις ιεραρχία με ανισορροπία. Ποια είναι η αξία ενός προπονητή που πληρώνεται σαν franchise;
Μπορεί ένας άνθρωπος να σηκώσει στις πλάτες του τη διαφορά ποιότητας, την έλλειψη βάθους, την πίεση ενός οργανισμού που ψάχνει ταυτότητα δεκαπέντε χρόνια;
Η απάντηση δεν είναι τεχνική, είναι ψυχολογική. Όταν οι παίκτες κοιτούν τα δελτία τους και βλέπουν ότι ο κόουτς αμείβεται σαν να παίζει σε Premier League, η απόσταση μεγαλώνει, όχι γιατί τον ζηλεύουν, αλλά γιατί νιώθουν ότι ζουν σε άλλη κατηγορία. Η ισορροπία αποδυτηρίων δεν είναι ζήτημα τακτικής, είναι ζήτημα σχέσης. Κι ο Μπενίτεθ κουβαλά το κύρος, τη γνώση, την πειθαρχία, αλλά δεν κουβαλά μαγικό ραβδί. Αν το κουβαλούσε, ίσως να μην άφηνε τη Θέλτα. Και το πρόβλημα δεν είναι μόνο το κόστος του, αλλά η συμβολική ανισότητα που δημιουργεί, σε μια ομάδα που παλεύει με περιορισμούς και έρχεται ένας προπονητής που μοιάζει με project πολυεθνικής. Η διαφορά μεταξύ “επένδυσης” και “πολυτέλειας” είναι λεπτή. Ο Παναθηναϊκός δείχνει να την αγνοεί. Κι αν η συνεργασία λυθεί νωρίτερα του αναμενομένου, ο Μπενίτεθ δεν χαρίζει ούτε cents, τα χρήματα που θα χρειαστεί να δώσει η ομάδα θα τη γυρίσουν πολλά, πολλά χρόνια πίσω.
Διοικητική ασυμβατότητα & ο κίνδυνος της αποζημίωσης
Ας είμαστε ρεαλιστές, κανείς δεν πιστεύει ότι ο Μπενίτεθ θα μείνει στον Παναθηναϊκό δυόμισι χρόνια. Η ιστορία των τελευταίων δεκαετιών το αποδεικνύει. Όσοι ήρθαν με μεγάλες υπογραφές έφυγαν με ακόμη μεγαλύτερες αποζημιώσεις. Και κάθε φορά, το ταμείο πλήρωνε, όχι μόνο σε χρήμα, αλλά σε χρόνο, σε ηρεμία, σε προοπτική. Ο Γιάννης Αλαφούζος σίγουρα δεν έχει την υπομονή ως αρετή. Η σχέση του με τους προπονητές θυμίζει γάμους αστών της δεκαετίας του ’60, που ξεκινούν με φιλοδοξίες και τελειώνουν με σιωπές και δικηγόρους. Ο Μπενίτεθ, άνθρωπος με ισχυρό χαρακτήρα και ανάγκη απόλυτου ελέγχου, δεν θα δεχθεί εύκολα να λειτουργεί υπό διοικητικές παρεμβάσεις ή επικοινωνιακές πιέσεις.
Κι όταν έρθει η πρώτη ήττα, η πρώτη διαρροή, η πρώτη δυσφορία στα αποδυτήρια, ποιος θα κάνει πίσω; Ο προπονητής με ρήτρα αποζημίωσης που ζαλίζει ή ο πρόεδρος που ψάχνει πάντα το “επόμενο βήμα”; Το σενάριο είναι γνωστό. Αποχώρηση, αποζημίωση, σιωπή, αναζήτηση επόμενου “μεγάλου ονόματος”. Και κάθε φορά, το σύστημα ξεκινά από την αρχή, λίγο πιο κουρασμένο, λίγο πιο φτωχό, λίγο πιο μακριά από την Ευρώπη.
Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι αν ο Μπενίτεθ θα πετύχει. Είναι αν ο Παναθηναϊκός έχει τη δομή να αντέξει τη συνεργασία μαζί του. Γιατί όταν ένας οργανισμός λειτουργεί χωρίς σταθερό πλάνο, ακόμη κι ένας τελειομανής επαγγελματίας μετατρέπεται σε πείραμα. Και μάλιστα πολυδάπανο.
Το “Σύνδρομο της Επιστροφής” και η κακοδιαχείριση του ρόστερ
Ο Παναθηναϊκός έχει ένα χρόνιο πρόβλημα. Θυμάται καθυστερημένα. Παίκτες που αφήνει να φύγουν, τους ανακαλύπτει ξανά δύο χρόνια μετά, πιο ακριβούς, πιο ώριμους, αλλά όχι πια δικούς του. Το πρόσφατο παράδειγμα του Παντελίδη από την Κηφισιά, παιδιού των ακαδημιών του συλλόγου που τώρα επιστρέφει ως “αγορά”, είναι το πιο πρόσφατο σύμπτωμα μιας βαθιάς παθολογίας. Η κακοδιαχείριση του ρόστερ δεν είναι μόνο οικονομικό θέμα. Είναι ιδεολογικό.
Μια ομάδα που δεν πιστεύει στα δικά της παιδιά, στις δικές της ρίζες, δεν μπορεί να ζητά συνέχεια και ταυτότητα. Κι όμως, ο Παναθηναϊκός επιμένει να κυνηγά λύσεις με παίκτες που είτε δεν προσαρμόστηκαν είτε έφυγαν πρόωρα ενώ οι ακαδημίες του για χρόνια έβγαζαν αρκετούς παίκτες άνω του μετρίου.
Πώς θα τα διορθώσει όλα αυτά ο Μπενίτεθ; Με σχέδιο; Με scouting; Με εμπειρία; Ίσως. Αλλά για να φτιάξεις κάτι, πρέπει να σε αφήσουν να χτίσεις. Κι αν κρίνουμε από το πρόσφατο παρελθόν, οι προπονητές στον Παναθηναϊκό σπάνια προλαβαίνουν να δουν το έργο τους να ολοκληρώνεται. Η επιλογή ενός τόσο ακριβού τεχνικού μοιάζει με κίνηση πανικού. Σα να λες “ας αγοράσουμε αξιοπιστία” αντί να την οικοδομήσουμε.
Μόνο που η αξιοπιστία δεν αγοράζεται με υπογραφές. Κερδίζεται με συνέπεια.
Κι αυτό είναι κάτι που ο Παναθηναϊκός δεν έχει καταφέρει ούτε σε μεταγραφές, ούτε σε ταλέντα και σίγουρα ούτε σε πλάνο.
Η απόσταση από την κορυφή & τα παλιά λάθη
Ο Ράφα Μπενίτεθ υπήρξε κορυφαίος. Αλλά το ποδόσφαιρο δεν είναι μνημείο, είναι ρολόι που δεν σταματά ποτέ. Η τελευταία του μεγάλη επιτυχία χρονολογείται από εποχές που τα social media δεν υπήρχαν καν. Από τότε, πέρασε από Νάπολι, Ρεάλ, Νιουκάστλ, Έβερτον, Θέλτα. Πολλές στάσεις, λίγη λάμψη. Η αλήθεια είναι ότι κάθε ομάδα που τον προσέλαβε τα τελευταία χρόνια, το έκανε περισσότερο για το παρελθόν του παρά για το παρόν του. Και σχεδόν πάντα, η σχέση τελείωνε πριν ωριμάσει. Ο Μπενίτεθ είναι ένας δάσκαλος άλλης εποχής, που προσπαθεί να επιβιώσει σε κόσμο που δεν διδάσκεται πια με πίνακα κιμωλίας, αλλά με PowerPoint και analytics.
Ο Παναθηναϊκός, με τη σειρά του, έχει κι αυτός την ίδια συνήθεια, να φέρνει μεγάλα ονόματα όταν βρίσκεται σε φάση κρίσης. Το έκανε με παίκτες, το κάνει τώρα με προπονητές. Είναι μια ψυχολογία «τελευταίας ευκαιρίας», να αποδείξει ότι αξίζει να είναι εκεί που κάποτε ανήκε. Μόνο που το ποδόσφαιρο δεν τιμωρεί τη φιλοδοξία, τιμωρεί την άγνοια ρεαλισμού.
Ο Μπενίτεθ δεν είναι ο εχθρός, είναι το σύμπτωμα. Το πρόβλημα δεν είναι ότι ήρθε, αν έρθει. Το πρόβλημα είναι γιατί ήρθε, πότε ήρθε και με ποιο σχέδιο ήρθε. Γιατί όταν ένας σύλλογος επενδύει περισσότερα στην εικόνα της κίνησης παρά στην ουσία της, τότε το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο, απογοήτευση. Ρωτήστε και τον Τερίμ…
Προσοχή στο κενό ανάμεσα σε φιλοδοξία και πραγματικότητα
Ο Παναθηναϊκός ζει εδώ και χρόνια με ένα διπλό πρόσωπο. Από τη μία, θέλει να ξαναγίνει ευρωπαϊκός. Από την άλλη, λειτουργεί σαν επαρχιακή ομάδα που ψάχνει ισορροπίες ανάμεσα σε οικονομία και φιλοδοξία. Και αυτό το κενό προσπαθεί να το γεφυρώσει με λόγια, όχι με έργα.
Ο Μπενίτεθ έρχεται με όρους Champions League, αλλά σε περιβάλλον Super League. Θα βρει παίκτες καλούς, όχι κορυφαίους, συνθήκες επαγγελματικές, όχι τέλειες, μα κυρίως μια διοίκηση που μπορεί να αλλάξει κατεύθυνση ανά πάσα στιγμή. Το πρόβλημα δεν είναι το όραμα, αλλά η πραγματικότητα που το τρώει ζωντανό. Πολλοί πανηγυρίζουν για την άφιξη του Ισπανού, άλλοι τη θεωρούν «επανάσταση». Αλλά όποιος γνωρίζει τον Παναθηναϊκό, ξέρει ότι οι επαναστάσεις εδώ διαρκούν μέχρι την πρώτη ήττα στη Λιβαδειά. Το γήπεδο της Λεωφόρου έχει δει περισσότερα restart απ’ όσα η Microsoft. Και το κοινό, όσο κι αν θέλει να πιστέψει, κουράστηκε. Γιατί δεν θέλει άλλο ν’ ακούει ότι “έρχεται η νέα εποχή”. Θέλει να τη ζήσει.
Οι οπαδοί του Παναθηναϊκού δεν είναι αφελείς, έχουν μάθει να διαβάζουν πίσω από τις λέξεις. Ξέρουν ότι το όνομα δεν φέρνει την επιτυχία, μα η συνέπεια η οποία στο τριφύλλι κοντεύει να γίνει άγνωστη. Και έχουν δει δεκάδες παραδείγματα διοικήσεων που προσπάθησαν να αγοράσουν ελπίδα, μόνο και μόνο για να τη χάσουν στον πρώτο γύρο. Η ψυχολογία γύρω από τον Μπενίτεθ είναι διχασμένη. Οι ρομαντικοί βλέπουν εμπειρία και κύρος, οι ρεαλιστές βλέπουν ασυμβατότητα και ρίσκο. Το μεγάλο ερώτημα δεν είναι αν ο Ισπανός είναι καλός, αλλά αν αυτός ο Παναθηναϊκός μπορεί να τον “σηκώσει”.
Γιατί, αν η ομάδα δεν έχει τις υποδομές, την υπομονή και τον σχεδιασμό που απαιτεί ένας τέτοιος προπονητής, τότε η συνεργασία είναι καταδικασμένη να καταρρεύσει κάτω από το ίδιο της το βάρος. Και τότε, η απογοήτευση θα είναι διπλή και αγωνιστική και οικονομική. Γιατί ο Μπενίτεθ δεν θα φύγει απλώς, θα φύγει ακριβά.
Η Πολυτέλεια του Λάθους
Υπάρχουν κινήσεις που φωνάζουν ελπίδα και άλλες που φωνάζουν πανικό.
Η επιλογή του Ράφα Μπενίτεθ μοιάζει να ανήκει και στις δύο κατηγορίες.
Ναι, δείχνει φιλοδοξία, αλλά είναι φιλοδοξία χωρίς υποδομή.
Ναι, δείχνει όραμα, αλλά είναι όραμα χωρίς υπομονή.
Ο Παναθηναϊκός δεν χρειάζεται άλλες “μεγάλες στιγμές” στις παρουσιάσεις.
Χρειάζεται σταθερότητα, πίστη και ρεαλισμό. Χρειάζεται να θυμηθεί ότι οι ομάδες δεν αλλάζουν με υπογραφές, αλλά με σχέδιο. Ο Μπενίτεθ ίσως είναι ο κατάλληλος άνθρωπος σε λάθος τόπο ή σε λάθος εποχή. Σε κάθε περίπτωση, το τίμημα θα είναι μεγάλο. Και δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι το τίμημα μιας επιλογής που δείχνει να κυνηγά το παρελθόν για να δικαιολογήσει το παρόν, μοιάζοντας ν’ αδιαφορεί για το μέλλον. Και ο Παναθηναϊκός, που κάποτε δίδασκε τι θα πει ποδοσφαιρική αξιοπρέπεια, δεν αντέχει άλλες τέτοιες “πολυτέλειες”. [...]
Read more...
Ήταν μια βραδιά στο Ολίμπικο. Ο Φραντσέσκο Τοττί αποχαιρετούσε τη Ρόμα κι ένα ολόκληρο στάδιο έκλαιγε σαν να έχανε συγγενή. Δεν ήταν απλώς το τέλος μιας καριέρας, ήταν η τελευταία σελίδα ενός βιβλίου που δεν ξαναγράφεται. Γιατί ο Τοττί δεν ήταν απλώς παίκτης. Ήταν ο δεσμός μιας πόλης με τον εαυτό της. Το παιδί που δεν έφυγε ποτέ από τη γειτονιά, o ήρωας που αρνήθηκε να γίνει προϊόν.
Από τότε έχουν περάσει χρόνια. Ο κόσμος άλλαξε, το ίδιο και το ποδόσφαιρο. Οι ομάδες έγιναν brands, οι παίκτες επιχειρήσεις, οι φανέλες συμβόλαια. Κι εμείς, οι οπαδοί, μάθαμε να αγαπάμε εφήμερα. Κάποτε το ποδόσφαιρο ήταν ταυτότητα, τώρα είναι εμπόρευμα. Κάποτε οι παίκτες ήταν σύμβολα, τώρα είναι assets. Και το ερώτημα που πονάει είναι απλό, από πότε σταματήσαμε να αγαπάμε ομάδες και αρχίσαμε να ακολουθούμε brands;
Η Εξαφάνιση του One-Club Man
Υπήρχε μια εποχή που ένας παίκτης μπορούσε να ανήκει για πάντα σε έναν σύλλογο. Που το “one-club man” δεν ήταν ρομαντισμός, αλλά κανονικότητα. Ο Ντελ Πιέρο, ο Τζέραρντ, ο Μαλντίνι, ο Πουγιόλ, ο Καν. Παίκτες που αντιπροσώπευαν ολόκληρες πόλεις, εποχές, ήθη. Μετά ήρθε το Bosman Rule το 1995. Η “ελευθερία” των παικτών να διαπραγματεύονται μόλις έληγε το συμβόλαιό τους φάνηκε τότε επανάσταση. Και ήταν, αλλά για λάθος λόγους. Αφού η αγορά άνοιξε, οι σύλλογοι έγιναν πιο πλούσιοι, οι παίκτες πιο κινητικοί, οι agents πανίσχυροι. Κάθε καλοκαίρι, τα “παλιά” γκρεμίζονταν και οι “νέες προκλήσεις” γεννιούνταν.
Έτσι, ποδοσφαιρική πίστη έγινε ανέκδοτο. Ακόμα κι ο Μέσι έφυγε από τη Μπαρτσελόνα με δάκρυα, όχι γιατί ήθελε, αλλά γιατί η λογιστική το απαίτησε. Ο Ράμος φόρεσε τη φανέλα της Παρί, ο Ρονάλντο πούλησε το “θα μείνω για πάντα” σε πολλαπλά franchises.
Ο παίκτης που κάποτε έμενε έγινε εμπόριο. Δεν τους κατηγορείς. Ο κόσμος αλλάζει, οι καριέρες μικραίνουν, τα λεφτά είναι αστεία πολλά. Κι όμως, κάτι ραγίζει κάθε φορά που ένας ποδοσφαιριστής φεύγει όχι επειδή θέλει, αλλά γιατί έτσι “πρέπει”. Σήμερα, ο “one-club man” είναι είδος υπό εξαφάνιση, ένα ρομαντικό απολίθωμα, μια λέξη που ακούγεται σαν ανέκδοτο σε μια εποχή που όλα είναι διαπραγματεύσιμα. Και οι οπαδοί; Έμειναν να χειροκροτούν μεταγραφές, να αποχαιρετούν ήρωες που δεν πρόλαβαν να αγαπήσουν και το γήπεδο έγινε σταθμός κι έπαψε να είναι σπίτι.
Η Παγκόσμια αποϊδεολογικοποίηση του σήματος
Το ποδόσφαιρο πια δεν είναι υπόθεση γειτονιάς, είναι υπόθεση αγοράς. Η Manchester United δεν μιλά πια στο Σαλφορντ αλλά στη Σιγκαπούρη. Ρεάλ Μαδρίτης δεν αντιπροσωπεύει τη Μαδρίτη αλλά την “παγκόσμια κοινότητα οπαδών”, η Παρί Σεν Ζερμέν δεν ανήκει στους Παριζιάνους, ανήκει στο brand image του Κατάρ, η Νιουκάστλ δεν έχει καμία σχέση με τους Ανθρακωρύχους παρά έχει κι αυτή ζάπλουτους επενδυτές και οι λίστα συνεχίζεται… Οι ομάδες έγιναν global brands. Δεν μετρούν πλέον πάθος, πουλάνε “εμπειρία”. Δεν ενδιαφέρονται για την πόλη τους, εκτός αν είναι τουριστικός προορισμός , φωνάζουν για την αγορά τους. Και κάπως έτσι, οπαδοί στο Τόκιο και στο Μπουένος Άιρες φοράνε την ίδια φανέλα, την ίδια στιγμή, την ίδια σεζόν, αλλά δεν ξέρουν γιατί. Το ποδόσφαιρο έγινε κοινό νόμισμα μιας κουλτούρας χωρίς ρίζες. Κάποτε, οι ομάδες εξέφραζαν κάτι, είχαν πολιτικό φορτίο, κοινωνικό πρόσημο, αντίσταση. Τώρα έχουν content και influencers. Η ουδετερότητα έγινε εργαλείο marketing με σλόγκαν “μην πάρεις θέση, γιατί χάνεις κοινό”. Όπως και οι εταιρείες, έτσι και οι ομάδες προσπαθούν να είναι όλων και κανενός.
Το “απολιτίκ” έγινε στρατηγική. Τα γήπεδα μετατράπηκαν σε θεματικά πάρκα, VIP lounges, φώτα LED, corporate boxes, με τις τιμές των εισιτηρίων ν’ αποκλείουν τα παιδιά που κάποτε τραγουδούσαν στις κερκίδες. Οι οργανωμένοι θεωρούνται “τοξικοί”, τα πανό “επικίνδυνα”, τα συνθήματα “εκτός brand policy”. Και το ποδόσφαιρο από “λαϊκό άθλημα” έγινε καθαρό, γυαλιστερό κι άδειο. Κι όσο πιο αποστειρωμένο γίνεται, τόσο περισσότερο χάνει το νόημά του.
Η αποϊδεολογικοποίηση του σήματος είναι η αποϊδεολογικοποίηση της ζωής. Όπως στις κοινωνίες της εικόνας, όπου όλα είναι απολιτικά, έτσι και στο γήπεδο δεν υπάρχει δεξιά ή αριστερά, εργατική ή αστική τάξη· υπάρχει μόνο premium ή standard. Η εξέδρα δεν φωνάζει για ιδανικά, αλλά για influencers κι ο οπαδός, που κάποτε ήταν πολιτικό υποκείμενο, έγινε “target group”.
Ιδεολογία vs. Οικονομικά Μεγέθη, το ελληνικό δράμα
Αν κάπου φαίνεται καθαρά αυτή η μετάλλαξη, είναι στην Ελλάδα, εδώ που οι ομάδες δεν ήταν ποτέ “ουδέτερες”. Από αστική αξιοπρέπεια και ευγένεια, σε λαϊκή ψυχή και φωνή της προσφυγιάς και της νοσταλγίας. Οι ομάδες είχαν νόημα πέρα από το ποδόσφαιρο. Αυτές οι ταυτότητες όμως, ξεθώριασαν. το ιδεολογικό τρίγωνο αντικαταστάθηκε από ένα οικονομικό τετράπλευρο με επιχειρηματίες, funds, πολιτική ισχύ, τηλεοπτικά δικαιώματα. Οι ομάδες έγιναν όμιλοι συμφερόντων, οι πρόεδροι επενδυτές, οι οπαδοί καταναλωτές και το πάθος έγινε εργαλείο influence.
Ο Παναθηναϊκός, μέσα σε όλα αυτά, κουβαλά ένα δράμα σχεδόν αρχαίο, ένα σύλλογο που χτίστηκε ως ιδέα, όχι ως εταιρεία. Που άντεξε χρέη, πολιτικές διώξεις, εσωτερικές μάχες, αλλά ακόμα ψάχνει τον εαυτό του σε μια εποχή χωρίς πυξίδα. Κάποτε ο Παναθηναϊκός ήταν σημείο αναφοράς για το “ευ αγωνίζεσθαι”, την αισθητική, την ευγένεια, τη διαφορετικότητα. Τώρα παλεύει μέσα σε ένα τοπίο όπου οι αξίες μετριούνται σε ισολογισμούς. Δεν είναι μόνο ελληνικό το φαινόμενο. Είναι παγκόσμιο, απλώς εδώ έχει πιο έντονα χρώματα.
Όταν ένας σύλλογος με τέτοια ιστορία και ψυχή αναγκάζεται να μετράει τη δυναμική του με όρους “επενδυτικής βιωσιμότητας”, κάτι έχει χαθεί πολύ βαθύτερα από βαθμούς και τρόπαια. Οι Έλληνες οπαδοί, παραμένουν από τους πιο παθιασμένους στην Ευρώπη. Αλλά και οι πιο κουρασμένοι. Κουρασμένοι να βλέπουν ομάδες να γίνονται βιτρίνες, παίκτες να φεύγουν πριν προλάβουν να αγαπηθούν, και τους ίδιους να αποκαλούνται “πελάτες”. Κουρασμένοι να βλέπουν τις σημαίες να κατεβαίνουν χωρίς λόγο. Και κουρασμένοι να κουβαλάν την “ταμπέλα” της κάθε ιδεολογίας του παρελθόντος, τη στιγμή που ζορίζονται να χειροκροτήσουν τους φετινούς παίκτες-μισθοφόρους που φοράνε τη φανέλα της ομάδας τους…
Μια σύνδεση με ημερομηνία λήξης
Και πλέον τίποτα μέσα μας δεν αντιστέκεται, απλά νοσταλγεί και συμβιώνει. Κάθε φορά που βλέπεις ένα παιδί με κασκόλ στο δρόμο, ένα βλέμμα στις κερκίδες που λάμπει χωρίς λόγο, μια μικρή ομάδα να παίζει μπροστά σε πενήντα ανθρώπους, εκεί ζει ακόμα η ψυχή του παιχνιδιού.
Η νέα εποχή μάς έμαθε να αγαπάμε επιφανειακά, αλλά όχι να παθιαζόμαστε αληθινά. Και όμως, χωρίς πάθος, το ποδόσφαιρο είναι μόνο logistics, ένα πρόγραμμα, ένα αποτέλεσμα, μια ανάλυση xG και παίκτες που δεν υπογράφουν πια για…μια πορτοκαλάδα. Ο οπαδός σήμερα είναι επενδυτής συναισθήματος. Ρίχνει χρόνο, ψυχή και λεφτά σε ένα προϊόν με ημερομηνία λήξης, τη μεταγραφή, την αποχώρηση, την αλλαγή ιδιοκτησίας. Όλα έχουν ημερομηνία λήξης, εκτός από την ανάγκη να ανήκεις κάπου. Γι’ αυτό, ίσως, υπάρχει ελπίδα, όχι για επιστροφή στα παλιά, αλλά μια νέα μορφή πίστης. Ίσως να μη βρούμε ξανά παίκτες που μένουν μια ζωή, που να έχουν λόγο κι όχι content, αλλά μπορούμε να φτιάξουμε κοινότητες που αντέχουν περισσότερο από τα συμβόλαια. Κι αν πλέον η φανέλα είναι ένα ύφασμα με ξεθωριασμένη από τη συνήθεια ταυτότητα, αυτό δεν σημαίνει πως πάψαμε να την αγαπάμε, έστω κι από συνήθεια. Κυρίως από ρομαντισμό. Σίγουρα, οι ομάδες έπαψαν αν είναι κοινωνικά τοτέμ μιας χώρας που έμαθε να επιβιώνει μέσα από τις αντιθέσεις της, έχασαν τον ρομαντισμό, όμως το ποδόσφαιρο μπορεί να ξαναγίνει πολιτισμός, αν ξαναγίνει ανθρώπινο. Αν ξαναγίνει πεποίθηση κι όχι περιεχόμενο.
Μια σημαία που δεν κυματίζει
Το ποδόσφαιρο που μεγαλώσαμε δεν υπάρχει πια. Ίσως να μην ήταν ποτέ τόσο αγνό όσο νομίζαμε, αλλά τουλάχιστον είχε ψυχή. Σήμερα όλα είναι πιο επαγγελματικά, πιο ορθολογικά, πιο κενά, σημαίες δεν ανεμίζουν, οι παίκτες δεν μένουν, οι οπαδοί δεν πιστεύουν. Κι όμως, κάθε φορά που κάποιος φωνάζει από την καρδιά του, που γεμίζει το γήπεδο με φωνή κι όχι με φίλτρα, εκεί αναπνέει για λίγο ο παλιός ρομαντισμός. Δεν ξέρουμε αν θα ξαναδούμε έναν Τοττί ή έναν Μαλντίνι. Αλλά μπορούμε να ελπίζουμε ότι κάποτε θα ξαναδούμε έναν παίκτη που θα μείνει γιατί το “ανήκειν” θα αξίζει περισσότερο από το “κερδίζειν”. Κι ίσως τότε, όταν μια φανέλα θα σηκωθεί ξανά όχι από χορηγό, αλλά από ψυχή, να θυμηθούμε γιατί κάποτε λέγαμε ότι το ποδόσφαιρο είναι κάτι παραπάνω από παιχνίδι. [...]
Read more...
«Ο σκοπός κάθε λαϊκής πορείας , για τον κάθε λαό , και σε κάθε περίοδο της ύπαρξής του , δεν είναι άλλος απ’την αναζήτηση του θεού, του δικού του θεού, του θεού που πρέπει το δίχως άλλο να’ναι απόλυτα δικός του · και ο σκοπός του ακόμα είναι να πιστέψει σ’αυτόν τον θεό σαν τον μόνο αληθινό. Ο θεός είναι η συνθετική προσωπικότητα όλου του λαού . Ποτέ ως τα τώρα δε συνέβη , όλοι ή πολλοί λαοί μαζί , να’χουν έναν κοινό θεό · πάντοτε ο κάθε λαός είχε τον ιδιαίτερο θεό του. Όταν οι θεοί αρχίζουν και γίνονται κοινοί , έχουμε κιόλας το πρώτο σημάδι της καταστροφής των λαών. Ο κάθε λαός μένει λαός ως τη στιγμή που έχει τον ξεχωριστό θεό του · πιστεύει πως θα νικήσει με τον δικό του θεό .»
Ντοστογέφσκι , «Δαιμονισμένοι».
Στην ερώτηση «τι απάντηση μπορεί να έχει ο Ντοστογέφσκι στα προβλήματα του Ελληνικού αθλητισμού» , η απόκριση είναι πως ο Ντοστογέφσκι έχει απάντηση για ΤΑ ΠΑΝΤΑ , οπότε, ας τον χρησιμοποιήσουμε μπας και δώσουμε μια απάντηση στο ερώτημα του τίτλου , ερώτημα που βασανίζει τον κόσμο του Παναθηναϊκού δεκαετίες τώρα…
Ας αρχίσουμε απ’τα βασικά. Τι ονομάζουμε θρησκεία; Σαφής και μοναδικός ορισμός δεν υπάρχει, πλην όμως , ένας ορισμός που καλύπτει ικανοποιητικά το ζήτημα είναι πως θρησκεία ονομάζεται κάθε πολιτιστικό σύστημα σχεδιασμένων ηθών , συμπεριφορών, απόψεων και κοινωνικών πρακτικών, όπως κοσμοθεάσεων, ιερών κειμένων, ιερών τόπων και οργανισμών, τα οποία συνδέουν τους ανθρώπους με υπερφυσικά φαινόμενα ή οντότητες.
Ωραία. Επομένως, αν αφήσουμε στην άκρη το υπερφυσικό στοιχείο και προσπαθήσουμε να ορίσουμε μια κοσμική θρησκεία, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι όλα τα προαναφερθέντα που , αυτή τη φορά, συνδέουν τον πιστό με την προσπάθεια επίτευξης μιας όλο και καλύτερης εκδοχής του, με την αποσαφήνιση της θέσης του μέσα στο Σώμα των πιστών και στον κόσμο και , μέσω των παραπάνω χαρακτηριστικών, την προσπάθεια για εναρμόνιση και συλλογική (εκτός από ατομική) πρόοδο και βελτίωση.
Όλα τα παραπάνω συνήθως (αν όχι πάντα) , προϋποθέτουν παραμερισμό της λογικής και εδραίωση του συναισθήματος σε κεντρικό ρόλο, ώστε το επιθυμητό αποτέλεσμα να επιτευχθεί όσο πιο σύντομα και μαζικά γίνεται.
Το έντονο συναίσθημα ως γνωστόν, οδηγεί σε ισχυρό δέσιμο όσων το μοιράζονται, επομένως παρατηρούμε πως και η καθημερινότητα, οι διαπροσωπικές σχέσεις (οικογενειακές, κοινωνικές), η ψυχολογική και πνευματική κατάσταση ανθρώπων που ανήκουν σε διαφορετικές κοινωνικές ομάδες, χωρίς άλλα κοινά στοιχεία, επηρεάζονται με παρόμοιο τρόπο αν μοιράζονται τις ίδιες θρησκευτικές αγωνίες!
Πηγαίνοντας στο επόμενο βήμα τώρα , θα μπορούσαμε να πούμε πως οι οπαδοί μιας ομάδας, εμφανίζουν χαρακτηριστικά θρησκευτικής ταυτότητας; Για τη χώρα μας τουλάχιστον, η απάντηση είναι ξεκάθαρα ναι . Οι μεγάλες ομάδες παρουσιάζουν χαρακτηριστικά θρησκείας για τους οπαδούς τους. Επαναλαμβάνω, για να μη παρεξηγηθούμε, δε λέω πως η ομάδα μπορεί να αντικαταστήσει τις επικρατούσες θρησκείες , δεν παρουσιάζει το σύνολο των χαρακτηριστικών τους , πλην όμως , παρουσιάζει αρκετά απ’αυτά. Και , ιδίως σε Κοινωνίες που οι λοιπές πνευματικές σταθερές έχουν υποχωρήσει (για λόγους που δε θα συζητήσουμε εδώ), είναι απολύτως λογικό οι άνθρωποι να στρέφονται προς θεσμούς που θεωρούν πως καλύπτουν πολλές απ’τις προσωπικές τους ανησυχίες. Είναι αυτό σημάδι παρακμής ; Πιθανότατα. Είναι όμως , ταυτόχρονα και ένδειξη σφυγμού, δείγμα πως εξακολουθεί να υφίσταται η ανάγκη συσπείρωσης του κόσμου σε ομάδες που παίζουν το ρόλο του προστάτη, του παιδαγωγού, του φίλου…
Και , μπορεί θαύματα να μη κάνουν, όλες όμως έχουν το λατρευτικό τους χώρο, τους Αγίους τους , ζώντες και μη , τα ιερά τους αντικείμενα, τις εβδομαδιαίες τους Λειτουργίες και , μέσω του συναισθήματος αλλά και της συμμετοχής (πραγματικής ή φαινομενικής) , επηρεάζουν την καθημερινότητα των «πιστών» τους .
Όπως όμως σε κάθε θρησκεία, απ’τη μεγαλύτερη ως την πλέον περιθωριακή , όλα τα ανωτέρω προσφερόμενα, για να είναι διαθέσιμα , προϋποθέτουν και μια σειρά υποχρεώσεων. Δέσμευση και αποδοχή των «ιδανικών» της και διαρκής αγώνας για την εξάπλωση, την εδραίωση και την επικράτησή τους . Αγώνας απ’τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο, με την πρόθεση τα ιδανικά αυτά να δράσουν ευεργετικά σε όσο μεγαλύτερο μέρος του Συνόλου αλλά και , μέσω της συνεχούς τριβής , να δράσουν ευεργετικά και για τον καθένα σε εσωτερικό επίπεδο.
Το ζήτημα όμως είναι πως η κάθε θρησκεία φέρει διαφορετικά χαρακτηριστικά και πιστεύω, πράγμα λογικό και εξηγούμενο από σειρά παραγόντων.
Πρώτον , της ανθρωπογεωγραφίας της , απ’το παρελθόν μέχρι και σήμερα.
Δεύτερον, απ’την ποιότητα των ηγετών της , το όραμά τους , την προσωπικότητά τους, το βαθμό στον οποίον μπορούν να κινητοποιήσουν τους από κάτω να δράσουν.
Τρίτον , απ’την ποιότητα των σχέσεων με το Κράτος και λοιπές Δομές Εξουσίας. Υπάρχει σύμπνοια και προμοτάρισμα της θρησκείας και των θέσεών της ή υπονόμευση και μεροληψία υπέρ άλλων ;
Τέταρτον , των επιτυχιών έναντι των άλλων , που την ίδια στιγμή δικαιολογούν και εσωτερικά το ορθόν της χαραγμένης πορείας και , συνακόλουθα με αυτό ,
πέμπτον , των σχέσεών της με τις άλλες θρησκείες. Υπάρχει προσπάθεια πλήρους επιβολής και κατίσχυσης, παντί τρόπω ; Υπάρχει προσπάθεια ήπιας επιβολής δια του (ανώτερου) παραδείγματος; Υπάρχει προσπάθεια για δημιουργία «πολυθρησκευτικού» χώρου και χάραξη κοινής πορείας με σεβασμό και ανοχή στην άλλη άποψη; Όλες οι επιλογές είναι ανοιχτές.
Εξίσου σημαντικό όμως στην όλη πορεία είναι το γεγονός πως είναι ιστορικώς καταγεγραμμένο πως οργανωμένα συστήματα με πολύ μεγαλύτερο πνευματικό και φιλοσοφικό υπόβαθρο υποχώρησαν και , εν τέλει, εξαφανίστηκαν έναντι άλλων ,πιο ρηχών μεν αλλά , πιο δυναμικών σε οργανωτικό και «πολεμικό» επίπεδο . Είπαμε, η πίστη και το συναίσθημα υπερισχύουν της λογικής και της κριτικής σκέψης. Επομένως, το όποιο «δίκαιο» , δεν αποτελεί τον κρίσιμο παράγοντα στην τελική έκβαση της «μάχης». Σίγουρα, όχι περισσότερο απ’την ενεργητικότητα και , κακά τα ψέματα, τον φανατισμό.
Κάπως έτσι όμως , οδηγούμαστε στην περίφημη (και χιλιοειπωμένη) άποψη «πού θα πάει , θα γυρίσει ο τροχός», τόσο αγαπημένη απ’όσους βρίσκονται υπό πίεση. Που , όπως δείξαμε και παραπάνω, προϋποθέτει να είσαι ακόμα εδώ για να μπορείς να την επικαλεστείς. Για κανέναν οπαδό του Μαρντούκ πχ , του Όσιρι , του Κετζαλκοάτλ δεν ισχύει γιατί , απλούστατα, δεν υφίστανται πλέον αυτές οι θρησκευτικές κοινότητες ως μετρήσιμα και ορατά μεγέθη. Κανένας τροχός δε γύρισε, ακολουθήθηκε η πορεία στον κατήφορο κι έσβησαν απ’το χάρτη. Τόσο απλά και κυνικά. Ο «τροχός» ενδεχομένως να γυρίζει μόνο για υπάρχοντες και δρώντες, μόνο γι’αυτούς που είναι διατεθειμένοι να παλέψουν κόντρα σε όλες τις δυσκολίες, μόνο με τη λογική του «συν Αθηνά και χείρα κίνει»… Η μοιρολατρεία δεν κάνει καλό σε κανένα επίπεδο, από πάνω μέχρι κάτω. Χρειάζεται συνεχής αγώνας , προσωπικός και συλλογικός, μπας και έρθουν οι καλύτερες μέρες.
Βέβαια, οι ηττημένοι πριν καν πολεμήσουν μοιρολάτρες, θα χρησιμοποιήσουν την άλλη αγαπημένη τους έκφραση. «Ήταν θέλημα θεού». Ναι αλλά ποιού θεού; Του ηττημένου και πεθαμένου ή του ζώντος νικητή; Του δικού σου θεού ή του θεού του άλλου ;
Ας ξαναγυρίσουμε όμως στον Ντοστογέφσκι για να πάμε στο δικό μας , το Παναθηναϊκό δια ταύτα.
Στην Ελλάδα, εδώ και δεκαετίες, υπάρχουν κατά βάση δύο διαφορετικοί «λαοί» , με το «Θεό» του ο κάθε ένας και με πλήρως διακριτά ηθικά και συμπεριφορικά χαρακτηριστικά . Ο λαός του Παναθηναϊκού και ο λαός του Ολυμπιακού. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί, κυρίως στη Βόρειο Ελλάδα και μια τρίτη «θρησκεία», ο ΠΑΟΚ , με διακριτά χαρακτηριστικά επίσης. Λόγω όμως της κατανομής του πληθυσμού στη χώρα και του έντονου τοπικού-εθνοτικού στοιχείου που καλλιεργείται απ’τους επικεφαλής αλλά και τους οπαδούς της , ηθελημένα ή όχι, αναγκαστικά δε γίνεται να συγκριθεί με τα άλλα δύο μεγέθη. Ένα τέταρτο μέγεθος, η ΑΕΚ , παρά το νέο γήπεδο και τους πρόσφατους τίτλους, φαίνεται πως δε μπορεί ν’ανακτήσει τη δυναμική του παρελθόντος και , όχι πλέον αργά αλλά σταθερά, βρίσκεται σε πορεία αποδρομής. Το αντίθετο απ’τον ΠΑΟΚ , δηλαδή…
Σημαντικό ρόλο στην παραπάνω κατάσταση φαίνεται πως παίζει η εντοπιότητα. Η Αθήνα παραμένει πλειοψηφικά πράσινη, ο Πειραιάς κόκκινος , η Μακεδονία ασπρόμαυρη. Η ΑΕΚ περιορίζεται σε συγκεκριμένες γειτονιές της Αθήνας και διατηρεί ακόμα κάποιους πυρήνες στην περιφέρεια, πράγμα που την αποτρέπει απ’το να γίνει Πανιώνιος πολυτελείας …
Οι τίτλοι του ΟΣΦΠ , σαν απόλυτα μεγέθη, δεν οδήγησαν στο επιθυμητό αποτέλεσμα, αυτό που πάσχισε ο οραματιστής Κόκκαλης και παλεύει ο φιλότιμος, προς αυτή την κατεύθυνση, Μαρινάκης. Παρά τις περί του αντιθέτου κραυγές, τα νούμερα αλλά και η ζώσα εμπειρία όλων μας φανερώνουν εύκολα την πραγματικότητα. Οι λόγοι που δικαιολογούν αυτό το φαινόμενο είναι πολλοί. Πιθανότατα, το κάλπικο του πράγματος σε πολλές περιπτώσεις τις τελευταίες δεκαετίες, η μη δίκαιη αντιμετώπιση έναντι των υπολοίπων απ’το Κράτος (για να πούμε κομψά την επιδότηση και τα Προεδρικά Διατάγματα απονομής τίτλων) που έγιναν βίωμα και συνείδηση του απλού κόσμου, έφεραν τα αντίθετα απ’τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Μπορεί ο Ολυμπιακός οπαδός να έχει γαλουχηθεί και , πλέον , να ενστερνίζεται πλήρως αυτές τις τακτικές, όλοι οι υπόλοιποι όμως, όπως άλλωστε συμβαίνει σ’ολόκληρο τον Δυτικό Κόσμο, τουλάχιστον, δε γουστάρουν Στεάουα και τίτλους α λα Τσαουσέσκου, τους προκαλεί αποστροφή αυτός ο εναγκαλισμός με το Κράτος (και το παρακράτος) και , για λόγους ηθικής κυρίως, ελάχιστοι προέτρεψαν παιδιά, ανήψια, βαφτιστήρια να ασπαστούν τη θρησκεία-λαίλαπα απλά και μόνο για να χαίρονται με το ψέμα. Ιδίως όταν το ψέμα πάει χέρι χέρι με το έγκλημα. Το μετρήσιμο αποτέλεσμα είναι πως μεγάλο μέρος νέων φιλάθλων χάθηκε για τις ελληνικές ομάδες και το ποδόσφαιρό μας εν γένει , πολλά παιδιά που δε γίνονται Παναθηναϊκοί ή ΑΕΚ πχ γιατί «χάνουν συνέχεια» , δεν έγιναν Ολυμπιακοί αλλά οπαδοί ξένων , μεγάλων Ομάδων, μη θέλοντας σχέση «μ’αυτό το πράμα». Το ελληνικό ποδόσφαιρο, δηλαδή. Επίσης, η παραπάνω συμπεριφορά, μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως όντως υπάρχουν πράγματα που μετράνε περισσότερο απ’τη συσσώρευση κούφιων τίτλων. Η εντοπιότητα που λέγαμε, η γειτονιά, το σχολείο και οι παρέες , όλη αυτή η καθημερινή τριβή και συναναστροφή βαρύνουν περισσότερο από μη κοινά αναγνωρισμένες επιτυχίες.
Για τον Παναθηναϊκό, συγκεκριμένα, εκτός απ’την τεράστια πληθυσμιακή δεξαμενή που αποτελεί η Αθήνα, οπότε, σαν Κυρίαρχη Ομάδα της πόλης έχει και τον πρώτο λόγο στη δημιουργία νέων «πιστών», τεράστιο ρόλο έπαιξε και η δυναμική που ανέπτυξε (και συνεχίζει ακατάβλητα) το τμήμα μπάσκετ του Συλλόγου. Το ανακαινισμένο ΟΑΚΑ (Παύλος Γιαννακόπουλος κατά τον γράφοντα, εσείς πείτε το όπως θέλετε) που έγινε ήδη ο νούμερο ένα προορισμός αθλητικής και κοινωνικής εμπειρίας της χώρας , οι χαρισματικές προσωπικότητες που αποτελούν το αγωνιστικό κομμάτι της ομάδας και κερδίζουν τη συμπάθεια και το θαυμασμό των ουδέτερων, το πλάνο και το Όραμα, που για την Ελλάδα της λαμογιάς και της μετριότητας αποτελούν ατραξιόν αλλά και ψυχολογικό αποκούμπι, καθώς και οι επιτυχίες που συνοδεύουν την όλη προσπάθεια, όχι απλά αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον του κόσμου, όχι απλά προσελκύει κόσμο για «να περάσει καλά», δείχνει το δρόμο για μια Ελλάδα που δημιουργεί, κερδίζει και μεγαλώνει μέρα με τη μέρα, κάνει τον κόσμο ν’ανυπομονεί να βρεθεί δίπλα στην Ομάδα γιατί, πνευματικά, θέλει κι’αυτός να είναι εκεί, να συμμετάσχει στην πορεία προς τα ψηλά… Εξ ου και τα συνεχή sold out , εξ ου και ο μπασκετικός Παναθηναϊκός που , από talk of the town (country) πλέον γίνεται ευρωπαϊκό, τουλάχιστον, φαινόμενο. Εν αντιθέσει με τον ανταγωνισμό αλλά , ας μη ξανοιχτούμε…
Δυστυχώς, βέβαια, όσο κι αν το μπάσκετ δημιουργεί ρεύμα, hype ,ελληνιστί, η ναυαρχίδα κάθε Ομάδας-Θρησκείας ήταν, είναι και θα είναι το ποδόσφαιρο. Αυτό βάζει τη σφραγίδα της δημιουργίας νέων πιστών . Κι εκεί, η Πράσινη θρησκεία αντιμετωπίζει θανάσιμο πρόβλημα , το οποίο όλοι γνωρίζουν.
Η Διοίκηση , το «ιερατείο» δηλαδή και ο θεματοφύλακας της πίστης , είναι οφθαλμοφανές πως είναι ανεπαρκέστατη κι αυτό είναι η ήπια κρίση. Γιατί, μια πιο κακεντρεχής θα μπορούσε να χαρακτηρίσει όλους αυτούς ως πράκτορες άλλων θρησκειών. Τα έργα και οι ημέρες τους άλλωστε δικαιολογούν μέχρι και τέτοιες σκέψεις…
Άμεσο αποτέλεσμα της ελλειμματικής Διοίκησης και των ενεργειών της, είναι η παύση παραγωγής «Αγίων». Δε μένουν πλέον στην οπαδική συνείδηση αθλητές συνυφασμένοι με τίτλους και διακρίσεις. Το συναίσθημα των πιστών δεν κεντρίζεται , δε φλέγεται από ένδοξες μνήμες και λαχτάρα για το αύριο. Στην καλύτερη περίπτωση, η Ομάδα παράγει «επαρκείς παπάδες», καλά παιδιά που τίμησαν τη φανέλα χωρίς να δημιουργήσουν προβλήματα και μέχρι εκεί. Και κάποιους οσιομάρτυρες, παιδιά της κερκίδας που για κάποιο λόγο δεν είναι πια μαζί μας, που όμως ακόμα κι αυτοί συνήθως παρασέρνονται στην αδιαφορία εν μέσω της γενικής απογοήτευσης…
Απογοήτευση, πίκρα, αίσθημα προδοσίας και , εν τέλει , αποστασιοποίηση. Αυτή είναι η κατάσταση που επικρατεί. Τα βλέπετε , τα αισθάνεστε, δε χρειάζεται να πούμε τίποτα περαιτέρω. Το χειρότερο όλων όμως είναι αυτό το συναίσθημα της σιχασιάς που πλημμυρίζει τους πάντες, αυτή η αποστροφή έναντι της ΠΑΕ και των πρακτικών της, αυτή η αποστασιοποίηση του «πάω στο γήπεδο για την Ομάδα , αν και όποτε μου κάνει διάθεση αλλά, πέραν αυτού, δε θέλω να έχω καμία επαφή με «αυτούς»»…Αυτό το σαράκι που, έτσι και μπει , κατατρώει και το ομορφότερο τέμπλο…
Η απουσία Οράματος και η άρνηση δημιουργίας ενός, σε συνδυασμό με τα παραπάνω, είναι μια καθοδική σπείρα που , μαθηματικά, οδηγεί σε καταστροφή οποιαδήποτε Θρησκεία . Όπως το αντίθετο παράδειγμα, αυτό του μπάσκετ, είδαμε πόση δυναμική μπορεί να δημιουργήσει, έτσι κι αυτό προκαλεί αντίρροπες δυνάμεις που , ευτυχώς, μετριάζονται εν μέρει απ’τη συνειδητοποίηση της πραγματικότητας εκ μέρους της πλειοψηφίας των πιστών και των αμυντικών μηχανισμών που ανέπτυξαν δεκαετίες τώρα. Οι οποίοι, ειρήσθω εν παρόδω , είναι εντυπωσιακοί, αν σκεφτεί κανείς πως μια πρωταθληματική ομάδα όπως ο Παναθηναϊκός, σε τριάντα χρόνια κοντά πήρε μόνο δύο πρωταθλήματα…
Όλη αυτή η κατάσταση και , για άλλη μια φορά θα κάνουμε αντιπαραβολή με το μπάσκετ, αντικατοπτρίζεται και στον Καθεδρικό Ναό της θρησκείας. Παρατημένος στα χρόνια του, ρημαγμένος, βαρίδι για τους αρχιερείς και εμπόδιο για ιερές μπίζνες με τον καινούριο Ναό (όταν και εφόσον…), ακόμα κι αυτή η κατάσταση, αντί να προκαλεί χαρά και ανάταση, προκαλεί διχασμό, πίκρα και μιζέρια. Για να κάνουμε και μια σύνδεση με την πραγματική Ιστορία όμως , εδώ σε ολόκληρη Αγιά Σοφιά, όχι του Μελισσανίδη, την κανονική, οι πιστοί έσπαγαν τα τζάμια και αφόδευαν στην είσοδο και στους τοίχους κατά τη διάρκεια του Ενωτικού Συλλείτουργου , γιατί εμείς να περιμένουμε κάτι λιγότερο στο δικό μας «συλλείτουργο»; Αν και εφόσον, επαναλαμβάνω…
Με όλα αυτά τα θλιβερά, πώς να μην απέχουν οι πιστοί μετά; Πώς να μην ιδιωτεύουν, γιατί να ενδιαφερθούν για τις εβδομαδιαίες λειτουργίες; Τι τοὺς προσφέρουν εκτός από νεύρα και φαρμάκι στην καθημερινότητά τους ; Το Ιερατείο και οι νεωκόροι του αλωνίζουν, στο σώμα των φανατικών έχει επέλθει σχίσμα και ο καθένας τραβά τη δική του πορεία, ανάλογα τα μυωπικά του συμφέροντα. Ο απλός πιστός όχι απλά νιώθει ανήμπορος, νιώθει ξένος στο ίδιο του το σπίτι. Περνά μπαλάκι απ’την εκμετάλλευση στην κοροϊδία κι απο’κει στη στοχοποίηση. Θρησκεία δεν άλλαξε και δεν πρόκειται (ευτυχώς) ν’αλλάξει, όμως δεν υπάρχει και κανένας λόγος να υπερασπίζεται εσαεί κάτι που θέλει να πεθάνει. Έτσι, ο καθένας αναπτύσσει τα στεγανά του , ακολουθώντας το δικό του δρόμο. Ή , έστω , τον παρεΐστικο , της «ενορίας» του…
Απ’την απέναντι πλευρά βέβαια, οι συμπεριφορές και τα χαρακτηριστικά όχι απλά απέχουν παρασάγγας, πρόκειται για εντελώς αντιδιαμετρική κατάσταση.
Η απο’κει θρησκεία έχει, δεκαετίες τώρα, δημιουργήσει στρατό φανατισμένων πιστών σε βαθμό τύφλωσης. Κι όταν λέμε στρατό, δεν εννοούμε τους οργανωμένους αλλά το σύνολο σχεδόν του σώματος των οπαδών της ομάδας. Αυτούς που όλοι οι υπόλοιποι αποκαλούνε ειρωνικά «πρόβατα», πλην όμως , για οποιονδήποτε τσοπάνη , αποτελούν το ιδανικό κοπάδι.
Άπαντες νιώθουν την υποχρέωση ή την ανάγκη , όπως θέλετε πείτε το , να κάνουν ό,τι περνά απ’το χέρι τους για να προωθήσουν τα συμφέροντα της θρησκείας τους, απ’όποιο πόστο κι αν βρίσκονται. Απ’το λαχαναγορίτη ως τον Πρωθυπουργό. Δεν έχει καμία σημασία.
Σε αντίθεση με τους υπόλοιπους, ζούνε συνεχώς εν μέσω πολεμικού σκηνικού. Η αθλητική καθημερινότητα είναι ένα ανοιχτό μέτωπο , στο οποίο πρέπει να επικρατήσουν με κάθε τρόπο. Γι’αυτό, κάθε είδους υπονόμευση δεν είναι απλά ανεκτή αλλά αναγκαία. Προπαγανδίζουν ασταμάτητα, ψεύδονται ανερυθρίαστα (αν και κόκκινοι), διαβάλλουν, κλείνουν τα μάτια ακόμα και στα οφθαλμοφανή, αν αυτά έρχονται σε σύγκρουση με τα συμφέροντά τους και το αφήγημά τους. Αλλοιώνουν συνεχώς την πραγματικότητα.Και το’χουν πετύχει σε μεγάλο βαθμό. Όπως έχουμε πει και παλιότερα , σκεφτείτε απλά πόσος κόσμος γύρω σας δε μπορεί ν’αντιληφθεί σωστά το ποδόσφαιρο (και , τα τελευταία χρόνια, το μπάσκετ) επειδή στο μυαλό του έχουν καρφώσει λάθος ερμηνείες κανόνων , διεστραμμένες νομοθεσίες και παράλογες τιμωρίες εντός κι εκτός αγωνιστικών χώρων και θα αντιληφθείτε το μέγεθος του προβλήματος.
Όλη αυτή η ψυχοπαθολογία του πιστού, διογκώνεται συνεχώς και , αφού τους επιτρέπεται , οδηγούμαστε στα φαινόμενα των Καιρών μας, την ενσυνείδητη κατάλυση των πάντων, Νόμων , Θεσμών, Αισθήματος Δικαίου, προς όφελος της θρησκείας τους. Ή, έστω , της ευθυγράμμισής τους με τα αποκλειστικά τους συμφέροντα . Κι επειδή πρόκειται για ανθρώπινους μηχανισμούς, όχι λάστιχο, αν κάτι σπάσει , σταματά να δουλεύει σωστά γενικά, όχι κατά περίσταση. Διαφωνεί κανείς; Αυτό δε βιώνουμε χρόνια τώρα; Πλην όμως , τον πιστό ποσώς τον απασχολούν αυτά τα ζητήματα. Είπαμε , αν βρίσκεσαι σε πόλεμο, οι σταθερές της ειρήνης δε σε αφορούν. Ας καταλυθούν , αρκεί να έρθει η επικράτηση.
Και , κάτι επίσης πολύ σημαντικό, το γεγονός πως η αρρωστημένη κατάσταση του συνεχούς πολέμου οδηγεί νομοτελειακά στο κλείσιμο κάθε πόρτας για συννενόηση και συνύπαρξη ειρηνική. Ο φανατικός που πολεμά μέχρι τέλους για την επικράτηση, προφανώς και δε μπορεί να λειτουργήσει σε περιβάλλον συναγωνισμού ή , έστω , υγιούς ανταγωνισμού. Παλεύει για τον εκμηδενισμό του εχθρού, την πλήρη υποταγή, αν όχι την εξόντωσή του . Σας θυμίζει κάτι απ’την αθλητική κατάσταση της χώρας τα τελευταία χρόνια; Βλέπετε τα εμφανή στοιχεία; Θεωρείτε, με το παραπάνω σκεπτικό, πως η κατάσταση μπορεί ν’αλλάξει με διάλογο και αλληλοκατανόηση; Αν ναι , καλή επιτυχία σε όσους το προσπαθήσουν, ανυπομονώ να δω τ’αποτελέσματα…
Φυσικά, καταλαβαίνει κανείς πως μια τέτοια σέχτα φανατικών, για να στηρίξει όλες αυτές τις προσπάθειες για το κακό και , απ’τη στιγμή που η όλη δομή είναι υποχρεωτικά πυραμιδοειδής εκτελεστικά, οι «διδαχές» έρχονται από πάνω προς τα κάτω και χρειάζεται η μεγαλύτερη δυνατή ομοιογένεια και ομοθυμία (για να μη πω ομοψυχία) ώστε το μήνυμα να φτάνει όσο το δυνατόν γρηγορότερα και καθολικότερα . Κάτι τέτοιο γίνεται μόνο με άτομα-Ταλιμπάν, ανθρώπους που τους έχει ζητηθεί κι έχουν περιχαρώς προχωρήσει σε ομολογία πίστεως , την οποία ανανεώνουν συνεχώς. Φαντάζεται κανείς, για παράδειγμα, υπάλληλο της κόκκινης ΠΑΕ , να μην είναι βαμμένος, δηλωμένος Ολυμπιακός; Να είναι καλός στη δουλειά του πχ αλλά να έχει ζητήσει σεβασμό στις προσωπικές του επιλογές, τις οποίες διαχωρίζει απ’το εργασιακό του ωράριο; Χαχαχα! Ούτε ως ανέκδοτο δε λέγεται κάτι τέτοιο! Και , για να τα λέμε όλα, αν αυτό ισχύει μια φορά για τον μεροκαματιάρη, ισχύει δέκα φορές για τον Πρόεδρο! Αυτός είναι ο Πάπας του γαυρισμού , δε νοείται να μην είναι ό,τι πιο ακραίο, ό,τι πιο πωρωμένο, ό,τι πιο δυναμικό έχει να επιδείξει η ομάδα ! Και , εννοείται, όχι μόνο στα λόγια…
Όλα τα παραπάνω, δεν έχει την παραμικρή σημασία αν τα εγκρίνω εγώ ή εσύ . Προσωπικά, όχι , προφανώς και δεν τα εγκρίνω. Εδώ όμως εξετάζουμε τα βασικά χαρακτηριστικά της λειτουργίας δύο «θρησκειών» , της δικής μας και της δικής τους και , αρέσει δεν αρέσει, είναι αυτά . Επίσης, αρέσει δεν αρέσει, οι μεν τα υπηρετούν πιστά , οι δε όχι . Γι’αυτό και φαίνεται να επικρατούν ως τώρα. Υπόψιν , δεν είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία που ένας σκοτεινός θεός και μια σκοταδιστική θρησκεία επικρατούν έναντι κάποιας/κάποιων με ανώτερο ηθικό και πνευματικό υπόβαθρο. Πολλά τα παραδείγματα, θρησκευτικά αλλά και θρησκευτικοπολιτικά, ας μην επεκταθούμε και χαλάσουμε τις καρδιές μας. Το αποτέλεσμα , φυσικότατα, ήταν πάντα το ίδιο . Καταστροφή, οπισθοδρόμηση και μεγάλη προσπάθεια σε βάθος χρόνων να περιοριστεί η ζημιά.
Ας επιστρέψουμε στα δικά μας όμως , για να δούμε τι μπορεί να γίνει. Το πολύ ευχάριστο είναι αυτό που αναφέραμε προηγουμένως, πως , αφού δεν κατάφεραν να κερδίσουν μέχρι τώρα , στο τέλος θα ηττηθούν. Είναι νομοτέλεια και μην ακούτε κραυγές περί του αντιθέτου. Για να ξεκινήσουν όμως τα γρανάζια της Ιστορίας να γυρνάνε , πρέπει να μπει φρένο στο συλλογικό κατήφορο. Εδώ και τώρα πρέπει να σαλπίσει ο Άγγελος της Αντίστασης!
Άμεσα οφείλουμε να προχωρήσουμε σε επαναπροσδιορισμό των αξιών μας . Η μιζέρια, η συνεχής γκρίνια για τη γκρίνια, η απογοήτευση και η ηττοπάθεια, η εσωστρέφεια ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ! Είναι επίκτητα, επιβληθέντα άνωθεν και έξωθεν . Ο Παναθηναϊκός πιστός είναι περήφανος, πρωτοπόρος και αγωνιστής! ΠΑΟ θα πει μαχητική ψυχή! Μη το ξεχνάει κανείς αυτό! Γιατί, με λίγη παρατήρηση, θα δείτε πως οι απέναντι και το θυμούνται και το τρέμουν, μη τυχόν και επανέλθει.
Γι’αυτό το λόγο άλλωστε, είναι άμεση προτεραιότητα η επαναχάραξη σαφών ορίων . Δεν είμαστε ίδιοι , δε θέλουμε το ίδιο . «Όλοι μαζί δε μπορούμε»! Ή θα επικρατήσει το φως ή θα επικρατήσει το σκοτάδι! Μέσος δρόμος δεν υπάρχει πια ! Όσες προσπάθειες έγιναν, τορπιλίστηκαν απ’την απέναντι πλευρά για λόγους που εξηγήσαμε πως αποτελούν όχι επιλογή αλλά φύση τους . Αυτά πρέπει να τελειώσουν μια και καλή! Για το καλό όχι μόνο της δικής μας Ομάδας αλλά όλων των Ομάδων, του Αθλητισμού και της Κοινωνίας μας.
Αν η σημερινή Διοίκηση του Παναθηναϊκού αυτό το πράγμα δεν το καταλαβαίνει, δεν το συμμερίζεται ή δεν τη συμφέρει, τότε καλό θα ήταν να αλλάξει άμεσα. Καραμέλες του στυλ «αν φύγει ο Χ , ποιος θ’αναλάβει;» προκαλούν στοματίτιδα εδώ και χρόνια. Ας τις φτύσουμε επιτέλους, όλοι πια καταλαβαίνουν πως αυτά είναι παραμύθια της Χαλιμάς! Στο 2025 ζούμε , όχι στο 1997 ! Φτάνει πια!
Και , ακριβώς γι’αυτό το λόγο δε χρειάζεται ν’αναφερθώ ονομαστικά στη σημερινή Διοίκηση. Δεν έχει νόημα να φύγει ο Αλαφούζος και να έρθει ο Ψ νέος διαχειριστής της κατάστασης, να φρεσκάρουμε απλά το παρόν καθεστώς και να μην αλλάξει τίποτα επί της ουσίας. Ή η Ηγεσία θ’αλλάξει εντελώς στάση έναντι των πραγμάτων ή θα πρέπει να παραδώσει τη σκυτάλη. Γιατί, επαναλαμβάνω, όποιος θεωρεί εν έτει 2025 πως κάνει διαχείριση καταστάσεων βγάζοντας παράλληλα και κάποιο κέρδος και δε βρίσκει λόγο ν’αλλάξει συνταγή, η ίδια η παγκόσμια και εγχώρια πραγματικότητα θα τον φέρει σε δύσκολη θέση όταν αύριο μεθαύριο κληθεί να εξηγήσει γιατί δημιούργησε αυτή τη βαθιά πληγή στο σώμα της κοινωνίας , με ό,τι δεινά ενδεχομένως αυτό να δημιούργησε.Και θα είναι κρίμα για όλους η κατάσταση να φτάσει τόσο χαμηλά. Γι’αυτό ακριβώς, η πίεση για αλλαγή , κάθαρση και ανάκαμψη πρέπει να είναι συνεχής και αδιαπραγμάτευτη.
Παράλληλα, οι πράσινοι πιστοί, πρέπει επιτέλους να κινηθούν με εξωστρέφεια . Βεβαίως και πρέπει να καθαρίσουμε το Σπίτι μας , πλην όμως, αυτό αφορά εμάς και κανέναν άλλον . Ίσα ίσα , όλοι βολεύονται μ’αυτή την αρρώστια, για τους δικούς του λόγους ο καθένας. Που δε θα έπρεπε να είναι ο κανόνας αλλά έτσι είναι η πραγματικότητα. Πρέπει να γίνει καθημερινή, συνεχής δουλειά απ’όλους εναντίον της προπαγάνδας και της κακοήθειας, το δηλητήριο πρέπει να ποτίζεται με αντίδοτο πριν εισχωρήσει στον οργανισμό και , παράλληλα, οφείλουμε να προωθήσουμε τα δικά μας ιδανικά, τα δικά μας θέλω και πιστεύω. Βρισκόμαστε πραγματικά μπροστά στην τελευταία ώρα , βλέπουμε τι ζημιά έχει γίνει παντού, δε χωράει άλλη αναβολή ούτε άλλη μαλθακότητα.
Ας συνειδητοποιήσουμε επιτέλους πως σ’αυτό το διεφθαρμένο και αλωθέν Κράτος, το «παιχνίδι» έχει zero sum χαρακτηριστικά. Είπαμε, δε θα κερδίσουν οι «άλλοι», όμως, μέχρι τότε , ό,τι κερδίζουν αυτοί το χάνουν όλοι οι υπόλοιποι. Όλοι οι Φορείς, επίσημοι και ημιεπίσημοι, οφείλουν να αναγκαστούν να λειτουργήσουν όπως προβλέπει ο θεσμικός τους ρόλος. Αν δεν το κυνηγήσουμε , αν δεν το απαιτήσουμε μέχρι τέλους, θα βλέπουμε τις Στεάουα και τις Ατλέτικο Νασιονάλ του Μεντεγίν να σαρώνουν και τους ανθρώπους που ΕΣΥ ψηφίζεις και πληρώνεις να χοροπηδάνε σαν τις μαϊμούδες στις εξέδρες…
Για να κλείσουμε αυτό το τόσο ιντριγκαδόρικο και ενδιαφέρον θέμα , μέχρι να το ξαναπιάσουμε κάποια στιγμή σύντομα, ας επαναλάβουμε για τελευταία φορά , δίκην σωτηριολογικού μηνύματος, τα αναντίρρητα γεγονότα. Ο Παναθηναϊκός μας , η Ομάδα και το καμάρι της Αθήνας, πάντα θα έχει τον πρώτο λόγο στη μεγαλύτερη πηγή οπαδών της Ελλάδας. Το μπάσκετ του Συλλόγου και η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια όχι απλά ξύπνησαν αλλά κατάφεραν να παγιώσουν αυτή την πεποίθηση. Η ποδοσφαιρική γάγγραινα κάποια στιγμή, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο θα αποκοπεί, οι πληγές θα κλείσουν, θα συνεχίσουμε την πορεία προς τα μπρος . Πληγωμένοι, ταλαιπωρημένοι αλλά όρθιοι . Γιατί, είμαστε πιστοί ακόλουθοι του γίγαντα Παναθηναϊκού όχι για τους τίτλους του παρελθόντος αλλά , κυρίως για τους τίτλους που θα’ρθουν. Τους τίτλους που ο καθένας από’μας θα κάνει να έρθουν.Προσδοκώμεν Ανάστασιν ποδοσφαιρικών νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αθλητικού και κοινωνικού Αιώνος . Αμήν . [...]
Read more...
Γενικά, το φθινόπωρο μελαγχολεί αρκετό κόσμο. Λίγο το τέλος των διακοπών, λίγο που μικραίνει η μέρα, επιστροφή στην καθημερινότητα. Όλα αυτά ισχύουν για κάποιους. Αν είσαι Παναθηναϊκός, φθινόπωρο σημαίνει άγχος, νεύρα και χαμένες ευκαιρίες… Κι απορία ποιος θα είναι ο επόμενος προπονητής κι αν θα προλάβει παρέλαση.
Υπάρχουν εποχές του χρόνου που κουβαλούν προσδοκίες κι άλλες που θυμίζουν ανασφάλεια. Για τον Παναθηναϊκό, το φθινόπωρο είναι σταθερά η εποχή του άγχους. Οι πρώτες εβδομάδες της σεζόν, εκεί που χτίζονται τα θεμέλια για μια χρονιά διαφορετική, καταλήγουν συχνά να είναι ένα ξήλωμα. Κάθε Οκτώβρης μοιάζει με «ξανά από την αρχή».
Η φετινή χρονιά στο ποδόσφαιρο δεν αποτελεί εξαίρεση. Ο Ρουί Βιτόρια αποτελεί ήδη παρελθόν, λίγες μόνο αγωνιστικές μετά την έναρξη της Superleague. Η ομάδα βρίσκεται χαμηλά στη βαθμολογία, οι εμφανίσεις προβληματίζουν και το κοινό έχει αρχίσει, κιόλας, να χάνει την υπομονή του. Στο άλλο άκρο του ίδιου συλλόγου, η μπασκετική ομάδα δείχνει πιο έτοιμη, πιο μεστή. Ο Εργκίν Αταμάν έχει στη διάθεσή του ένα ρόστερ που του επιτρέπει να ονειρεύεται. Το ποδόσφαιρο ψάχνει για λύσεις. Το μπάσκετ αναζητά ρυθμό και σταθερότητα. Δύο κόσμοι. Μία ομάδα.
Ποδόσφαιρο: Κάθε Φθινόπωρο Άγχος
Το φθινόπωρο για τον Παναθηναϊκό στο ποδόσφαιρο δεν είναι εποχή συγκομιδής, είναι περίοδος άγχους. Παρά την καλοκαιρινή αισιοδοξία, τις ανανεώσεις, τις μεταγραφές, τις προσδοκίες, κάθε Σεπτέμβρης και Οκτώβρης μοιάζουν με απότομη προσγείωση. Κι ο φετινός απολογισμός είναι βαριάς μορφής. Η ήττα από την Κηφισιά ήταν το τελευταίο χτύπημα. Όχι μόνο γιατί ήρθε από έναν αντίπαλο μικρότερης δυναμικής, αλλά γιατί αποκάλυψε το απόλυτο κενό, απουσία συνοχής, πλάνο που δεν προχωρά, ποδοσφαιριστές χωρίς ρόλους, αλλά και παίκτες που κι άτομα που έφυγαν και θα μπορούσαν να έχουν αξιοποιηθεί στο ποδοσφαιρικό τμήμα, όπως οι Άγγελος Μπασινάς και Σωτήρης Κυργιάκος. Ο Ρουί Βιτόρια, παρά τα πρώτα εχέγγυα αξιοπιστίας, δεν μπόρεσε να εμπνεύσει. Και η αποχώρησή του ήρθε φυσικά, αλλά χωρίς λύση στον ορίζοντα. Πόσο χειρότερος θα ήταν ο Λέτο στη θέση του δηλαδή;
Οι μεταγραφές που έγιναν δείχνουν περισσότερο ως «στοιχήματα». Οι παίκτες που ήρθαν αργά και, λογικά, δεν έχουν ακόμη δέσει με τους υπόλοιπους ώστε να αρχίσουν να αποδίδουν. Παίκτες που έχουν όλο και λιγότερες συμμετοχές μέχρι την παρουσία τους στην ενδεκάδα. Τι να περιμένει κανείς από το Ρενάτο Σάντσες αν δει απλά πόσες συμμετοχές είχε πριν υπογράψει στο Τριφύλλι; Η ομάδα μοιάζει βαριά, νευρική, με καθυστερημένες αντιδράσεις και χαμηλή ένταση. Οι νέες προσθήκες ενδεχομένως να χρειάζονται χρόνο, τον οποίο, όμως, η ομάδα, για άλλη μια χρονιά, δεν έχει.
Και κάπως έτσι, η σεζόν αρχίζει να γέρνει. Η διοίκηση καλείται πρώτα να παρουσιαστεί και μετά να δράσει άμεσα. Η πρόσληψη νέου προπονητή δεν είναι μόνο θέμα αλλαγής προσώπου, αλλά αλλαγής ατζέντας. Ο Παναθηναϊκός δεν αντέχει άλλες “μεταβατικές” χρονιές. Και το ερώτημα είναι σαφές: μπορεί να αλλάξει ρότα μια ομάδα που βουλιάζει από τόσο νωρίς; Η απάντηση εξαρτάται από τη βούληση. Από το κατά πόσο διοίκηση και παίκτες θα αντιληφθούν την κρισιμότητα της στιγμής. Από το αν η ομάδα θα ξαναγίνει ομάδα.
Μπάσκετ: Ρόστερ, Ρυθμός και… ΛεΣόρ
Την ώρα που το ποδόσφαιρο γέρνει προς το τέλμα, το μπάσκετ μοιάζει να πατάει πιο γερά. Ο Παναθηναϊκός του Αταμάν έχει στα χέρια του ένα από τα πιο πλήρη και ισορροπημένα ρόστερ της Euroleague. Η φιλοσοφία του προπονητή, με έμφαση στην πίεση, στην κίνηση και στην τακτική ευελιξία, βρίσκει επιτέλους υλικό που μπορεί να την υπηρετήσει. Το ρόστερ μοιάζει να έχει βάθος, ποικιλία και παίκτες που μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Ο Γκριγκόνις φαίνεται να επιστρέφει κι ο Αταμάν να έχει εργαλεία. Έχει επιλογές. Το μόνο που μένει είναι να “δέσει” το σύνολο.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, όμως, υπάρχει και το πρώτο ερωτηματικό: ο Ματίας ΛεΣόρ. Ο τραυματισμός του ήταν σοβαρός και η επιστροφή του παραμένει θολή. Η βιαστική όσο και ανούσια επιστροφή του για το Final Four φαίνεται πως έκανε περισσότερη ζημιά από καλό. Το ιατρικό επιτελείο ακολουθεί συντηρητική προσέγγιση και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί αν θα είναι απόλυτα έτοιμος στο ξεκίνημα της σεζόν. Χωρίς τον ΛεΣόρ, ο Παναθηναϊκός χάνει το στυλ “bully ball” που τόσο καλά υπηρέτησε πέρσι. Ο νέος ψηλός που αποκτήθηκε είναι επαρκής και τι διάστημα προσαρμογής θα χρειαστεί; Θα ψάχνουμε πάλι ενίσχυση της τελευταίας στιγμής;
Δεύτερο ζήτημα είναι οι Έλληνες παίκτες. Ο Αταμάν έχει δηλώσει την πρόθεσή του να αξιοποιήσει τους πάντες, αλλά η πραγματικότητα της Euroleague είναι σκληρή. Ο χρόνος θα δείξει αν θα υπάρξουν ουσιαστικοί ρόλοι για όλους ή αν κάποιοι θα μείνουν στο περιθώριο. Έστω κι έτσι όμως, το κλίμα είναι σαφώς θετικότερο, αφού υπάρχει σχέδιο. Υπάρχει momentum. Και υπάρχει, επιτέλους, μπασκετική ταυτότητα.
Το Χαμένο Έδαφος και οι 2 Διαδρομές
Η εικόνα του συλλόγου μοιάζει διχασμένη. Στο ποδόσφαιρο, η κρίση έχει έρθει νωρίς και είναι βαθιά. Η απώλεια βαθμών, η έλλειψη πλάνου και το έλλειμμα εμπιστοσύνης έχουν ήδη αφήσει σημάδια. Αν υπάρχει ελπίδα, αυτή περνά από τρία σημεία:
Νέος προπονητής με ξεκάθαρη φιλοσοφία – όχι άλλη “δοκιμή”, αλλά λύση που να ενώνει το αποδυτήριο και να εμπνέει το κοινό.
Επιστροφή στην ένταση – το μεγαλύτερο πρόβλημα του Παναθηναϊκού είναι το ρυθμό του. Χωρίς ένταση, δεν υπάρχει σύνολο.
Αξιοποίηση κάθε παίκτη – αφού πλέον κανείς δεν περισσεύει με τόσες υποχρεώσεις.
Στον αντίποδα, το μπάσκετ έχει την ευκαιρία να ξεκινήσει καλά. Αν οι τραυματισμοί μείνουν μακριά, αν το ροτέισον βρει ισορροπία, αν ο Αταμάν στηριχθεί όπως πρέπει, τότε ο Παναθηναϊκός έχει τις βάσεις για κάτι μεγάλο. Αρκεί να μην χαθεί η συγκέντρωση και να μην κυριαρχήσουν οι “εσωτερικές φωνές” που συχνά χαλάνε το καλό κλίμα πριν καν στραβώσει κάτι.
Ο δρόμος είναι διπλός. Το ποδόσφαιρο χρειάζεται restart. Το μπάσκετ χρειάζεται σταθερότητα. Και ο κόσμος; Πρέπει να κρατήσει πίστη και στις δύο πορείες αλλά με διαφορετικές προσδοκίες. Η καλύτερα να έχει προσδοκίες μόνο από το ένα τμήμα…
Μεταξύ Απογοήτευσης & Ελπίδας
Ο Παναθηναϊκός βαδίζει ξανά σε μια σεζόν με αντίρροπες δυνάμεις. Η απογοήτευση από το ποδοσφαιρικό τμήμα δεν είναι καινούρια, αλλά φέτος ήρθε πιο απότομα. Και πιο βαριά. Και παρά τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις, το “Ελλάς-Ευρώπη- Παναθηναϊκός” δεν θα ακουστεί για ακόμα μια χρονιά. Ελπίδα, όμως, δεν φαίνεται, αν η αντίδραση δεν είναι άμεση και ουσιαστική.
Στο μπάσκετ, η ιστορία γράφεται διαφορετικά, όχι επειδή όλα είναι τέλεια, αλλά επειδή υπάρχει πλάνο, ρόλος και στόχος. Ο Παναθηναϊκός μπορεί να ξαναμπεί στις ράγες, σε όλα τα αθλήματα. Αρκεί να αντιμετωπίσει κάθε πρόβλημα με σοβαρότητα, όχι με επικοινωνιακές αναβολές.
Ο σύλλογος οφείλει στους φιλάθλους του κάτι περισσότερο από δικαιολογίες. Οφείλει επιστροφή στην κανονικότητα. Όχι αυτή των ήσυχων χρόνων, αλλά των απαιτητικών, των περήφανων, των ουσιαστικών. Και το φθινόπωρο; Θα σταματήσει να είναι εποχή άγχους μόνο όταν το παρόν σταματήσει να μοιάζει με deja vu. [...]
Read more...
Το κείμενο ξεκίνησε να γράφεται μετά την ευρωπαϊκή ήττα από τη Βίκινγκουρ και ολοκληρώθηκε μετά τον τελικό Κυπέλλου στο μπάσκετ για να βρεθεί η απαραίτητη ψυχραιμία…
Από το μπασκετικό τμήμα του Παναθηναϊκού έχω δει αρκετές κατακτήσεις κυπέλλων, οπότε άλλο ένα ακόμη αι απέναντι στον Ολυμπιακό θα ήταν ούτε κάποιο ξέσπασμα, ούτε μια αφορμή για πανηγυρισμούς χωρίς όρια. Πάντα η νίκες απέναντι στον αιώνιο έχουν διαφορετική γεύση, ειδικά όταν κρίνεται κάποιος τίτλος. Κι όμως, η αίσθηση που άφησε το Κύπελλο Ελλάδας στο μπάσκετ δεν ήταν αυτή. Ήταν περισσότερο μια χαρμολύπη, ένα ανακουφιστικό μειδίαμα, ούτε καν χαμόγελο, συνοδευόμενο από ένα αναπόφευκτο σφίξιμο στο στομάχι.
Γιατί; Γιατί για ακόμα μια φορά, την ίδια στιγμή που στο μπάσκετ ο Παναθηναϊκός δείχνει να ξαναβρίσκει τον δρόμο του ακόμα και με αλχημείες λόγω των σοβαρών απουσιών, το ποδοσφαιρικό τμήμα συνεχίζει να μην ξέρει που πατά και που βρίσκεται, βυθισμένο στη μετριότητα και στα άσχημα αποτελέσματα. Λάθος. Στη μετριότητα και τις αποτυχίες. Γιατί για αποτυχία μιλάμε όταν όχι δεν μπορείς να κερδίσεις την ομάδα από την Ισλανδία, όχι δεν μπορείς να ισοφαρίσεις, αλλά νιώθεις και τυχερός που οι πράσινοι γύρισαν με περισσότερα γκολ στις αποσκευές τους, να είναι μη αναστρέψιμο το αποτέλεσμα…
Η μπασκετική επιστροφή
Όσοι παρακολούθησαν τον τελικό, είδαν μια ομάδα που κατέβηκε στο γήπεδο με την ξεκάθαρη αποστολή να κερδίσει. Ο Παναθηναϊκός, μετά από χρόνια στα οποία είχε χάσει το DNA του νικητή, ξαναβρήκε τη χαμένη του ταυτότητα, την ψυχή των παικτών, την αγωνιστικότητα, τη μαχητικότητα και το πείσμα στοιχεία που είχαν αρχίσει να εκλείπουν από την ομάδα, εμφανίστηκαν ξανά και ήταν αυτά που έκαναν τη διαφορά. Ήταν η στιγμή που κάθε φίλαθλος του Παναθηναϊκού ξαναείδε μπροστά του τις παλιές δόξες, τότε που το τριφύλλι δεν φοβόταν κανέναν και τα τρόπαια ήταν καθημερινότητα. Ο τρόπος που ήρθε η νίκη απέναντι στον αιώνιο αντίπαλο έκανε τη στιγμή ακόμα πιο γλυκιά, σε έναν τελικό όπου οι λεπτομέρειες έκριναν το αποτέλεσμα και οι πράσινοι έδειξαν ότι είχαν μεγαλύτερη ψυχή και καθαρό μυαλό. Και όμως, το τρόπαιο, αν και χρυσό, στα μάτια πολλών φάνηκε «τσίγκινο». Όχι γιατί η επιτυχία δεν ήταν μεγάλη ή την έχουμε συνηθίσει, αλλά γιατί την ίδια στιγμή το ποδοσφαιρικό τμήμα φρόντιζε να βυθίζει την κάθε πράσινη ψυχή στην απογοήτευση.
Το ποδοσφαιρικό ναυάγιο
Όμως, λίγες μέρες πριν από την μπασκετική επιτυχία, το ποδοσφαιρικό τμήμα έδινε τη δική του μάχη απέναντι στον Ολυμπιακό σε ένα ντέρμπι με φόντο την πρόκριση, σε ένα παιχνίδι όπου έπρεπε να αποδείξει ότι μπορεί να σταθεί στα δύσκολα. Και όμως, με το ρολόι να δείχνει τις καθυστερήσεις, ένα γκολ του Ολυμπιακού έριξε την αυλαία με τον πιο σκληρό τρόπο. Δεν ήταν απλώς μια ήττα. Ήταν η επιτομή της έλλειψης χαρακτήρα. Ήταν ένα παιχνίδι, μια φάση, μια στιγμή που έκρινε την πρόκριση. Οι λεπτομέρειες ήταν αυτές που έκαναν τη διαφορά, αλλά στο τέλος, το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο. Με το ρολόι να δείχνει τις καθυστερήσεις, ένα γκολ του Ολυμπιακού έριξε την αυλαία με τον πιο σκληρό τρόπο. Και μάλιστα από έναν πιτσιρικά, σαν αυτούς που κάποτε έβγαζαν οι πράσινοι από τις φημισμένες ακαδημίες τους.
Ο Παναθηναϊκός έδειξε ξανά ότι αδυνατεί να «τελειώσει» παιχνίδια, ότι του λείπει το ένστικτο του δολοφόνου. Πως αντί να είναι μια ομάδα που παίζει για να κερδίσει, είναι μια ομάδα που παίζει για να μην χάσει. Και στο τέλος, χάνει. Κι όλα αυτά μοιάζουν λογικά όταν πρόκειται για ένα ντέρμπι με τον Ολυμπιακό, στο οποίο κάθε λεπτομέρεια μετράει, ειδικά σε ματς όπως αυτό, στα οποία παίζεται η πρόκριση στον επόμενο γύρο. Στην Ευρώπη όμως, με τη Βίκινγκουρ αντίπαλο, όλα τα παραπάνω πάνε περίπατο και κάθε δικαιολογία μοιάζει φθηνή…
Ευρώ-ταπείνωση
Η ευρωπαϊκή εμφάνιση του τριφυλλιού ήταν μια πραγματική διαπόμπευση. Μια κηλίδα ντροπής στην πράσινη ιστορία. Ο Παναθηναϊκός ηττήθηκε με 2-1 από την Βίκινγκουρ Ισλανδίας, μια ομάδα που δεν έχει καν ευρωπαϊκή ιστορία. Ένα παιχνίδι όπου οι πράσινοι έμοιαζαν να βρίσκονται σε λήθαργο, χωρίς πάθος, χωρίς τακτική, χωρίς κανένα ψήγμα από το πνεύμα του συλλόγου. Οι πράσινοι εμφανίστηκαν χωρίς ένταση, χωρίς τακτική, δίχως κανένα πλάνο, δεν ήξεραν τι ήθελαν να κάνουν στο γήπεδο, γεμάτοι αδιαφορία και έλλειψη πάθους, με όλα αυτά να ξεκινάν από μια ομάδα που κατέβηκε νομίζοντας πως είχε κερδίσει πριν καν πατήσει το χορτάρι. Την ίδια στιγμή, οι Ισλανδοί πάλευαν για κάθε μπάλα σαν να εξαρτιόταν η ζωή τους από αυτήν, έτρεχαν, πίεζαν, ήξεραν γιατί και με ποιον έπαιζαν. Και το αποτέλεσμα σίγουρα δεν ήταν το αναμενόμενο, αφού μάλλον ούτε οι πιο φανατικοί (;;;) Ισλανδοί φίλαθλοι δεν περίμεναν έναν Παναθηναϊκό παραδομένο, χωρίς αρχή, μέση και τέλος, που θα έκανε ακόμα πιο ιστορική εκείνη τη βραδιά για την ομάδα τους. Κι όχι, οι αναγκαστικές αλλαγές των Μπακασέτα και Πάλμερ-Μπράουν ΔΕΝ ήταν αυτές που έκριναν το αποτέλεσμα.
Δύο κόσμοι, ένας σύλλογος
Η αντίθεση είναι πλέον εκκωφαντική. Το μπασκετικό τμήμα δείχνει να έχει ξαναβρεί τη χαμένη του ταυτότητα, να επαναφέρει το «refuse to lose» στη νοοτροπία του με παίκτες που παθιάζονται για την ομάδα δίνοντας το 101% των δυνάμεών τους, και μάλιστα μέσα από απουσίες κομβικών παικτών. Από την άλλη, το ποδοσφαιρικό τμήμα μοιάζει να μην ξέρει τι πρεσβεύει, παρουσιάζοντας μια ομάδα που δεν εμπνέει σεβασμό, που δεν αποπνέει φόβο στους αντιπάλους της και, κυρίως, δεν δείχνει καν να γνωρίζει την πράσινη ευρωπαϊκή ιστορία, ώστε να την προστατεύσει. Ενώ πλέον η αδιαφορία είναι διάχυτη. Κι αναρωτιέται κανείς: πώς γίνεται ο ίδιος σύλλογος να έχει τόσο διαφορετικές νοοτροπίες; Πώς γίνεται η ομάδα που κάποτε γονάτιζε την Μπαρτσελόνα και την Άρσεναλ να γίνεται περίγελος ομάδων-φαντασμάτων (με κάθε σεβασμό στην Βίκινγκουρ); Η απάντηση βρίσκεται στη διοίκηση, στις επιλογές, στη νοοτροπία. Στο μπάσκετ, έφεραν ανθρώπους που ξέρουν τι κάνουν. Στο ποδόσφαιρο, το χάος βασιλεύει. Και βολεύει.
Το κύπελλο που έγινε «τσίγκινο»
Κι έτσι φτάνουμε στο γιατί το κύπελλο του μπάσκετ μοιάζει τσίγκινο. Γιατί όλοι λίγο-πολύ, είχαμε στο μάγουλο τις δαχτυλιές από τη σφαλιάρα των Ισλανδών. Και του αποκλεισμού από το κύπελλο. Και της ήττας από τον Άρη με κάτω τα χέρια. Γιατί η χαρά δεν μπορεί να είναι ολοκληρωτική, όταν ένα κομμάτι του συλλόγου παραμένει βυθισμένο στη μετριότητα. Όταν βλέπεις μια ομάδα να κατακτά τρόπαια με ιδρώτα, αλλά η άλλη να γελοιοποιείται, δεν μπορείς να χαρείς απόλυτα. Είναι σαν να σου δίνουν ένα μετάλλιο, αλλά ταυτόχρονα να σου υπενθυμίζουν πόσο απέχεις από τη δόξα. Ο Παναθηναϊκός είναι ένας σύλλογος με τεράστια ιστορία. Έχει μάθει να πρωταγωνιστεί, όχι να πανηγυρίζει μισές χαρές. Το μπάσκετ έδειξε τον δρόμο. Το ερώτημα είναι: θα τον ακολουθήσει ξανά το ποδόσφαιρο; [...]
Read more...
Ο κόσμος του επαγγελματικού αθλητισμού έχει χάσει προ πολλού το ανθρώπινο πρόσωπό του. Στο ΝΒΑ, ειδικότερα, παρά το θέαμα, οι παίκτες σπάνια χτίζουν μια καριέρα σε μία ομάδα. Το πρωτάθλημα έχει μετατραπεί σε ένα διαρκές παζάρι, όπου οι αθλητές γίνονται πιόνια σε έναν οικονομικό χορό εκατομμυρίων, με το συναίσθημα να δίνει τη θέση του στους αριθμούς και οι ιστορίες πίστης και αφοσίωσης μοιάζουν όλο και πιο σπάνιες. Δεν είναι απλώς ένα φαινόμενο που παρατηρείται, αλλά μια πραγματικότητα που διαμορφώνει το ίδιο το παιχνίδι.
Κάποτε, το να αλλάξει ομάδα ένας παίκτης ήταν μια διαδικασία που έπαιρνε καιρό. Οι ομάδες ήξεραν τι έχτιζαν, οι φίλαθλοι δένονταν με τους παίκτες και το να κρεμάσει κάποιος τη φανέλα του σε έναν σύλλογο ήταν τιμή, όχι εξαίρεση.
Οι ανταλλαγές πλέον, δεν είναι απλά ένα στοιχείο για τη βελτίωση του παιχνιδιού μιας ομάδας, έχουν γίνει ένα βιβλίο ισολογισμού, που δεν υπολογίζει καν τον παίκτη. Η συχνότητα με την οποία οι ομάδες αλλάζουν τα ρόστερ τους έχει μετατρέψει το ΝΒΑ σε ένα τεράστιο χρηματιστήριο παικτών, οι φίλαθλοι επενδύουν συναισθηματικά σε έναν παίκτη, μόνο και μόνο για να τον δουν να φεύγει λίγους μήνες αργότερα, ενώ οι ομάδες σπάνια δείχνουν αφοσίωση στους αθλητές τους πέρα από το να ισορροπήσει το salary cap της ομάδας. Πλέον, ακόμα και οι σούπερ σταρ αντιμετωπίζονται ως assets που άγονται και φέρονται ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού, ενώ οι παίκτες-σύμβολα που κάποτε καθόριζαν την ταυτότητα μιας ομάδας μάλλον έχουν εξαφανιστεί.
Η ανταλλαγή του Λούκα Ντόντσιτς και το σοκ στο NBA
Αν υπήρχε ένας παίκτης που οι οπαδοί των Ντάλας Μάβερικς πίστευαν ότι θα γινόταν η σημαία τους, που θα τους έκανε να ξεχάσουν την απόσυρση του Ντιρκ Νοβίτσκι, που τους ξαναπήγε σε τελικούς, αυτός ήταν ο Λούκα Ντόντσιτς. Ο μικρός θαυματοποιός από τη Σλοβενία τους έδωσε ελπίδα για ένα καινούριο ξεκίνημα και είχε εκφράσει την επιθυμία του να παραμείνει στο Ντάλας καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ενώ οι οπαδοί των Μάβερικς άρχισαν να τον θεωρούσαν ως τον ηγέτη που θα τους οδηγούσε σε νέες επιτυχίες. Και ξαφνικά, ένα trade που κανείς δεν περίμενε. Και όταν λέμε κανείς, το εννοούμε: ούτε οι οπαδοί, ούτε οι συμπαίκτες του. Ούτε καν ο ίδιος.
Ο Καϊρί Ίρβινγκ, που είχε αναπτύξει μια δυνατή σχέση με τον Ντόντσιτς, δήλωσε πως είναι «σε περίοδο πένθους». Οι υπόλοιποι παίκτες των Μάβερικς έμαθαν την είδηση, όπως πολλοί άλλοι, από τα media, με τις αντιδράσεις στα social media να είναι θυελλώδεις, με αρκετούς να εκφράζουν την οργή τους για τον τρόπο που ο οργανισμός του Ντάλας χειρίστηκε την κατάσταση. Και γιατί να γίνει αυτό το trade; Δίνονται διάφορες εξηγήσεις. Μια από λέει ότι οι Μάβερικς θεώρησαν πως ο Άντονι Ντέιβις, με όλη του την εμπειρία και τη δυναμική στην άμυνα, θα τους έδινε καλύτερες πιθανότητες να χτίσουν ένα άμεσα ανταγωνιστικό σύνολο. Άλλες μιλούν για ανησυχίες σχετικά με τη φυσική κατάσταση του Ντόντσιτς, τη διαχείριση του βάρους του και τις φήμες για έναν λιγότερο επαγγελματικό τρόπο ζωής εκτός παρκέ. Η πιο απλή, και ψυχρή, λέει πως το super max συμβόλαιο που πλησίαζε ο Luka Magic έμοιαζε βαρύ και ασήκωτο για τη διοίκηση της ομάδας…
Όποια κι αν είναι η αλήθεια, το αποτέλεσμα είναι ξεκάθαρο: το Ντάλας έχασε το πρόσωπο του οργανισμού του και ο Ντόντσιτς ετοιμάζεται φόρεσε τη φανέλα των Λέικερς. Στο τέλος της ημέρας, το μπάσκετ στο ΝΒΑ δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα business deal και οι παίκτες, όσο μεγάλοι κι αν είναι, δεν είναι τίποτα άλλο από assets που αλλάζουν χέρια.
Στο σύγχρονο ΝΒΑ, οι παίκτες είναι σαν μετοχές: ανεβαίνουν, πέφτουν, αλλάζουν χέρια. Η φράση «κανείς δεν είναι κανενός» είναι πια κανόνας.
Η ανταλλαγή αυτή δεν ήταν απλώς μια επιχειρηματική κίνηση, ήταν μια υπενθύμιση πως στο ΝΒΑ, η σταθερότητα είναι μια ψευδαίσθηση, αφού ούτε ο Ντόντσιτς, ούτε οι συμπαίκτες του γνώριζαν πως η διοίκηση ετοίμαζε μια τόσο δραστική αλλαγή. Το trade έγινε εν αγνοία των παικτών, υπογραμμίζοντας για άλλη μια φορά πως κανείς δεν είναι πραγματικά ασφαλής, ανεξαρτήτως ταλέντου ή συνεισφοράς. Και το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: αν ο Ντόντσιτς, ένας από τους κορυφαίους παίκτες της λίγκας, μπορεί να μετακινηθεί έτσι ξαφνικά, τότε ποιος μπορεί να νιώθει σίγουρος; Οι ομάδες λειτουργούν με ψυχρούς υπολογισμούς, με τις αποφάσεις να λαμβάνονται πίσω από κλειστές πόρτες, χωρίς να λογαριάζουν το συναίσθημα των αθλητών ή των οπαδών. Ένα trade σαν αυτό δεν σημαίνει απλώς αλλαγή συνόλου, αλλά πλήρη ανατροπή της ζωής ενός παίκτη μέσα σε λίγες ώρες. Και το πιο ειρωνικό; Οι ομάδες απαιτούν πίστη και αφοσίωση από τους παίκτες, όταν οι ίδιες δεν δείχνουν κανένα αντίστοιχο σεβασμό.
Αν υπάρχει ακόμα συναίσθημα στο μπάσκετ, τότε σίγουρα κατοικεί στην Ευρώπη
Στην Ευρώπη, το μπάσκετ εξακολουθεί να διατηρεί έναν πιο ρομαντικό χαρακτήρα, όπου η έννοια του “δεσίματος” παίκτη-ομάδας παίζει καθοριστικό ρόλο, οι παίκτες δεν είναι απλά εργαλεία ενός οικονομικού σχεδίου, αλλά γίνονται αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας των συλλόγων τους. Αυτό φαίνεται έντονα στον Παναθηναϊκό, όπου η αφοσίωση παικτών όπως ο Δημήτρης Διαμαντίδης και ο Φραγκίσκος Αλβέρτης έχει διαμορφώσει μια ολόκληρη γενιά και την κουλτούρα της.
Πιο πρόσφατα, παραδείγματα όπως ο Χουάντσο Ερνανγκόμεθ και ο Κέντρικ Ναν δείχνουν πως ακόμα και ξένοι παίκτες μπορούν να νιώσουν μέρος μιας ομάδας, να ενσωματωθούν και να αγαπήσουν τον σύλλογο που τους εμπιστεύτηκε. Και κυρίως να ταυτιστούν μαζί τους οι φίλαθλοι. Ο Παναθηναϊκός δεν είναι απλώς μια ομάδα μπάσκετ, είναι μια οικογένεια. Και τίποτα δεν το αποδεικνύει περισσότερο από την απόφαση να κρατήσει τον Ματίας Λεσόρ, παρόλο που ένας σοβαρός τραυματισμός θα μπορούσε να σταθεί ως λόγος αποχώρησης, όπως έχει συμβεί πολλές φορές παλιότερα. Αυτή η κίνηση δείχνει πως εδώ δεν βλέπουν τους παίκτες ως απλά ανταλλάξιμα πιόνια, αλλά ως ανθρώπους με όνειρα, πάθος και αφοσίωση.
Στους πράσινους το μπάσκετ δεν είναι απλά ένα άθλημα, αλλά μια ιεροτελεστία, ένας δεσμός που ξεπερνά τις επαγγελματικές σχέσεις, με παίκτες που αγκαλιάζονται από την κοινότητα και οι φίλαθλοι τραγουδούν τα ονόματά τους, φτάνοντας μια σχέση πέρα από τις γραμμές του παρκέ. Αυτός είναι ο λόγος που ο Διαμαντίδης και ο Αλβέρτης δεν έφυγαν ποτέ από τον Παναθηναϊκό, που ο Χουάντσο και ο Ναν ένιωσαν την αγάπη του κόσμου σχεδόν αμέσως. Δεν είναι μόνο θέμα συμβολαίων, είναι θέμα καρδιάς. Κι όχι μόνο στο Τριφύλλι, μα στην Ευρώπη γενικότερα. Ο Γιουλ της Ρεάλ Μαδρίτης, ο Παπαπνικολάου του ο Ολυμπιακού, ο Ναβάρο της Μπαρτσελόνα. Ακόμα κι ο Σπανούλης που έφυγε με τον τρόπο που έφυγε, έγινε σημαία των κόκκινων και λατρεύτηκε από τον κόσμο, παρά το παρελθόν του στο τριφύλλι. Προφανώς και τα πράγματα δεν είναι ονειρικά στην Ευρώπη και προφανώς υπάρχουν ξαφνικές αποχωρήσεις, όπως και προσθήκες, πάντα όμως με γνώμονα τη βελτίωση των ομάδων είτε πρόκειται για αγωνιστικές επιδόσεις, είτε για το κλίμα των αποδυτηρίων. Προφανώς όμως έχοντας ενημερώσει οι ομάδες του παίκτες.
Υπάρχει μέλλον για την αφοσίωση στο μπάσκετ;
Αυτή η διαφορά φιλοσοφίας μεταξύ ΝΒΑ και ευρωπαϊκού μπάσκετ αναδεικνύει τη σημασία του δεσίματος μεταξύ παίκτη και ομάδας, γιατί το μπάσκετ δεν είναι μόνο καρφώματα, τρίποντα και highlights – είναι και συναίσθημα. Είναι η αγκαλιά του συμπαίκτη μετά από μια δύσκολη νίκη, είναι τα δάκρυα των φιλάθλων όταν ένας παίκτης που αγαπήθηκε λέει το τελευταίο του “αντίο”.
Το μπάσκετ δεν είναι μόνο αριθμοί και στατιστικά. Είναι στιγμές, συναισθήματα και δεσμοί που χτίζονται μέσα από νίκες, ήττες και κοινές διαδρομές κι ο Παναθηναϊκός το γνωρίζει αυτό καλύτερα από τον καθένα. Από τα χρόνια του Διαμαντίδη και του Αλβέρτη μέχρι σήμερα, έχει αποδείξει πως ένας παίκτης δεν είναι απλώς ένα όνομα σε ένα συμβόλαιο, αλλά μια ψυχή που δένει με την ομάδα, την ιστορία της και τους φιλάθλους της. Η εμπιστοσύνη που δείχνει ο σύλλογος σε παίκτες όπως ο Λεσόρ, ακόμα και σε δύσκολες στιγμές, δεν είναι τυχαία, είναι η απόδειξη πως υπάρχει ακόμα χώρος για ομάδες που λειτουργούν με βάση το συναίσθημα και την αφοσίωση, πως υπάρχουν ακόμα ομάδες που χτίζουν παραδόσεις και σχέσεις που αντέχουν στον χρόνο. Αυτό το στοιχείο είναι που κάνει το μπάσκετ ξεχωριστό. Όχι τα deals και οι ανταλλαγές, αλλά η σύνδεση παίκτη και συλλόγου, η αίσθηση ότι κάποια πράγματα αξίζει να κρατάνε για πάντα.
Το μπάσκετ του μέλλοντος ίσως συνεχίσει να απογυμνώνεται από το συναίσθημα, να γίνεται μια ψυχρή επιχείρηση, όπου οι ανταλλαγές ανακοινώνονται με tweets και οι οπαδοί ψάχνουν στο Google ποιοι παίκτες ήρθαν στην ομάδα τους. Όμως, θα υπάρχει πάντα χώρος για ομάδες που επενδύουν στην καρδιά και όχι μόνο στα συμβόλαια. Και ίσως, κάπου ανάμεσα στα εκατομμύρια δολάρια των deals, η αφοσίωση να συνεχίσει να γράφει τη δική της ιστορία στο άθλημα. [...]
Read more...
Ο Δομάζος παρκάρισε το αυτοκίνητο του, ένα άσπρο Triumph στην οδό Τιμολέοντος Φιλήμονος, το δρομάκι που είναι κάθετο στην οδό Τσόχα που έχει γίνει πεζόδρομος. Πριν καλά – καλά το κλειδώσει για να μπει μέσα στο γήπεδο της λεωφόρου Αλεξάνδρας για μία απογευματινή προπόνηση, τον πλησίασα δειλά – δειλά κρατώντας ένα άλμπουμ ζωγραφικής και το γύρισα σε μία σελίδα που είχα κολλήσει μία μαυρόασπρη φωτογραφία του. Τον απεικόνιζε να κάνει ένα εναέριο κοντρόλ, την είχα κόψει από ένα φύλλο της Αθλητικής η των Παναθηναϊκών Νέων. Φτάνοντας μπροστά στον Δομάζο είχα τόσο μεγάλο τρακ που δε μπορούσα να βγάλω μιλιά. «Πως πάει; Τι θέλεις» με ρώτησε «ένα αυτόγραφο σε παρακαλώ στρατηγέ» κατάφερα να ψελλίσω. Ο Δομάζος, με ένα ήρεμο χαμόγελο ακούμπησε το άλμπουμ στο καπό του αυτοκινήτου, με ρώτησε πως με λένε, και έγραψε: «Εις τον μικρό μου φίλο Αλέξανδρο» και έβαλε από κάτω την υπογραφή του.
Ήταν το καλοκαίρι του 1968, εγώ ήμουν τότε 13 ετών, ο Δομάζος 26 και θα συμπλήρωνε μία δεκαετία ως παίκτης του Παναθηναϊκού και ήταν ήδη βασικός στην Εθνική Ελλάδας. Κατά περίεργη σύμπτωση βρήκα το αυτόγραφο του ενώ τακτοποιούσα το αρχείο μου δύο μόνο μέρες πριν τον θάνατο του σε ηλικία 83 ετών στις 24 Ιανουαρίου.
Πως αποχαιρετά κανείς ένα ίνδαλμα, έναν ήρωα της παιδικής του ηλικίας;
Ακούγοντας και διαβάζοντας τον χείμαρρο αναμνήσεων, επαίνων και δηλώσεων αντιλαμβάνομαι πως ανήκω σε μία παλιότερη γενιά φιλάθλων, μία γενιά που τον είδα να παίζει. Μια γενιά που αβίαστα τον θεωρεί τον μεγαλύτερο Έλληνα ποδοσφαιριστή του 20ου αιώνα με βάση την πολύχρονη αγωνιστική του απόδοση στις εγχώριες συλλογικές οργανώσεις, στις Ευρωπαϊκές και στην Εθνική Ελλάδας. Τη πρώτη φορά που τον είδα ήταν τον Σεπτέμβριο του 1965 στον αγώνα Παναθηναϊκός – Σλιέμα Μάλτας για το κύπελλο πρωταθλητριών Ευρώπης και σημείωσε ένα από τα τέσσερα γκολ του τριφυλλιού και έδωσε τη πάσα (δεν λέγαμε ασιστ τότε) στον Λουκανίδη για ένα άλλο γκολ. Όταν είσαι παιδί η προσοχή σου στο γήπεδο διαχέεται, δεν ξέρεις που να πρώτο-κοιτάξεις. Αλλά ήταν τέτοιος ο επιτελικός ρόλος του Δομάζου που ακόμη και μικρός τότε καταλάβαινα γιατί τον έλεγαν «στρατηγό». Κρατούσε τη κατοχή της μπάλας στο κέντρο του γηπέδου, φαινόταν τουλάχιστον για μία αιωνιότητα.
Οι επόμενες κινήσεις του ήταν απρόβλεπτες διότι είχε μία ευρηματικότητα στο στυλ παιχνιδιού του και μία δημιουργικότητα. Πόσοι άλλοι παίκτες θα αποτολμούσαν πάσα με τακουνάκι μέσα στη μεγάλη περιοχή του αντιπάλου υπό το βλέμμα κέρβερων προπονητών όπως τον Στέφαν Μπόμπεκ; Είχε τη δυνατότητα να προσαρμόζει το παιχνίδι του ανάλογα με τις ικανότητες των συμπαικτών του. Είχε την πολυτέλεια να παίζει δίπλα σε φτασμένους παίκτες όπως ο Λουκανίδης η ο Παπαεμαννουήλ, αλλά και με νέους και άπειρους όπως τον Γονιό που βγήκε πρώτος σκόρερ τη περίοδο 1968-69 που πήρε ο Παναθηναϊκός το νταμπλ. Ακολούθησε βέβαια η δεκαετία του 1970 και το Γουέμπλεϊ και το δίδυμο Δομάζου – Αντωνιάδη. Και στα μαρκαρίσματα δεν το έβαζε κάτω, ήταν πεισματάρης.
Μία από τις πολλές ωραίες αντιδράσεις που άκουσα από την κερκίδα ήταν σε ένα σκληρό μαρκάρισμα που δέχθηκε σε έναν αγώνα που ήταν ισόπαλο το αποτέλεσμα εκείνη τη στιγμή:
«Α, θύμωσε ο Δομάζος, εντάξει τώρα θα σκοράρουμε»
όπως και έγινε μετά από λίγο. Διότι ο Δομάζος μπορούσε και να σκοράρει, και θεαματικά μάλιστα όπως μία φορά με ανάποδο ψαλίδι μέσα στο Καραϊσκάκη. Ο Δομάζος ήταν ηγέτης όχι μόνο στον Παναθηναϊκό αλλά και σε μια Εθνική Ελλάδας που άξιζε να είχε πάει στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970. Στον εντός έδρας προκριματικό με τη Ρουμανία, δεν έπαιξε ο Δομάζος. Ήταν ένα εγκληματικό λάθος του τότε προπονητή, της Ομοσπονδίας, του χουντικού Γενικού Γραμματέα Αθλητισμού. Ήμουν στο Καραϊσκάκη εκείνο το απόγευμα, φέραμε 2-2. Το τι ακούστηκε για τον προπονητή, τον φερόμενο ως υπεύθυνο για την απουσία του Δομάζου δεν περιγράφεται. Στον αγώνα στο Βουκουρέστι χρειαστήκαμε νίκη, έπαιξε ο Δομάζος ένα από τα καλύτερα παιχνίδια του αλλά το τελικό σκορ ήταν 1-1. Το γκολ ο Δομάζος.Πολλά χρόνια αργότερα o Δομάζος με τίμησε με τη παρουσία του σε μία παρουσίαση βιβλίου μου για τον Παναθηναϊκό. Είχε πλέον κλείσει την ποδοσφαιρική του καριέρα, προς το τέλος έπαιξε και στην ΑΕΚ και επέστρεψε για να την ολοκληρώσει στον Παναθηναϊκό. Μια ζωή γεμάτη πρωταθλήματα και κύπελλα και επιτυχίες.
Είχε δραστηριοποιηθεί στον Πανελλήνιο Σύλλογο Αμειβομένων Ποδοσφαιριστών (ΠΣΑΠ), μαζί με το αγωνιστικό του ταίρι, τον Αντωνιάδη. Και παλαιότερα ο Δομάζος υποστήριζε τα δικαιώματα των συμπαικτών του στον Παναθηναϊκό και τώρα, χάρη στο κύρος του δραστηριοποιήθηκε προς όφελος των ποδοσφαιριστών όλων των ομάδων. Υπήρξε ηγέτης άλλη μια φορά. Στη συνάντηση μας γέλασε όταν του υπενθύμισα το άσπρο Triumph. Είχα τη τύχει να του μιλήσω και σε παρουσίαση του δικού του βιβλίου στη Μυτιλήνη καθώς και άλλες δύο φορές. Πάντοτε προσιτός και φιλικός, σταθερά η αντίθεση αυτού που λέμε «βεντέτα». Εννοείται πως εκείνη η πρώτη μου συνάντηση με τον Δομάζο θα μου μείνει αξέχαστη. Για ένα παιδί που μεγάλωνε σε ένα σπίτι που δεν ήταν όλα καλά λόγω μίας σοβαρής ασθένειας της μητέρας μου το ποδόσφαιρο και ο Παναθηναϊκός μου προσέφεραν μία φυγή, έναν άλλο κόσμο ανεμελιάς και χαράς. Και η αριστεία που εξέφραζε το φαινόμενο Μίμης Δομάζος ήταν και κάτι παραπάνω. Ένα παράδειγμα προς μίμηση, ένα πρότυπο, ένα κίνητρο να βάλω και εγώ τα δυνατά μου σε ό,τι θα έκανα στη ζωή. Όταν μεγάλωσα έγινα καθηγητής ιστορίας και μέχρι σήμερα έχω γράψει αμέτρητα κείμενα. Αλλά αυτός ο αποχαιρετισμός στον Μίμη Δομάζο είναι το μόνο που έχω γράψει με τόση συγκίνηση. Αλλά και γνωρίζοντας πως ο Δομάζος θα δεσπόζει πάντοτε στην ιστορία του Παναθηναϊκού και του Ελληνικού ποδοσφαίρου. [...]
Read more...
Ο Χουάντσο Ερνανγκόμεθ είναι παίκτης που πάντα κουβαλούσε μια ιδιαίτερη ενέργεια στα γήπεδα, έχει ζήσει άπειρες εμπειρίες από ματς ΝΒΑ μέχρι παραγωγή Hollywood, με δυσκολίες και επιτυχίες. Με αρχή στην Ισπανία, ξεκίνησε να χτίζει επαγγελματικά στην ACB, πριν καθιερωθεί στο NBA, όπου και αγωνίστηκε με ομάδες όπως οι Denver Nuggets, Minnesota Timberwolves και Utah Jazz και να διακρίνεται για την εργατικότητα, το πάθος και τη δυνατότητα να ανταπεξέρχεται σε απαιτητικές καταστάσεις, έχοντας διαμορφώσει τη φήμη του ως ένας ηγέτης με προσωπικότητα.
Ερχόμενος στο Παναθηναϊκό, ο… Bo Cruz σκόρπισε ενθουσιασμό στους πράσινους φιλάθλους, όμως οι εμφανίσεις του δεν ήταν αντίστοιχες του επιπέδου του… Μέχρι τα play-off της Euroleague. Από τότε ο Ισπανός μοιάζει μεταμορφωμένος και στα τελευταία παιχνίδια, θυμίζει πραγματικά τον Bo Cruz που υποδύθηκε στην ταινία. Κάτι που φαίνεται στα όσα είπε στην πρόσφατη συνέντευξή του.
Αγωνιστικά, ο Ερνανγκόμεθ έδειξε ότι μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις, ενώ η παραμονή του στον Παναθηναϊκό του δίδαξε την υπομονή και τη συλλογικότητα, σε αντίθεση με τη διαφορετική νοοτροπία που έμαθε στο ΝΒΑ. Αυτός ο συνδυασμός τον βοήθησε να εξελιχθεί όχι μόνο ως παίκτης, αλλά και ως άτομο κι όπως ο ίδιος αναφέρει συχνά, η εμπειρία του στον Παναθηναϊκό τον έκανε να εκτιμήσει βαθύτερα το ομαδικό πνεύμα και την υποστήριξη από το περιβάλλον του.
Κάπου εδώ γίνεται ξεκάθαρο πως παρά τα όσα έζησε στο παρελθόν φαίνεται πως το Τριφύλλι έχει ξεχωριστή σημασία για αυτόν, ειδικά αφού ο κόσμος του Παναθηναϊκού τον αγκάλιασε με έναν τρόπο που μόνο μια “οικογένεια” μπορεί να δημιουργήσει.
Η προσαρμογή του αυτή δεν ήταν χωρίς προκλήσεις, μιας και η αλλαγή περιβάλλοντος, η νέα κουλτούρα και οι απαιτήσεις του επιπέδου των πρασίνων, μόνο εύκολες δοκιμασίες δεν ήταν. Αλλά ο Ισπανός με το πάθος του, κατάφερε να ξεπεράσει τα εμπόδια και να δείξει τις ικανότητές του στο γήπεδο, πράγματα που ήταν αρκετά για να τον αγαπήσει ο κόσμος του ΠΑΟ. Όπως αναφέρει στη συνέντευξή του: “Ήξερα ότι ερχόμουν σε μια μεγάλη ομάδα, αλλά δεν είχα φανταστεί πόσο ζεστά θα με αγκάλιαζαν οι φίλαθλοι. Είναι απίστευτο πόσο ιδιαίτερη είναι αυτή η σύνδεση” ενώ αναφερόμενος στο ρόλο της διοίκησης είπε πως: “Όταν βλέπεις πόσο πολύ νοιάζονται για κάθε παίκτη, καταλαβαίνεις ότι ανήκεις σε κάτι μεγαλύτερο από σένα“.
Έτσι, η σχέση του με τον κόσμο του Παναθηναϊκού ήταν αυτό που έκανε τη διαφορά, καθώς δεν πρόκειται απλά για φωνές στις κερκίδες ή σχόλια στα social media, μα για αγάπη και υποστήριξη που πλέον αισθάνεται ο Χουάντσο σε κάθε του βήμα. Η αποδοχή και η ενθάρρυνση του κόσμου τον ώθησαν να δώσει τον καλύτερό του εαυτό, όχι μόνο αγωνιστικά, που πλέον είναι πάντα από τους πιο παθιασμένους στο παρκέ, αλλά και σε προσωπικό επίπεδο.
Ένα από τα πιο συγκινητικά περιστατικά που ανέφερε ήταν όταν φίλαθλοι, μετά από έναν αγώνα, του έδωσαν ένα γράμμα που τον ευχαριστούσε για το πάθος και την αφοσίωσή του. “Αυτή η στιγμή θα μείνει πάντα στο μυαλό μου,” είπε, προσθέτοντας πως τέτοιες στιγμές τον εμπνέουν να συνεχίσει να δίνει το 100% του.
Ο Ερνανγκόμεθ αναπτύχθηκε θεαματικά και παραμονή το ζώντας κάτι μεγαλύτερο από μια ομάδα: “Ο Παναθηναϊκός δεν είναι μόνο ομάδα, είναι σχολείο ζωής. Εδώ μαθαίνεις να δουλεύεις για κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό σου” είπε κι έκανε ιδιαίτερη μνεία στην ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο κόσμος και στη δύναμη που αντλεί από αυτήν σε κάθε αγώνα.
Αυτό που κάνει την ιστορία του Χουάντσο ξεχωριστή είναι ότι αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη αλήθεια, πως η φανέλα του Παναθηναϊκού δεν είναι απλά μια εμφάνιση ομάδας. Παίκτες όπως ο Μποντιρόγκα, ο Γκιστ, ο Διαμαντίδης και άλλοι έχουν νιώσει την ίδια μοναδική σύνδεση με την ομάδα και τον κόσμο της. Ο Μποντιρόγκα, με την ηγετική του προσωπικότητα, έγινε θρύλος όχι μόνο για τις αγωνιστικές του επιδόσεις αλλά και για τον τρόπο που ένιωσε την αγάπη του κόσμου. Ο Γκιστ, με την αφοσίωσή του και την ενέργειά του στο γήπεδο, δημιούργησε μια αληθινή σχέση αμοιβαίας εκτίμησης με τους φιλάθλους.
Για τον Χουάντσο, που στη νίκη επί της Ζαλγκίρις πανηγύρισε με τους φιλάθλους ακόμα μια φορά, η παρουσία του στον Παναθηναϊκό δεν είναι μόνο ένα κεφάλαιο στην καριέρα του, αλλά μια εμπειρία που έχει διαμορφώσει τον ίδιο.
“Το να φοράς αυτά τα χρώματα σημαίνει να γίνεσαι μέρος μιας οικογένειας”
είπε χαρακτηριστικά, αφού ο Παναθηναϊκός, για όσους έχουν την τιμή να φορούν τα χρώματά του, είναι κάτι παραπάνω από ένας σύλλογος. Είναι σπίτι. Με κάθε βήμα στο γήπεδο, αποδεικνύει ότι όταν ο κόσμος γίνεται οικογένεια, τα όρια του τι μπορεί να πετύχει ένας παίκτης είναι απεριόριστα. Σε μια εποχή που ο επαγγελματικός αθλητισμός γίνεται όλο και πιο απρόσωπος και όλα πουλιούνται και όλα αγοράζονται, παραδείγματα σαν τον Χουάντσο αποκτούν μεγαλύτερη αξία, θυμίζοντας πως δεν μετριούνται τα πάντα σε ευρώ ή δολάρια.
Η περίπτωση του Ματίας Λεσόρ αποτελεί άλλο ένα παράδειγμα της ιδιαίτερης φιλοσοφίας του Παναθηναϊκού, που παρά τον σοβαρό τραυματισμό του, η διοίκηση ανανέωσε το συμβόλαιό του, δείχνοντας εμπιστοσύνη στις δυνατότητές του και στέλνοντας το μήνυμα ότι οι σχέσεις της ομάδας με τους παίκτες της βασίζονται στην αφοσίωση και την υποστήριξη, όχι μόνο στις επιδόσεις τους. Ο Λεσόρ, σε δηλώσεις του, τόνισε πόσο βαθιά εκτίμησε αυτή την κίνηση, υπογραμμίζοντας πως ένιωσε να γίνεται μέρος μιας οικογένειας.
Αυτές οι πράξεις, όπως και η ζεστή αγκαλιά του κόσμου προς τον Χουάντσο, ενισχύουν τη μοναδική ταυτότητα του Παναθηναϊκού ως μιας ομάδας που βάζει πάνω από όλα την ανθρώπινη πλευρά του αθλητισμού, τη στιγμή που το επαγγελματικό μπάσκετ φαίνεται να περιστρέφεται αποκλειστικά γύρω από τα συμβόλαια και τα οικονομικά κίνητρα. Αυτές οι περιπτώσεις δείχνουν τη βαθύτερη σημασία του δεσμού ανάμεσα σε παίκτες, ομάδα και φιλάθλους κι όταν οι παίκτες αγκαλιάζουν τη φανέλα, η σύνδεση αυτή ξεπερνά την απλή αγωνιστική απόδοση και γίνεται σύμβολο αφοσίωσης, θυμίζοντας ότι η φανέλα δεν είναι απλώς ύφασμα, αλλά σύμβολο μιας ολόκληρης κοινότητας. Ο Ερνανγκόμεθ, με την ενέργεια και τη θέλησή του, εμπνέει έναν κόσμο που δεν βλέπει απλώς έναν αθλητή, αλλά έναν άνθρωπο που κατανοεί και συμμερίζεται τις αξίες της ομάδας. “Ένας από μας“. Πέρα από τα αγωνιστικά, μακάρι ο Ισπανός να μην είναι ο τελευταίος… ρομαντικός κι εκτός από τίτλους να φέρει κι άλλους που θα δουν το τριφύλλι σαν οικογένεια κι όχι άπλα ένα καλό συμβόλαιο ή έναν ακόμα “επαγγελματικό σταθμό”. [...]
Read more...
Από αυτήν εδώ τη γωνιά έχω γκρινιάξει αρκετές φορές για το άναρχο μπάσκετ του Παναθηναϊκού. Άναρχο για τα δικά μου δεδομένα. Για κάτι ματς σαν το σημερινό όμως οφείλω να δίνω τα εύσημα.
Σίγουρα ένα ματς στα μέσα του Γενάρη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «κομβικό» αφού υπάρχει αρκετός χρόνος μέχρι να φτάσουν τα πραγματικά κομβικά ματς. Επίσης σίγουρα κάθε ματς με τον Ολυμπιακό είναι αυτό που λέει το κλισέ, «ματς ειδικών συνθηκών». Κι ακόμα περισσότερο όταν:
Ο καλύτερός σου ψηλός είναι off εδώ και καιρό
Έρχεσαι από 2 ήττες με εμφανίσεις τουλάχιστον κάτω του μετρίου
Ο καλύτερός σου παίκτης είναι σε «κακό φεγγάρι» την τελευταία εβδομάδα
Στις ήδη υπάρχουσες απουσίες έρχεται να προστεθεί αυτή του Μήτογλου, ενός ακόμα ψηλού
Ο Ολυμπιακός έρχεται από μεγάλες νίκες και ως 1ος στην βαθμολογία της EuroLeague
Έχει υπεροπλία στους ψηλούς κι εσύ είσαι με 1,5 ψηλό στο παιχνίδι
Για όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το +7 του ΣΕΦ, δεν είχα και το καλύτερο προαίσθημα γι’ απόψε… Ίσα-ίσα που έβλεπα και ήττα με μεγάλη διαφορά πόντων, ώστε ο Ολυμπιακός να καλύψει την αντίστοιχη του 1ου γύρου. Ήρθε κι ο τραυματισμός του Γιουρτσέβεν και το γλυκό έμοιαζε να δένει…
Κι όμως…
Ο Παναθηναϊκός έδειξε πως το περσινό θαύμα, δεν ήταν πυροτέχνημα και παρουσίασε χαρακτηριστικά ομάδας. Και το βασικότερο όλων: το θολό μάτι των προηγούμενων αγώνων απόψε γυάλιζε. Και γυάλιζε πολύ! Σε ένα ματς, ξαναλέω, που ουσιαστικά δεν κρινόταν τίποτα. Κανένας τίτλος, καμία πρόκριση. Ένα πλεονέκτημα έδρας παιζόταν κι αυτό κάτω από προϋποθέσεις.
Ε, σ’ αυτό το ματς όποιος φορούσε πράσινα έκανε τα πάντα σωστά και με το παραπάνω! Τα σχήματα του Αταμάν απέδωσαν στο έπακρο, ειδικά με τη λειψανδρία που υπήρχε. Εδώ δεν μιλάμε για τακτικές και συστήματα, μα για καθαρό ένστικτο. Αντανακλαστικά ομάδας. Σε μια ώρα που δεν ήταν απαραίτητο, ήταν εκεί για να δείξει πως οι ισορροπίες είναι για να αλλάζουν. Και πως οι πράσινοι δένουν όλο και περισσότερο σαν ομάδα και πως δεν γίνεται να τους ξεγράψει κάποιος, ακόμα και λόγω απουσιών. Ακόμα και λόγω απροσδόκητων απουσιών.
Η εμφάνιση του Παναθηναϊκού απέναντι στον Ολυμπιακό ήταν χαρακτηριστική ενός συνόλου που ήξερε ακριβώς τι ήθελε να πετύχει στο γήπεδο και που παρά τις σοβαρές απουσίες, η ομάδα έδειξε αξιοσημείωτη συνοχή και ευελιξία ώστε να αποδώσουν οι σημερινές αναγκαστικές αλχημείες. Στην άμυνα, κομμάτι με αρκετά σκαμπανεβάσματα από πέρυσι ακόμα, η απόδοση ήταν σχεδόν αψεγάδιαστη. Κι αν η υπεροπλία του Ολυμπιακού στους ψηλούς δημιουργούσε εξαρχής προβληματισμό, η ομαδική δουλειά και η ταχύτητα στις περιστροφές έκαναν τη διαφορά, αφού οι παίκτες του Αταμάν περιόρισαν σημαντικά την επιθετική δράση του αντιπάλου μέσα στη ρακέτα, κλείνοντας τους διαδρόμους και αναγκάζοντάς τους να επιλέξουν πιο δύσκολες λύσεις από την περιφέρεια.
Στον επιθετικό τομέα, ο Παναθηναϊκός παρουσίασε έναν αξιοθαύμαστο πλουραλισμό: αντί να στηριχθεί αποκλειστικά σε έναν ή δύο παίκτες όπως έχει συμβεί σε πολλά ματς, πολλοί βγήκαν μπροστά και ανέλαβαν κρίσιμες ευθύνες. Ο ρυθμός της επίθεσης συνδυάστηκε με γρήγορες αποφάσεις και έξυπνες συνεργασίες, οι αποστάσεις διατηρήθηκαν άριστα και οι παίκτες που συνήθως έχουν υποστηρικτικό ρόλο, ανέβασαν αισθητά την απόδοσή τους, προσφέροντας κρίσιμα τρίποντα τη στιγμή που η ομάδα το χρειαζόταν. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει και στους «παίκτες-κλειδιά» που δεν είναι συνήθως πρωταγωνιστές. Η απουσία του Μήτογλου και του Γιουρτσέβεν αύξησε την πίεση στους εναπομείναντες ψηλούς, δηλαδή τον καινούριο Γκέμπριέλ και τους υπόλοιπους…ημίψηλους. Ωστόσο οι «δεύτερες λύσεις» έδωσαν ενέργεια και πάθος, με παίκτες που δεν είχαν τόσο μεγάλο χρόνο συμμετοχής μέχρι τώρα να βγαίνουν μπροστά, δείχνοντας πως μπορούν να σταθούν επάξια όταν χρειαστεί, όπως στις απαιτήσεις ενός ντέρμπι. Αυτή η συνεισφορά ήταν καθοριστική, καθώς απέδειξε ότι η ομάδα έχει βάθος και μπορεί να διαχειριστεί δύσκολες καταστάσεις ως ΟΜΑΔΑ κι όχι μόνο με την ατομική ποιότητα. Τέλος, οι επιλογές του Αταμάν από ό,τι το είχε απομείνει στον πάγκο αποδείχθηκαν σωτήριες, ευχαρίστησαν τον κόουτς Μπι και τους παίκτες του για τα δώρα και τα εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο. Το γεγονός ότι κατάφερε να διαχειριστεί την κρίση με σχήματα που βασίστηκαν στο ένστικτο με μάτι που γυαλίζει και όχι σε προκαθορισμένα πλάνα δείχνει πως το πλοίο είναι στη σωστή ρότα, ενώ με τις σωστές αλλαγές και την έγκαιρη αντίδραση στις απαιτήσεις του αγώνα, ο Παναθηναϊκός όχι μόνο στάθηκε όρθιος, αλλά έδειξε και χαρακτήρα που ξεπερνά τις ατομικές ελλείψεις.
Η νίκη, αλλά κυρίως η εμφάνιση του Παναθηναϊκού, ήταν καταλυτική για την ψυχολογία της ομάδας και των φιλάθλων της, ένα μήνυμα ότι ο Παναθηναϊκός μπορεί να ανταγωνιστεί στα ίσα, ακόμη και όταν οι συνθήκες είναι αντίξοες. Οι παίκτες απέδειξαν πρώτα στους εαυτούς τους και έπειτα στους αντιπάλους ότι διαθέτουν την ποιότητα και τη θέληση να παλέψουν μέχρι τέλους, ακόμα και απέναντι σε φαινομενικά ανυπέρβλητα εμπόδια.
Όσο για τους φιλάθλους, αυτή η νίκη αποτέλεσε μια ανάσα αισιοδοξίας, αφού μετά από μια εβδομάδα ερωτηματικών και κακής απόδοσης, ο κόσμος είδε την ομάδα που να μη παραδίδεται. Κι αυτό ενισχύει το δέσιμο μεταξύ ομάδας και φιλάθλων, κάτι που είναι κρίσιμο για την υποστήριξη στα δύσκολα παιχνίδια που έρχονται. Η νοοτροπία του «δεν τα παρατάμε ποτέ» αναγεννήθηκε, φέρνοντας πίσω την αυτοπεποίθηση τόσο στους παίκτες όσο και στους οπαδούς. Με αυτή τη νίκη, ο Παναθηναϊκός δεν κέρδισε απλώς δύο βαθμούς· έθεσε τις βάσεις για μια νέα αρχή.
Όχι, ο Παναθηναϊκός δεν έγινε ο ορισμός του ομαδικού πνεύματος, όμως έδειξε ότι το χτίζει και μάλιστα σε πολύ γερές βάσεις.
Όχι, ο Αταμάν δεν έγινε κάποιος μάγος της τακτικής (τουλάχιστον όχι για τον γράφοντα) αλλά έδειξε ότι σε μια μεγάλη σεζόν, υπάρχουν στιγμές που το άναρχο αυτό μπάσκετ σώζει. Ελπίζοντας πως ματς σαν το σημερινό θα είναι εξαίρεση κι όχι κανόνας.
Τώρα η υπομονή ξαναφούλαρε στα ντεπόζιτα και μένει να δούμε τι θα γίνει όταν όλα τα «γρανάζια» έχουν τοποθετηθεί στις θέσεις τους και πώς θα λειτουργεί το πράσινο ρολόι. Σίγουρα το σημερινό δείγμα μόνο θετική αύρα άφησε. [...]
Read more...
Μιας και ξαφνικά , παγκοσμίως και για κάποιον ανεξήγητο λόγο , ξεκίνησαν να λέγονται αλήθειες , εξαιρούμε τον κόουτς Μπ , ο οποίος , θύμα των οικογενειακών προσλαμβανουσών και των θεμάτων που αυτές δημιούργησαν στον ψυχισμό του , αποτελεί την ενσάρκωση της φράσης πως η ημιμάθεια είναι χειρότερη απ’την αμάθεια , ας δώσουμε κι εμείς δυο ερεθίσματα προς περισυλλογή κι από κει και πέρα , όποιος Παναθηναϊκός οπαδός προβληματιστεί , ας ψάξει , ας μελετήσει κι ας καταλήξει στα δικά του συμπεράσματα . Ακριβώς γι’αυτό το λόγο , για να ωθήσω σε προσωπική προσπάθεια , θα θίξω μόνο επιφανειακά το θέμα μας , χωρίς πολλές παραθέσεις γεγονότων και ημερομηνιών και αφήνω τα περαιτέρω πάνω σας.
Η ίδρυση του Παναθηναϊκού μας , ως γεγονός , δεν είναι απλά η ενεργοποίηση ενός ακόμα ποδοσφαιρικού σωματείου . Ήδη υπήρχαν κάποιες ομάδες που έπαιζαν μπάλα , σε Ελλάδα και Μ. Ασία , άλλη μία δεν άλλαζε κάτι . Η , σχεδόν κοσμογονική , αλλαγή για τον Ελληνικό Αθλητισμό όμως , προέκυψε απ’τη φύση και θέση των Ιδρυτών της Ομάδας μας . Επρόκειτο περί νέων , αθλητών του Πανελληνίου ΓΣ οι περισσότεροι , οι οποίοι επι της ουσίας απλά ζητούσαν το προφανές για την εποχή , την ηλικία και τις ανάγκες τους . Να τους αφήσουν να παίξουν ποδόσφαιρο . Πράγμα το οποίο η διοίκηση του Πανελληνίου , ως θεματοφύλακες του Κλασσικού Αθλητισμού , έβλεπαν ως επικίνδυνο νεωτερισμό , ως ολέθρια απομάκρυνση απ’τις αξίες του Αθλητικού Ιδεώδους και , ως εκ τούτου , δεν υπήρχε περίπτωση να δώσουν άδεια για δημιουργία ποδοσφαιρικού τμήματος.
Έτσι λοιπόν , οι Καλαφάτης και Σια , τι έκαναν ; Πολύ απλά ,δημιούργησαν δική τους Ποδοσφαιρική ομάδα ! Παρέμειναν αθλητές του Πανελληνίου οι περισσότεροι όσον αφορά στίβο κλπ (για κάποιο διάστημα), πλην όμως , υπήρξαν πιονέροι του ποδοσφαίρου αλλά και της προόδου της Ελλάδας , ακολουθώντας το Πνεύμα της Εποχής , σπάζοντας αγκυλώσεις και προκαταλήψεις δεκαετιών .
Οι πρωτοπόροι αυτοί ήταν μήπως τίποτα λεφτάδες ; Κοτζαμπάσηδες , προύχοντες και υπουργοί ; Τίποτα εφοπλιστές, σαν τους Ανδριανόπουλους μετέπειτα , πχ ; Όχι . Ήταν παιδιά της δημιουργούμενης για πρώτη φορά στην Ελλάδα αστικής τάξης , η οποία συνοψιζόταν στο δίπτυχο «όχι χωριάτες , όχι αριστοκράτες», παιδιά του Ατυχούς Πολέμου και των μεγάλων λαθών , παράλληλα όμως , παιδιά της Ελπίδας για το μέλλον της Ελλάδας που , εκείνα τα χρόνια ανασκουμπωνόταν , εκσυγχρονιζόταν και , με τα μπρος και τα πίσω της , έβρισκε την αισιοδοξία ν’αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που ο Νέος Αιώνας άπλωνε μπροστά της . Αυτό ακριβώς μπορούμε να πούμε πως συνόψιζε ο Παναθηναϊκός μας με την Ίδρυσή του . Μια πολιτιστική Επανάσταση ενάντια σε Κατεστημένα , Συμφέροντα και Σκοταδιστική οπισθοδρόμηση , ένα άλμα στο Αύριο και τη Δόξα . Τα οποία , κατέκτησε αμφότερα…Αυτά για αρχή .
Τώρα , αν κάποιοι θεωρούν πως η ομάδα των εμπόρων , των γιατρών , των έφεδρων αξιωματικών , των καλλιτεχνών και των υπαλλήλων είναι το ένα άκρο και η προσπάθεια μαντροποίησης των λούμπεν, των αγράμματων και των χυδαίων από εφοπλιστάδες και κυβερνήσεις μπας και τους κρατήσουν κοιμισμένους κι ελεγχόμενους (ιδίως μετά από μια Εθνική Καταστροφή) μπαίνουν στο ίδιο ζύγι , ας τους προσέχετε λίγο παραπάνω γιατί , είτε είναι οι ίδιοι πρόβατα και θα σας πάρουν στο λαιμό τους είτε είναι λύκοι που παριστάνουν τα πρόβατα.
Πάμε τώρα στα σοβαρά . Παρατηρώντας την πορεία του Συλλόγου μας τα τελευταία πενήντα χρόνια , απ’τη Μεταπολίτευση και μετά χονδρικά και , μελετώντας την Ιστορία της Χώρας μας το ίδιο διάστημα , μπορεί να πει κανείς πως οι δυο αυτές πορείες όχι απλά ομοιάζουν αλλά , σχεδόν ταυτίζονται ! Η ανθρωπογεωγραφία που αναφέραμε προηγουμένως σίγουρα παίζει κάποιο ρόλο αλλά , θεωρούμε , όχι τον κύριο. Πλέον , με την Πανελλαδική επέκταση της οπαδικής βάσης των μεγάλων ομάδων και της ομογενοποίησης του πληθυσμού , σαφώς και ακόμα υπάρχουν διαφορές (εμφανέστατες) , όμως καμία κοινωνική ομάδα , πλην διαχειριστικών , καθημερινών θεμάτων , δε μπορούμε να ισχυριστούμε πως κρατά τα ηνία του Κράτους . Αυτά έχουν περάσει στα χέρια ενός κλειστού κύκλου ατόμων και οικογενειών , συγκεκριμένων Ιδρυμάτων και Οργανισμών , όπου , δε νομίζω να μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε ακριβώς ως Ολιγαρχία , ας πούμε όμως πως πρόκειται για ένα υπερσυγκεντρωτικό σύστημα διοίκησης . Φαντάζομαι , κανείς πραγματικά δεν έχει ενστάσεις επ’ αυτού .
Απ’την ώρα όμως που το ποδόσφαιρο στη χώρα μας έγινε επαγγελματικό , πέρασε κι αυτό επίσημα στην εποχή ελέγχου του από συγκεκριμένα πρόσωπα , πράγμα απολύτως λογικό και συμβατό με το πλαίσιο διοίκησης που αναφέραμε παραπάνω . Γνωστά όλα αυτά , το ίδιο είδαμε να γίνεται με ΜΜΕ , ενέργεια , τηλεπικοινωνίες κλπ . Έλα όμως που ο Παναθηναϊκός , ως μια απ’τις μεγαλύτερες ομάδες και , σίγουρα , ως η κορυφαία σε επίπεδο , πνευματικό και κοινωνικό , των φιλάθλων της δε γινόταν προφανώς ν’αφεθεί στα χέρια κάποιου χαμηλά σ’αυτή τη (μικρή ούτως ή άλλως) Πυραμίδα ισχύος ! Θα δημιουργούνταν πρόβλημα και τριγμοί στην κοινωνική συνοχή , στην ήδη πολύπαθη για δεκαετίες κοινωνική συνοχή … Έτσι , από τότε και μετά , ο Σύλλογος βρίσκεται υπό τη διοίκηση , με ή χωρίς ιδιοκτησία θεωρώ , ανθρώπων που είναι στα ανώτατα κλιμάκια αυτής της Πυραμίδας . Οι οποίοι , προφανέστατα , είναι μέσα σ’αυτούς που παίρνουν και τις αποφάσεις για την πορεία της Ελλάδας . Δε γίνεται διαφορετικά .
Ο χαρακτήρας του ανθρώπου όμως είναι συγκεκριμένος . Τα βιώματά του , ο τρόπος σκέψης του , οι αντιδράσεις του , όλα αυτά θα βγουν στην επιφάνεια όταν κληθεί να λάβει αποφάσεις , είτε για μια ομάδα , είτε για μια εταιρεία, είτε για μια χώρα . Λογικό . Τ’αποτελέσματα μόνο αλλάζουν , ανάλογα τις ιδιαίτερες συνθήκες του κάθε περιβάλλοντος . Αλλά κι αυτά συνήθως , όχι τρομερά . Μ’αυτό κατά νου , πάμε να κάνουμε μια σύγκριση πορείας Ελλάδας-Παναθηναϊκού τις τελευταίες δεκαετίες.
Η Πατρίδα μας βγήκε στο φως της δεκαετίας του 80 προσπαθώντας να επουλώσει τραύματα που της άφησε η Επταετία και το Κυπριακό κυρίως , έχοντας επιτύχει μια αξιοσημείωτη άνοδο του βιοτικού και οικονομικού επιπέδου της τα χρόνια απ’τον Εμφύλιο και μετά . Αξιοσημείωτη , για να μην παρεξηγηθώ , σε σχέση με το πού βρισκόταν τη δεκαετία του 50, όχι σε σχέση με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες , δεν υφίσταται στην πραγματικότητα καμία τέτοια σύγκριση , τα μεγέθη είναι διαφορετικά …
Ξεκίνησε μια προσπάθεια σίγασης των παθών και αξιοποίησης του πολιτικού προσωπικού που αναδείχτηκε απ’τον αντιδικτατορικό αγώνα κι έπειτα . Παράλληλα , έπαιρνε μορφή και το νέο επιχειρηματικό στάτους κβο , που , μετά την «απομάκρυνση» του Ωνάση , σε συνδυασμό με τους πολιτικούς , θα αναλάμβανε το τιμόνι. Το διεθνές περιβάλλον ήταν ευνοϊκό ,στην περιοχή μας είχαμε σχετική ηρεμία , τα πακέτα Ντελόρ και , γενικά , η οικονομική βοήθεια έδινε κι έπαιρνε , θα μπορούσε να πει κανείς πως είχαν μπει οι βάσεις για μια ισορροπημένη αλλά σταθερή ανάπτυξη της χώρας. Ή , μάλλον , θα έπρεπε να είχαν μπει οι βάσεις…
Τι επέλεξε αντ’αυτού η κυβερνώσα μας «ελίτ» , δυστυχώς το γνωρίζουμε πολύ καλά … «Ανάπτυξη» με δανεικά , όχι αγύριστα , άνοδος του βιοτικού επιπέδου των πολιτών με ταυτόχρονη σταθερή απαξίωση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας , κοινωνική δικαιοσύνη μόνο στα χαρτιά , στην ουσία βίαιη καταβαράθρωση του ηθικού και αισθητικού επιπέδου του λαού , με λίγα λόγια προσπάθεια δημιουργίας ενός κοινωνικού αχταρμά , ικανοποιημένου με την αύξηση του μηνιάτικου (γενναία , ειν’η αλήθεια ), στο όνομα της οποίας όμως υποθήκευσε το μέλλον των επόμενων γενεών .
Θα πει κανείς πως έγιναν όλα αυτά αλλά ήταν μια δύσκολη επιλογή που όμως μας έδωσε μια καλύτερη θέση στην Ευρωπαϊκή Οικογένεια , η χώρα απέκτησε άλλου επιπέδου ισχύ , κάτι , τέλος πάντων . Μπα , τζίφος , είναι η απάντηση . Πέραν των ανοησιών για εσωτερική κατανάλωση , η χώρα παρέμεινε τελευταία στην ΕΟΚ , μαζί με Πορτογαλία και Ισπανία (οι οποίες όμως δεν ξεπάτωσαν τις παραγωγικές τους δομές στο όνομα της κοινωνικής ισότητας καίτοι , εξερχόμενες επίσης από δικτατορίες , πράγμα που είδαμε πώς εξελίχθηκε ), στα ελληνοτουρκικά, πέραν του Σισμίκ , δεν είχαμε κάτι τρελό και , γενικά , μπορούμε να πούμε πως , παρά τη νέα στρατηγική επιλογή για το μέλλον , το ήθος κι ο ψυχισμός των πολιτών κρατούσαν ακόμα το μέταλλο των παρελθουσών δεκαετιών και διατηρούσαν τη χώρα σε ράγες .
Η μεγάλη αλλαγή , βέβαια , άρχισε να ξεδιπλώνεται τη δεκαετία του 90. Λίγο η πτώση του ανατολικού μπλοκ, λίγο η ψευδαίσθηση του «τέλους της ιστορίας», λίγο η ολοκλήρωση της απενοχοποίησης του θράσους , της λαμογιάς και της κενότητας, οδήγησαν τις «ελίτ» που έρχονταν απ’την προηγούμενη δεκαετία σε μια νέα εποχή, εποχή πλήρους παράδοσης σε εξοχώριους σχεδιασμούς, με μόνο αντάλλαγμα τη διατήρηση της θέσης τους και την αύξηση των κερδών τους. Παράγοντες που κανονικά έπρεπε να σαπίζουν στη φυλακή για κατασκοπεία, απέκτησαν θέση στο τραπέζι των αφεντικών της Ελλάδας επειδή , θέλοντας και μη, άλλαξαν στρατόπεδο και εκτιμήθηκε το ταλέντο τους στο χειρισμό των μαζών μέσω της ηθικής και πνευματικής τους υπονόμευσης. Πριμοδοτήθηκαν καραγκιόζηδες μπαστουνόβλαχοι ζιγκολό για να εκσυγχρονίσουν τον οπισθοδρομικό λαουτζίκο και γαλάζιοι άγγελοι της διαπλοκής με υπηρεσίες και ιδρύματα, έστηναν με την τεχνογνωσία τους αυτή ατσάλινο ιστό υποταγής και αλληλεξάρτησης πάνω από κάθε θεσμό αυτής της παραζαλισμένης κοινωνίας.
Το αποτέλεσμα; Η δεκαετία του 90 έγινε η δεκαετία της μεγάλης Κατάφασης . Η χώρα είπε για πρώτη φορά και εν συνόλω το μεγάλο Ναι , παραδόθηκε ολοκληρωτικά στη γοητεία του χρήματος και της διαφθοράς, κυλίστηκε στα σεντόνια της ματαιοδοξίας και της ανέμελης χυδαιότητας . Με αποτέλεσμα, πολύ σύντομα , η πυξίδα να χάσει τον πατριωτικό της Βορρά, η τρυφηλότητα να δημιουργεί ανθρώπους τεμπέληδες και μαλθακούς και , μοναδικός στόχος μικρών και μεγάλων να γίνει το «ό,τι φάμε , ό,τι πιούμε κι ό,τι αρπάξει ο κώλος μας».
Και η πρώτη σφαλιάρα όλης αυτής της εκτροπής ήρθε σβουριχτή πριν καν βγει η δεκαετία, με τα Ίμια . Το στομωμένο αίσθημα αξιοπρέπειας και φιλοπατρίας δε μπορούσε πια να κόψει το Γόρδιο Δεσμό των εξελίξεων. Κι αν , ακόμα και σήμερα, διάφοροι ταπεινωμένοι του τότε (δε θέλω να χρησιμοποιήσω την αρμόζουσα λέξη, προφανώς), προσπαθούν να πείσουν πως όλα έγιναν ως έπρεπε και πως δεν υπάρχει θέμα , οι κατραπακιές Μαδρίτης, Ελσίνκι , Οτσαλάν, ήρθαν να επιβεβαιώσουν αυτό που περιγράψαμε παραπάνω. Πως η χώρα πήρε στρατηγική απόφαση για αλλαγή πορείας , τη στόλισε με ευφυολογισμούς στυλ «εκσυγχρονισμός» , «Ισχυρή Ελλάδα» κλπ και , στο βωμό αυτής της απόφασης , της πλούσιας διαβίωσης δηλαδή , ήταν διατεθειμένη να σκύψει το κεφάλι μπροστά στα πάντα …
Ο κατήφορος από’κει και μετά ήταν αναμενόμενος και προβλέψιμος. Με μια μικρή διακοπή, το πάρτι των Ολυμπιακών Αγώνων (που κι’αυτό το πληρώσαμε χρυσό) , που ακολούθησε τη μεγάλη μπίζνα του Χρηματιστηρίου, τα σημάδια πως το γλέντι της Εικοσαετίας τέλειωνε σιγά σιγά όλο και πολλαπλασιάζονταν . Τι κάναμε όλο αυτό το διάστημα για να το αποτρέψουμε; Με όσες (λιγοστές) ελπίδες είχαμε για κάτι τέτοιο, τέλος πάντων.. Τι σκεφτήκαμε, τουλάχιστον να κάνουμε την πτώση πιο ήπια ; Τίποτε απολύτως! Είπαμε , οι αποφάσεις είχαν ληφθεί και τα άτομα που τις έλαβαν δεν είχαν προφανώς ούτε την πνευματική και ηθική υπόσταση, ούτε και την πυγμή να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό. Απλά , ο εγωισμός τους εκτονωνόταν πάνω στον κοσμάκη που , ούτως ή άλλως , ήταν τόσο ναρκωμένος που δε μπορούσε ν’αντιδράσει σοβαρά.
Τι προσβολές έχει δεχτεί ο απλός κόσμος τόσα χρόνια! Τι τιμωρίες , τι ειρωνεία, τι χλεύη… Μόνο και μόνο για να νιώθουν δυνατοί αυτοί που ήταν σφαλιάρα και πενηντάρικο , κατακέφαλο και κατοστάρικο (σε εκατομμύρια)… Άδειαζαν τα παντελόνια και γέμιζαν οι τσέπες…
Τώρα, που ήρθε η ώρα της πληρωμής για τα πεπραγμένα των προηγούμενων δεκαετιών βέβαια, φάνηκε όλη η γύμνια της προηγούμενης κατάστασης. Μία άρχουσα τάξη θνήσκουσα και γηραλέα, με αδύναμη, πέραν του διαχειριστικού των ταμείων της διάδοχη κατάσταση , αστείοι μαντραπήδες και γραφικοί , αγράμματοι λούμπεν που απ’το πουθενά τα τελευταία χρόνια βαφτίστηκαν «ισχυροί παράγοντες του τόπου», αντί να’ναι μεταξύ Ευελπίδων και Πάνια , που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να κάνουν «δουλίτσες», άνθρωποι του Πνεύματος που αποδυκνείονται φυτά εσωτερικού χώρου, άφωνοι , άχρωμοι , απλοί κονδυλοφόροι της κοινωνικής επετηρίδας, χωρίς αποτύπωμα στην πραγματική κοινωνία, εκμαυλιστές και εισαγγελείς εναντίον των πολλών αλλά , υπάκουα σκυλιά ενώπιον των λίγων..
Όσο για το τι καταφέραμε όλο αυτό το διάστημα; Επί της ουσίας, πλην της επίπλαστης ευδαιμονίας, τίποτα σημαντικό. Τίποτε που δεν είχαν καταφέρει κι όλοι οι υπόλοιποι (τις περισσότερες φορές μάλιστα καλύτερα απο’μας), καμία πρωτιά, καμία ουσιαστική υποδομή, πάνω στην οποία να βασίσουμε το μέλλον. Μόνο κούφια λόγια περί ισχυρής , ευρωπαϊκής Ελλάδας, τόσο ώστε να εφησυχάζει το πόπολο και να γίνονται «οι δουλειές μας», λόγια που , όταν ήρθαν τα δύσκολα, πέταξαν σαν αναστεναγμός στον άνεμο.
Και βρισκόμαστε έτσι στη δυσάρεστη κατάσταση , να προσπαθούμε να ορθοποδήσουμε ξεπουλώντας τα πάντα (πάλι σύμφωνα με αποφάσεις άλλων), υπό τη χλεύη εχθρών και «φίλων», μπερδεμένοι , με τσακισμένη ψυχολογία, χωρίς ίχνος Οράματος , κάποιον Εθνικό Στόχο , που να φέγγει σα φάρος μέσα στην καταιγίδα για να μας οδηγήσει, χωρίς να μπορούμε να ξεχωρίσουμε ποιος είναι μαζί μας και ποιος ενάντια , εντός κι εκτός και παρ’ολ’αυτά προχωράμε… Και θα προχωράμε και θα συνεχίσουμε να προχωράμε, προς πείσμα και κατάπληξη όλων.
Βλέπετε κάποια αναλογία με τον ποδοσφαιρικό Παναθηναϊκό; Κάποιον παρόμοιο , αν όχι κοινό, τρόπο λειτουργίας; Για να δούμε…
Απ’τα τέλη του 70, αρχές 80 , η Ομάδα πέρασε σε νέα εποχή. Εποχή αφθονίας, θεωρητικά, εποχή που όφειλε να συνοδευτεί με άλματα εξέλιξης και του Συλλόγου αλλά και του ελληνικού ποδοσφαίρου γενικότερα . Αντ’αυτού, ο δρόμος που επελέγη, ήταν αυτός του τραβηγμένου χειρόφρενου. Πάρα τις τεράστιες (θεωρητικά) ευκαιρίες, τα δύο πρωταθλήματά μας στη δεκαετία, κοντά με ΠΑΟΚ-ΑΕΚ-ΑΕΛ (!), λένε πολλά. Οι ευρωπαϊκές επιτυχίες , αυτές που έχτισαν σιγά σιγά την αίγλη του «Πρέσβη» Panathinaikos , σαφώς και αποτελούν στολίδι, ιδίως για εμάς τους λίγο μεγαλύτερους, πλην όμως , ρεαλιστικά , ούτε Wembley ήταν , ούτε, αντικειμενικά, κάτι που να ξεφεύγει απ’τα όρια της εσωτερικής κατανάλωσης, αν σκεφτούμε πως μιλάμε για τη δεκαετία που κατέκτησαν Ευρωπαϊκούς τίτλους οι Μέχελεν και οι Δυναμό Τιφλίδας αυτού του κόσμου… Απλά, η εγχώρια ανημπόρια , έδινε άλλη βαρύτητα στην προσπάθεια κάποιου που δεν ξεφτιλιζόταν με το που έμπαινε σφραγίδα στο διαβατήριο.
Και , φυσικά, η χειρότερη επιλογή που στοίχειωσε τη δεκαετία αλλά και άνοιξε το δρόμο για τα ακόμα μεγαλύτερα δεινά που βασάνισαν το χώρο του αθλητισμού και την ελληνική κοινωνία γενικότερα την επόμενη δεκαετία, ήταν η ανοχή στη λαίλαπα Κοσκωτά απ’τη μία αλλά , κυρίως, η μη απαίτηση για παραδειγματική τιμωρία όσων ενεπλάκησαν και επωφελήθηκαν απ’το κολοσσιαίο σκάνδαλο, προσώπων και ομάδων. Η στρατηγική της σιωπηρής δεκαετούς αποχής από τίτλους , όχι απλά δε συνέτισε ένα ήδη διαβρωμένο ηθικά τμήμα του λαού αλλά , με την πρώτη ευκαιρία, χρησιμοποιήθηκε ως απόδειξη καταπίεσης και εργαλειοποιήθηκε για να δικαιολογήσει τα αίσχη που ακολούθησαν. Η τεράστια ευκαιρία κάθαρσης πετάχτηκε στα σκουπίδια, οι ευνοϊκές συνθήκες αλλαγής στάτους χαραμίστηκαν και , κάπως έτσι , περάσαμε στην επόμενη δεκαετία με μετρημένους ισολογισμούς, με διατήρηση (στο μυαλό μας) αθλητικών ισορροπιών, με κάμποσο χαβαλέ , λίγο χουλιγκανισμό, Καλογρέζα και Interamerican στη φανέλα . Και μετά , ήρθαν οι μέλισσες…
Δυστυχώς για όλους μας , ακριβώς τη δεκαετία που ο ποδοσφαιρικός Παναθηναϊκός, όπως και όλη η Ελλάδα γενικότερα, κανονικά έπρεπε να απογειωθεί, με όλες τις προϋποθέσεις με το μέρος του , αυτή ακριβώς η δεκαετία απεδείχθη μοιραία και για τον έναν και για την άλλη . Βλέπετε , η κυβερνώσα Ελίτ που λέγαμε, απεδέχθη χωρίς να προβάλλει την παραμικρή αντίσταση , την επιβολή στα πράγματα ενός πανέξυπνου μεν , ολέθριου για το κοινωνικό σύνολο δε , ανθρώπου, τα έργα και τις ημέρες του οποίου πληρώσαμε , πληρώνουμε και θα πληρώνουμε για πολύ καιρό ακόμα.
Ο πρώην «άνθρωπος του Τείχους» , υπηρέτης πλέον νέων αφεντάδων που , προφανώς, εκτίμησαν τις άριστες επιδόσεις του στην υπόσκαψη και τη δολιοφθορά και τον πριμοδότησαν με ασυλία ακριβώς για να εντείνει το έργο του πάνω στο λαό που , απ’την προηγούμενη κιόλας δεκαετία, όπως είπαμε , έδειξε την κλίση του προς την αυτοκαταστροφή έναντι ενός πρόσκαιρου κέρδους, αυτός ο πανούργος άνθρωπος αφέθηκε ανεξέλεγκτος να διενεργήσει νέο παιδομάζωμα (και όχι μόνο), χαϊδεύοντας τα ταπεινότερα ένστικτα του κοσμάκη , διαλύοντας κάθε έννοια λογικής, κάθε έννοια ισονομίας και δικαιοσύνης, κάθε έννοια αιδούς.
Η απόλυτη Ύβρις σε αθλητικό και κοινωνικό επίπεδο. Πλην όμως , ποιος στ’αλήθεια φταίει πιο πολύ; Ο δράστης ή αυτός που θα μπορούσε ή , έστω , θα έπρεπε να επιχειρήσει, να τον σταματήσει και δεν το έπραξε συνειδητά; Είναι ή δεν είναι αλήθεια φίλοι μου , πως η διοίκησή μας στεκόταν αδιάφορη στα όσα τραγικά διαδραματίζονταν εντός κι εκτός αγωνιστικών χώρων; Είναι ή δεν είναι αλήθεια πως όποτε , παρελπίδα, η ομάδα προσπαθούσε αγωνιστικά να σταθεί στο Παναθηναϊκό της επίπεδο, είτε διαλυόταν την επόμενη χρονιά, είτε δεν ενισχυόταν όπως και όσο έπρεπε, είτε διολίσθαινε σε τεχνητές κρίσεις που οδηγούσαν σε ακατανόητες αλλαγές προπονητών, σε αναπροσαρμογές στόχων λίγο πριν το τέλος , σε σοκαριστικές απώλειες βαθμών σε παιχνίδια που δεν περίμενε κανείς ;
Η ανοχή που επέδειξαν οι διοικούντες τον Παναθηναϊκό μας ήταν που άφησε την Κερκόπορτα ανοιχτή για όλα αυτά που βλέπουμε σήμερα να είναι καθεστώς. Κορμιά έξω και ψυχές μέσα στην περιοχή, ψυχώσεις για νίκη με κάθε κόστος , φιγούρες που κλέβουν τα παιδιά τους μέχρι και στο τάβλι και καμαρώνουν κιόλας… Απ’τα 90s ξεπήδησε και διαμορφώθηκε το τεράστιο ρεύμα των οπαδών που έχουν πλήρως διαστρεβλωμένη εικόνα ακόμα και των πιο απλών κανόνων της μπάλας . Μια κουβέντα γύρω σας , αρκεί να το διαπιστώσετε. Είναι τρομακτικό! Τόσος κόσμος ασχολείται με το ποδόσφαιρο και είναι αθλητικώς αναλφάβητος ! Τόσοι άνθρωποι έχουν δηλητηριαστεί τόσο βαθιά που , για κάθε ήττα φταίει κάποιος άλλος , ο διαιτητής συνήθως και για κάθε νίκη, ασχέτως αν έχει φρίξει η πλάση, είμαστε μάγκες και σας γαμ@με όλους ..
Ξεπήδησαν ορδές παραγόντων, δημοσιογράφων από επιδοτούμενα ΙΕΚ , τηλεσχολιαστών, διάφορων άλλων ρυπαρών τύπων που κόπριζαν και συνεχίζουν να κοπρίζουν την καθημερινότητά μας , όλοι με πιστοποιητικό φρονημάτων, άλλοι προβληματικοί εκ φύσεως και άλλοι γενίτσαροι για τα φράγκα. Έτσι γίνονται αυτά όμως . Αν τα’χεις σπουδάσει στο καλύτερο Πανεπιστήμιο του Κόσμου στον τομέα του , τα συγκεκριμένα βήματα είναι τυφλοσούρτης .
Όλος αυτός ο εσμός φυσικά, δεν ήταν δυνατόν να περιοριστεί στον αθλητισμό. Πέρασε και στην κοινωνία. Αυτό το «με κάθε κόστος» ενίσχυσε και ανατροφοδοτήθηκε απ’αυτό που περιγράψαμε προηγουμένως, τη συλλογική πρόθεση για θυσία οποιωνδήποτε αρχών μπροστά στο πρόσκαιρο προσωπικό κέρδος και την καλοπέραση. Εξ ου και η μαεστρία, στα όρια της μεγαλοφυΐας τολμώ να πω , του συγκεκριμένου ανθρώπου. Κάλυψε τις όποιες ενοχές ή δεύτερες σκέψεις ενός μεγάλου τμήματος του κόσμου με τίτλους αγορασμένους , διακρίσεις κάλπικες αλλά , μικρή σημασία έχει , μαυλίζοντας τη συνείδηση, προσφέροντας χαρά και αυτοπεποίθηση σ’αυτούς που , μετά τη ρεζίλικη στάση τους στο θέμα Κοσκωτά, έπρεπε να μη πλησιάζουν σε γήπεδο στα δύο χιλιόμετρα από ντροπή και μόνο . Χαρά κι αυτοπεποίθηση βέβαια που σε μια σώφρονα κοινωνία θα ονομαζόταν θράσος χιλίων πιθήκων, πλην όμως, στα δικά μας τα μέρη , όχι μόνο πέρασε ως μαγκιά αλλά , κυρίως, αντί να τους στρέψει όλους απέναντι, έπεισε τους αφελείς, τους μεγαλομικρούς και τους επαρχιώτες πως αυτός είναι ο δρόμος.
Τι απ’αυτά θα συνέβαινε αν η διοίκηση της Ομάδας μας , ως το μεγαλύτερο επιχειρηματικό και ποδοσφαιρικό μέγεθος της χώρας τότε , ζητούσε και προσπαθούσε (για να μη πω απαιτούσε) να μπει φρένο σ’αυτό τον κατήφορο; Όπως , για παράδειγμα, στις λοιπές δραστηριότητές της που δεν επηρεάστηκαν απ’αυτές τις αλλαγές, γιατί εκεί τα πράγματα ήταν ξεκάθαρα απ’την αρχή και δεν αμφισβητήθηκαν ποτέ; Γιατί μόνο εκεί και όχι κι εδώ ; Το να είμαστε ικανοποιημένοι με τη δεύτερη θέση, επειδή δίνει λεφτάκια απ’την Ευρώπη, θεωρήθηκε σωστή επιλογή; Το να εξευτελίζεις τόσα εκατομμύρια κόσμου , αφήνοντάς τους με πληγωμένη περηφάνια, ανάλογα τις ορέξεις του κάθε περίεργου αλλά , όταν αυτός ο πληγωμένος κόσμος θίγει τη δική σου περηφάνια, εκεί μουλαρώνεις και ξεκινάς εμφύλιο; Με τιμωρητικές για τον απλό φίλαθλο πρακτικές; Προφανώς (πια), δεν ήθελες να πληρώνεις για σκοπούς που ήταν προκαθορισμένη η κατάληξή τους , φταίει όμως ο μπαμπάς με το παιδί του , που δεν καταλάβαιναν την υψηλή στρατηγική σου ; Και , για να κάνουμε ένα άλμα στο μέλλον, ποιος πληγώθηκε το ξέραμε από τότε .
Ποιός δικαιώθηκε όμως , έστω κι ας είναι άγονη , προς το παρόν, η δικαίωσή του ; Ο οπαδός ή ο πρόεδρος;
Και , κάπως έτσι, φτάσαμε στα του νέου αιώνα. Όλ’αυτά που ζήσαμε ήταν τα όλο και πιο φουσκωμένα, δυστυχώς όμως προδιαγεγραμμένα με μαθηματική ακρίβεια, επίχειρα της συνεχιζόμενης άρρωστης κατάστασης . Το αίσχος της Ριζούπολης, η πιο μαύρη στιγμή στην ιστορία του Ελληνικού ποδοσφαίρου μακράν της δεύτερης, ένα έγκλημα που θορύβησε ως και τον αυτουργό του , που προσπάθησε την επόμενη χρονιά να διασκεδάσει τις εντυπώσεις… Η απαξίωση παικτών που , λίγους μήνες μετά , έφεραν την Ελλάδα στην κορυφή του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου… Η διάλυση ομάδων που δικαιούνταν πολλά και δεν χάρηκαν έστω μια καλή κουβέντα… Κυράστας , Μαρκαριάν… Σκόπιμες τρικλοποδιές και πεταμένες ευκαιρίες, μπας και σηκώσει κεφάλι έξω ο εφτάρας , μη του κλέψουμε τη δόξα και μετά έχουμε απαιτήσεις… Μόνη αναλαμπή Λέτο , Σισέ και η ομαδάρα του νταμπλ του ‘10 , πριν η προσπάθεια -τι πρωτότυπο !- τρυπηθεί από μέσα , απ’τους «εγγυητές της ενότητας»…
Η συνέχεια, γνωστή. Γόντικες, Κωνσταντόπουλοι , οικονομική και αγωνιστική ανέχεια, ξεπούλημα ηθικό, κατάθλιψη και τρύπια στομάχια , Αλαφούζος, ισορροπιστής του κενού , αλλοπρόσαλλες αποφάσεις, ανίερες συμμαχίες, περίγελως εχθρών και φίλων , με το αποτέλεσμα όλων αυτών να παραμένει σταθερά αρνητικό. Μια ομάδα χωρίς διοικητική προστασία σε κανένα επίπεδο, μια ομάδα που , σε πείσμα των οπαδών της που , ακόμα και τώρα, περιμένουν μια σπίθα, έχει αποφασίσει να εγκαταλείψει τον πραγματικό πρωταθλητισμό προς εξυπηρέτηση εξωποδοσφαιρικών συμφερόντων των ιδιοκτητών της -δεν εξηγείται αλλιώς η στάση τους- , μια ομάδα που απλά προσπαθεί να διαχειριστεί την απογοήτευση και το θυμό της πλέμπας των κερκίδων με σποραδικές ψευτοεπιτυχίες , μην έχοντας δημιουργήσει την παραμικρή σοβαρή υποδομή δεκαετίες τώρα , αδυνατώντας να φτιάξει γήπεδο και εγκαταστάσεις για τον ΑΟ , την ώρα που όλοι οι υπόλοιποι έκαναν αυτό που ήθελαν , ακριβώς με τον τρόπο που ήθελαν…
Δεω θέλω να επεκταθώ περαιτέρω, όλα αυτά είναι γνωστά και πρόσφατα, τα έχουμε ξαναπεί και , δυστυχώς, θα επανέλθουμε απ’ό,τι φαίνεται, θα επιμείνω όμως στα δύο κομβικά σημεία, της Ριζούπολης και του Euro . Εκεί ήταν που οι διοικούντες τον ποδοσφαιρικό Παναθηναϊκό είχαν δύο απανωτές ευκαιρίες ν’αλλάξουν τη μοίρα του Συλλόγου αλλά και του Ελληνικού ποδοσφαίρου γενικότερα. Να βάλουν φρένο μια και καλή στη γενικότερη κατάπτωση και σαπίλα, τιμωρώντας τους υβριστές και τους δολιοφθορείς και , με μπροστάρη την Ομάδα μας , να σαλπίσουν ξεκίνημα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, κάτι που δε θα περιοριζόταν στη μπάλα αλλά , νομοτελειακά, θα διαχέονταν ως αίσθηση σε όλη την Κοινωνία…
Για άλλη μια φορά, απεδείχθησαν ολίγοι . Και μοιραίοι . Η επιλογή τους ήταν σαφής και σύμφωνη με τα πιστεύω τους και τα συμφέροντά τους. Και τα επίχειρα της επιλογής αυτής τα «χαιρόμαστε» (και θα συνεχίσουμε) είκοσι και χρόνια μετά..Και τώρα; Τι γίνεται τώρα;
Τι θα μπορούσε να γίνει δηλαδή; Και στο ειδικό και στο γενικό επίπεδο; Τι θα μπορούσε να γίνει πέρα απ’αυτό που βλέπουμε; Με τον απλό κόσμο αρνησίβουλο και φοβισμένο για τα χειρότερα, με τα οποία τον απειλούν; Με το μεγαλύτερο μέρος να μη μπορεί να ξεχωρίσει πια , μετά από δεκαετίες πλύσης εγκεφάλου, το σωστό απ’το λάθος, το δίκαιο απ’το άδικο ; Όταν η πλατιά εικόνα έχει θολώσει και το μόνο στο οποίο μπορεί (και του επιτρέπεται) κάποιος να κεντράρει είναι το προσωπικό του κέρδος , το μεροκαματάκι του , η βόλεψή του , ακόμα και εις βάρος όλων των άλλων , πώς άραγε μια τέτοια κατάσταση μπορεί να υποστηριχθεί και να συνεχίσει να υφίσταται;
Μα , φυσικά, δε μπορεί. Όχι πια . Φτάσαμε στο τέλος. Οι τελευταίες αναθυμιάσεις στο ντεπόζιτο κάηκαν. Από δω και πέρα έχει ελεύθερη πτώση. Και , αν ο κόσμος είναι μαθημένος πλέον στις πτώσεις, οι ελίτ δεν είναι… Δε φαντάζονταν ποτέ πως θα ερχόταν η ώρα της αντικατάστασής τους , πως θα έφταναν στο μη περαιτέρω . Κακώς, βέβαια, γιατί δεν είναι η πρώτη φορά , απλά , η διεστραμμένη εκδοχή της πραγματικότητας που κάρφωσαν στα μυαλά του κοσμάκη φαίνεται πως επηρέασε και τους ίδιους και θεώρησαν πως πάγωσε η φυσική ροή των πραγμάτων. Να όμως που οι εξελίξεις ανεβάζουν απότομα τη θερμοκρασία και ξεπαγώνουν το ποτάμι , σαν κεραυνός σε πυριτιδαποθήκη , σα βόμβα σε διυλιστήριο …
Η φύση βέβαια, απεχθάνεται τα κενά. Κάποιος κάνει στην άκρη και κάποιος άλλος καλείται ν’αναλάβει. Ποιος μπορεί να είναι αυτός; Προσωπικά, δεν έχω την παραμικρή ιδέα. Με γνώμονα τα όσα διαδραματίζονται παγκοσμίως όμως , θα τολμήσω να κάνω μια πρόβλεψη και για την Ελλάδα και τον Παναθηναϊκό μας . Η ώρα της αλλαγής προσωπικού πλησιάζει, ενδεχομένως ταχύτερα απ’όσο κάποιοι περίμεναν ή εύχονταν . Το νέο προσωπικό, επειδή τα ψέματα τελείωσαν , αναγκαστικά θα πρέπει να είναι εγνωσμένης αξίας, επιχειρηματικής (όχι κρατικοδίαιτης-κομματικής), με ιδέες που να εναρμονίζονται με τη νέα κατάσταση. Ή ,αν αυτό δεν είναι εφικτό, τουλάχιστον να μην είναι αντίθετοι .
Άνθρωποι που θα αποκαταστήσουν, όσο γίνεται, τη χαμένη αξιοπιστία του οικοδομήματος, θα τιμωρήσουν αλλά και θα ενώσουν, θα ενεργοποιήσουν ό,τι αξίζει και μπορεί πια να ενεργοποιηθεί και , από κει και πέρα, ο χρόνος θα δείξει…
Ναι , το καταλαβαίνω πως πολλοί δε συμμερίζεστε αυτή μου την άποψη. Και λογικό είναι, μ’όλα αυτά που έχουμε δει . Επιμένω όμως πως η Ανάγκη θα επιβάλλει τις νέες λύσεις. Οι οποίες -ω ,του Παναθηναϊκού θαύματος!- είναι αυτές ακριβώς που πρέσβευε η παρέα του Καλαφάτη, όπως λέγαμε στην αρχή : Όραμα , τόλμη , πάθος… Και θα πάψει επιτέλους ν’ακούγεται το μόνο σοφό γνωμικό που γέννησε η Νεοελλάδα , «Αυτός/ή δε μπορεί να φτιάξει το ποδόσφαιρο, θα φτιάξει την Ελλάδα;»…
ΥΓ) Το παρόν ξεκίνησε να γράφεται αρχές Νοεμβρίου. Για λόγους σεβασμού, κρίθηκε πρέπον να δημοσιευτεί με την καινούρια χρονιά. [...]
Read more...
Ωραία κουβέντα, διασκεδαστική. Και μετά σκέφτομαι «Πώς επιλέγονται οι υποψήφιοι για αυτές τις λίστες;». Μέσα από αυτές τις ψηφοφορίες, οι φίλαθλοι έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την εκτίμησή τους προς τους παίκτες που σημάδεψαν με την παρουσία τους την ιστορία του συλλόγου. Όμως, πέρα από τη φαινομενική απλότητα της επιλογής, οι ψηφοφορίες αυτές συχνά αντανακλούν κάτι βαθύτερο: μια πολυδιάστατη διαδικασία που επηρεάζεται από υποκειμενικά κριτήρια, συναισθηματικούς παράγοντες και εξωτερικές επιρροές. Και καλά κάνει θα πω εγώ. Σίγουρα ο Πέκοβιτς, που διάλεξε ο Γιώργος, ήταν από τα μεγαλύτερα ταλέντα που είδαμε με το τριφύλλι στο στήθος.
Αφορμή για αυτό το κείμενο ήταν η κουβέντα με ένα από τα παιδιά του #PaoFactory σχετικά με μια ψηφοφορία σε γνωστό site για τον καλύτερο ψηλό του Παναθηναϊκού. Αυτός έλεγε Πέκοβιτς, εγώ έλεγα Βράνκοβιτς.
Αν δεν είχαμε τον Βράνκοβιτς και την τάπα του όμως, θα ερχόταν ο Πέκοβιτς στην Αθήνα, αλλά κι εμείς θα είχαμε ασχοληθεί τόσο με το μπάσκετ;
«Χρηματιστήριο Αξιών Παικτών»
Φαίνεται ξεκάθαρα ότι η παραπάνω σύγκριση είναι κομματάκι άτοπη και για πολλούς λόγους. Ο πιο αντικειμενικός τρόπος να κριθεί ένας παίκτης είναι οι τίτλοι και τα στατιστικά της καριέρας του. Οι αριθμοί όμως δε λένε πάντα την αλήθεια… Δεν είναι λίγοι οι παίκτες που ενώ είχαν φοβερά νούμερα στα γνωστά «μεγάλα παιχνίδια» εξαφανιζόντουσαν. Την ίδια στιγμή, το άθλημα έχει αλλάξει τρομερά με την πάροδο του χρόνου σε πάρα πολλά κομμάτια, κυρίως στην αθλητικότητα και τις επαφές των παικτών, δεδομένα που κάνουν ακόμα πιο δύσκολη τη σύγκριση στατιστικών που έρχονται από διαφορετικές εποχές.
Κι αν στο μπάσκετ, με το καλό κλίμα που επικρατεί παραδοσιακά τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδων, μας έχει επιτρέψει να απολαύσουμε πολλούς σπουδαίους παίκτες από κοντά και να κάνουμε αυτές τις συγκρίσεις, στο ποδόσφαιρο τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Εκεί συχνά παρατηρούνται εντάσεις, οι οποίες επηρεάζουν αρνητικά τη γενικότερη εικόνα της ομάδας και τη δυνατότητα ανάδειξης παρόμοιων εμβληματικών προσωπικοτήτων. Πόσοι ποδοσφαιριστές στοιχειώνονται από ένα χαμένο πέναλτι ή μια κόκκινη κάρτα; Χαρακτηριστικό παράδειγμα το ξήλωμα της ομάδας που έπαιξε στη Ριζούπολη, με τις γνωστές συνέπειες. Αλλά αυτό είναι άλλη, μεγάλη, κουβέντα…
Από τον Nick Galis στον Nick Calathes
Όποιος αμφισβητεί την επίδραση του Γκάλη τόσο στο Ελληνικό μπάσκετ, όσο και στο μπάσκετ του Παναθηναϊκού, ακόμα και στα κλεισίματα της καριέρας του, ας αποχωρήσει εδώ.
Ο άνθρωπος που έκανε τους έλληνες να παρακολουθήσουν μπάσκετ πέρασε έστω και για λίγο, έστω και με τη λάμψη του λίγο πιο θολή, φόρεσε το τριφύλλι στο στήθος. Ο… αμερικάνος ίσως να μην άφησε τόσο μεγάλο στίγμα στον ΠΑΟ, σίγουρα όμως έκανε πολλούς να στρίψουν το κεφάλι για να δουν το πράσινο μπασκετικό τμήμα. Πολλά χρόνια μετά, ένα αμερικανάκι θα σηκώνει τίτλους χαμογελώντας με την καρδιά, αλλά θα περάσει και πέτρινα χρόνια έχοντας για συμπαίκτες διαφόρους μισθοφόρους που είχα έρθει απλά για τα ένσημα τους στο ΟΑΚΑ.
Συγκρίνεται το ταλέντο τους; Για κανένα λόγο. Η προσφορά τους; Αδιαμφισβήτητα διαφορετική και σε ζυγαριά δε μπαίνει. Σε ένα «μονό» ποιος θα κέρδιζε; Ε, αυτός με το καλύτερο χειριστήριο γιατί μόνο σε κονσόλες είναι εφικτό κάτι τέτοιο.
Οι δύο Nick είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα για το άτοπο της σύγκρισης. Όμως υπάρχουν άλλα τόσα παραδείγματα παικτών που με αθόρυβη δουλειά έγιναν αφανείς ήρωες, όπως ο Grant στο περσινά Play-Offs και Final Four. Ο Sato παλιότερα. Ο Johnny Rogers. Και πολλοί, πολλοί άλλοι. Δεν είναι όλες οι προσφορές στατιστικά μετρήσιμες, καλώς ή κακώς…
O tempora, o mores!
Κάθε εποχή έχει τις δικές της προκλήσεις και συνθήκες. Η αξιολόγηση παικτών από διαφορετικές περιόδους γίνεται περίπλοκη, καθώς το επίπεδο των αντιπάλων, οι στόχοι της ομάδας και οι συνθήκες του πρωταθλήματος ποικίλλουν. Από το δίλημμα Πελέ ή Μαραντόνα, στο πιο φρέσκο Κριστιάνο ή Μέσι, στο μπασκετικό James ή Jordan, οι συγκρίσεις ήταν πάντα αγαπημένο θέμα για καφενειακή κουβέντα. Συνήθως την ξεκινούσε ο θείος που κάθεται με τη νεολαία με την φράση «Τότε τα πράγματα ήταν αλλιώς». Κι όντως ήταν αλλιώς. Η σχέση ενός παίκτη με τον κόσμο έπαιζε και παίζει σημαντικό ρόλο. Παίκτες που δείχνουν προσήλωση στην ομάδα και συνεισφέρουν στην ιστορία του συλλόγου, όπως ο Φραγκίσκος Αλβέρτης, αποκτούν εμβληματικό ρόλο αλλά είναι ελάχιστοι πλέον.
Η βασική διαφορά όμως βρίσκεται αλλού. Πλέον, τα social media έχουν αλλάξει αυτή τη διαδικασία, δίνοντας την πλατφόρμα για άμεση επικοινωνία με τους παίκτες, άρα και τη δημιουργία αναμνήσεων και προσωπικών αφηγήσεων που κρατούν ζωντανή την εικόνα τους. Έτσι, η συνεχής αλληλεπίδραση των φιλάθλων στα κοινωνικά δίκτυα διαμορφώνει την εικόνα και το αφήγημα ενισχύοντας τη συλλογική τους ανάμνηση και δημιουργώντας νέους μύθους, πλέον ψηφιακούς. Τα ΜΜΕ λοιπόν, που διαβάζουν κάθε ανάρτηση και μετράνε κάθε στατιστικό, παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης των φιλάθλων. Κι έμβλημα, μάλλον, γίνεται κάποιος με περισσότερα likes παρά βολές…
Ο κορυφαίος όλων των εποχών
Γιατί τα λέω τώρα εγώ όλα αυτά; Γιατί καλές οι ψηφοφορίες και τα στατιστικά, καλά τα νούμερα, αλλά αυτές οι συγκρίσεις μυρίζουν νοσταλγία. Από τον Γιαννάκου στον Παπαπέτρου, έχουν περάσει καραβιές παικτών σε βάθος χρόνου. Κορυφαίος όλων είναι αυτός με τον οποίο κάθε φίλαθλος συνδέθηκε περισσότερο. Για τους δικούς του λόγους. Καλύτερη η νοσταλγία από ψυχρούς αριθμούς. Αυτός που βγάζει στον καθένα εκείνη τη νοσταλγία που μυρίζει τσιμεντένιο, ανοιχτό γήπεδο με σκουριασμένες μπασκέτες κι άπειρες ώρες από κάτω προσπαθώντας να μιμηθούμε τις κινήσεις του. Κάθε γενιά έχει τη δική της «χρυσή εποχή», ταυτισμένη με τους παίκτες του Παναθηναϊκού που ήταν η δική της πηγή έμπνευσης. Στα δικά της μάτια, ο G.O.A.T. δεν ήταν απαραίτητα κι ο καλύτερος. Κι όσο για τις συγκρίσεις που ακούμε τώρα; Ας τις αφήσουμε κατά μέρος, γιατί μάλλον είμαστε οι πιο τυχεροί με τόσο ταλέντο που είδαμε μαζεμένο να παίζει την ίδια περίοδο, όχι μόνο στον Παναθηναϊκό, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. [...]
Read more...
Βρισκόμαστε σε μια παγωμένη νύχτα του Δεκέμβρη, λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα και η Αθήνα λάμπει από τα εορταστικά φώτα, οι δρόμοι γεμάτοι κόσμο που βιάζεται να αγοράσει δώρα και τα καφέ γεμάτα φωνές και γέλια. Όμως, σε μια γωνιά της πόλης, στο παλιό, σκοτεινό γραφείο του, ένας άντρας κάθεται μόνος, ο Γιάννης Αλαφούζος. Ο πρόεδρος του Παναθηναϊκού, κοιτάζει αφηρημένα τα λογιστικά του φύλλα με το σκληρό βλέμμα του και το μυαλό του γεμάτο ψυχρούς υπολογισμούς. «Δεν χρειάζονται πολλά για να κρατηθεί μια ομάδα», μονολογεί, καθώς μετρά τα κέρδη της χρονιάς. Όμως, η πραγματικότητα είναι διαφορετική και στις εξέδρες του γηπέδου, οι φίλαθλοι γκρινιάζουν για τις ανεπαρκείς μεταγραφές, τη στασιμότητα και την έλλειψη οράματος, αφού μόλις η ομάδα μοιάζει έτοιμη για το επόμενο βήμα, όλα καταρρέουν, όπως στο μύθο του Σίσυφου.
Οι φωνές τους φτάνουν στα αυτιά του Αλαφούζου, αλλά εκείνος τις αγνοεί. “Τα λεφτά είναι πολύτιμα, δεν μπορούμε να τα σπαταλάμε,” σκέφτεται, απορρίπτοντας κάθε ιδέα για επενδύσεις με ψυχρή λογική: γι’ αυτόν, ο Παναθηναϊκός δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια επιχείρηση. Καθώς η νύχτα βαθαίνει, οι σκιές στο γραφείο του φαίνονται πιο βαριές, το κρύο διαπερνά ακόμα και τα χοντρά τζάμια του παραθύρου, μα ο Αλαφούζος δεν το νιώθει.
Η καρδιά του είναι πιο παγωμένη από κάθε χειμωνιάτικη νύχτα, έχει κλείσει την πόρτα στην ελπίδα και κοιτάζει τους αριθμούς των συμβολαίων, ψάχνοντας τρόπο να μειώσει τα μηδενικά στο τέλος τους με τη μεταγραφική περίοδο του Γενάρη, χωρίς να καταρρεύσει και πάλι αυτό που έχει χτιστεί ως τώρα. Όλα αυτά, όμως, πρόκειται να ανατραπούν, καθώς εκείνη τη νύχτα, χωρίς να το ξέρει, ο Γιάννης Αλαφούζος θα λάβει τρεις επισκέψεις που θα αλλάξουν τη ζωή του και την ιστορία του Παναθηναϊκού για πάντα…
Το Πνεύμα του Παρελθόντος: Οι Χρυσές Εποχές
Το ρολόι χτύπησε μεσάνυχτα και το πρώτο πνεύμα εμφανίστηκε μπροστά στον Αλαφούζο. Ένα φως τρεμοπαίζει στο σκοτάδι και μέσα από αυτό ξεπροβάλλει μια φιγούρα γεμάτη λάμψη και νοσταλγία. «Είμαι το Πνεύμα του Παρελθόντος», λέει με σταθερή φωνή, «κι έχω έρθει να σου δείξω όλα αυτά που έχεις ξεχάσει. αυτά που κάποτε έκαναν τους φιλάθλους να είναι περήφανοι για τον Παναθηναϊκό τους». Ο Αλαφούζος πάγωσε, μα πριν προλάβει να αντιδράσει, βρίσκεται σε μια διαφορετική εποχή. Είναι πίσω στο 2009 και το γήπεδο της Λεωφόρου τρέμει από τα συνθήματα των φιλάθλων, με τις εξέδρες να είναι γεμάτες, πράσινα πανό κυματίζουν και το τριφύλλι ετοιμάζεται για ακόμη μία νίκη. Στο κέντρο οι παίκτες του Παναθηναϊκού.
Ο Σισέ σκοράρει, ο Καραγκούνης κατευθύνει με μαεστρία το παιχνίδι κι ο Κατσουράνης κάνει τη διαφορά. «Θυμάσαι τότε;» ρωτά το πνεύμα, «τότε ήταν οι χρυσές εποχές. Ο Παναθηναϊκός κατακτούσε νταμπλ, άγγιζε τους 8 του Champions League και οι φίλαθλοι είχαν λόγο να είναι περήφανοι». Ο Αλαφούζος κοιτάζει με δέος, θυμάται τις στιγμές που οι επιτυχίες της ομάδας γέμιζαν χαρά τους φιλάθλους, θυμάται τη δόξα, τα συνθήματα και την αίγλη του «Πρέσβη Παναθηναϊκού».
Η εικόνα συνεχίζεται και το πνεύμα του δείχνει κάτι ακόμα πιο προσωπικό: είναι μια συνάντηση με φίλους της ομάδας, όλοι τους με χαμόγελα κι αισιοδοξία. «Κοίτα», λέει ξανά το πνεύμα, «τότε δεν ήταν μόνο οι επιτυχίες στο γήπεδο, αλλά ήταν η σύνδεση με τους φιλάθλους. Ο Παναθηναϊκός δεν ήταν απλά μια ομάδα. Ήταν τρόπος ζωής, όνειρα, οικογένεια».
Το σκηνικό αλλάζει και δείχνει την ομάδα να αντιμετωπίζει τη Βιγιαρεάλ στα προημιτελικά του Champions League, τότε που παρά την ήττα, η αίσθηση ικανοποίησης για την ευρωπαϊκή πορεία είναι έντονη. «Αυτά ήταν τα χρόνια που ο Παναθηναϊκός δεν φοβόταν να κοιτάξει κατάματα τους καλύτερους της Ευρώπης», λέει το πνεύμα, «τι συνέβη, πρόεδρε;» Πώς αφήσατε αυτές τις στιγμές να γλιστρήσουν μέσα από τα χέρια σας;” Ο Αλαφούζος δεν απαντά, το βλέμμα του γεμίζει με κάτι συναισθήματα, μπερδεμένα ανάμεσα στη νοσταλγία και την ενοχή. «Δεν είναι τόσο απλό, οι εποχές άλλαξαν, τα χρήματα λιγόστεψαν» ψελλίζει. Το πνεύμα, όμως, δεν δείχνει να τον λυπάται. «Εσύ άλλαξες. Η καρδιά σου πάγωσε, όπως πάγωσε και το πάθος για αυτήν την ομάδα. Θυμήσου πώς ήταν όταν νοιαζόσουν πραγματικά».
Ο χρόνος γυρίζει ξανά κι ο Αλαφούζος βρίσκεται και πάλι στο γραφείο του, το πνεύμα εξαφανίζεται, αλλά οι εικόνες παραμένουν στο μυαλό του. Δεν μπορεί να σταματήσει να σκέφτεται τους φιλάθλους, τα γήπεδα, τη δόξα. Ήταν μια εποχή που ο Παναθηναϊκός ήταν κάτι παραπάνω από μια ομάδα. Ήταν ένας μύθος. «Ίσως», σκέφτεται, «δεν είναι αργά να φέρω πίσω αυτές τις στιγμές». Μα η νύχτα έχει ακόμα δρόμο, και δύο πνεύματα περιμένουν τη σειρά τους να τον συναντήσουν…
Το Πνεύμα του Παρόντος: Η Γενναιοδωρία του Γιαννακόπουλου
Δευτερόλεπτα μετά, το επόμενο πνεύμα εμφανίζεται μπροστά στον Αλαφούζο. Αυτή τη φορά, η φιγούρα είναι φωτεινή, δυναμική, με μια λάμψη που θυμίζει αγωνιστικό φως. «Είμαι το Πνεύμα του Παρόντος», ανακοινώνει, «και ήρθα να σου δείξω τι συμβαίνει σήμερα, μακριά από τη δική σου αδράνεια». Μεταφορά στο ΟΑΚΑ, στο σπίτι της μπασκετικής ομάδας. Το γήπεδο είναι γεμάτο, οι φίλαθλοι ενθουσιώδεις και η ατμόσφαιρα ηλεκτρισμένη. Στο μέσο, ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, ένας άνθρωπος που ζει και αναπνέει για τον Παναθηναϊκό, η εικόνα του είναι ενός ηγέτη που δεν διστάζει να επενδύσει, να ονειρευτεί, να παλέψει για την ομάδα του.
«Κοίτα τον», λέει το πνεύμα, «δίνει στους φιλάθλους αυτό που χρειάζονται: όραμα, πάθος, ελπίδα, δεν φοβάται να ξοδέψει για να φέρει στην ομάδα τους καλύτερους παίκτες, να γεμίσει το γήπεδο με χαμόγελα και να κρατήσει την ομάδα στην κορυφή». Ο Αλαφούζος παρατηρεί την ατμόσφαιρα γύρω του. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο κόσμος αγαπά τον Γιαννακόπουλο, είναι το αντίθετο του Σκρουτζ: γενναιόδωρος, ανοιχτός, αληθινός.
Το πνεύμα γυρίζει προς τον Αλαφούζο. «Βλέπεις τι σημαίνει να δίνεις; Οι φίλαθλοι λατρεύουν τον Γιαννακόπουλο γιατί δείχνει ότι νοιάζεται για την ομάδα. Δεν είναι τα χρήματα που τον κάνουν αγαπητό, αλλά το πάθος και η αφοσίωση. Εσύ τι κάνεις για την ομάδα σου; Πώς δείχνεις ότι νοιάζεσαι;» Ο Αλαφούζος μένει σιωπηλός. Η αλήθεια είναι οδυνηρή…
Το Πνεύμα του Μέλλοντος: Μια Ζοφερή Πραγματικότητα
Το ρολόι χτύπησε ξανά, πριν προλάβει να συνέλθει ο Αλαφούζος και η τελευταία επίσκεψη έφτασε. Το τρίτο πνεύμα, σκοτεινό και επιβλητικό, στέκεται μπροστά του. «Είμαι το Πνεύμα του Μέλλοντος», λέει με απόκοσμη φωνή, «και θα σου δείξω το μέλλον που σε περιμένει αν συνεχίσεις έτσι». Μαγικά βρίσκεται σε ένα άδειο γήπεδο. Τα καθίσματα καλύπτονται με σκόνη, τα χόρτα είναι ξερά και κυριαρχεί εκκωφαντική σιωπή. «Τι είναι αυτό το μέρος;» ρωτά ανήσυχος, μα το πνεύμα δεν απαντά. Δείχνει μόνο προς μια σκουριασμένη ταμπέλα που γράφει: Παναθηναϊκός – Γ’ Εθνική.
Η εικόνα αλλάζει. Βλέπει τους φιλάθλους που κάποτε τραγουδούσαν στις εξέδρες να έχουν απομακρυνθεί. Άλλοι έχουν στραφεί σε άλλες ομάδες, ενώ οι πιο πιστοί έχουν κουραστεί από την αδιαφορία και τη στασιμότητα. «Δεν μπορεί να είναι αλήθεια» ψιθυρίζει. Το πνεύμα τον οδηγεί σε ένα τελευταίο σκηνικό: ένα γραφείο γεμάτο χρέη και δικαστικές υποθέσεις. Η ομάδα έχει καταρρεύσει οικονομικά και έχει χάσει κάθε ίχνος ταυτότητας. «Αυτό είναι το μέλλον που θα έρθει αν συνεχίσεις να μην επενδύεις στην ομάδα» λέει το πνεύμα. «Αυτή θα είναι η κληρονομιά που θ΄ αφήσεις στο Τριφύλλι». Ο Αλαφούζος μένει παγωμένος. Οι εικόνες τον στοιχειώνουν. Ίσως έφτασε καιρός να αλλάξει πορεία, πριν να είναι αργά.
Το Ξύπνημα: Μια Καινούρια Αρχή
Ο Αλαφούζος ξυπνά απότομα, η καρδιά του χτυπά δυνατά κι ο ιδρώτας κυλά στο μέτωπό του. Κοιτάζει γύρω του. Είναι ακόμα στο γραφείο του, αλλά κάτι έχει αλλάξει. Οι εικόνες που είδε, οι φωνές των πνευμάτων και η ζοφερή προοπτική του μέλλοντος τον έχουν ταρακουνήσει. Το σκοτάδι της νύχτας υποχωρεί σιγά-σιγά, αφήνοντας τη θέση του σε μια νέα ημέρα. Είναι Χριστούγεννα. Κοιτάζει το ρολόι του και συνειδητοποιεί ότι υπάρχει ακόμα χρόνος. Χωρίς να χάσει λεπτό, σηκώνεται και πιάνει το τηλέφωνο. «Καλέστε τους συνεργάτες μου», λέει με μια ενέργεια που κανείς δεν είχε ξαναδεί. «Έχουμε δουλειά να κάνουμε».
Όταν η ομάδα του μαζεύεται, ο Αλαφούζος τους κοιτάζει με αποφασιστικότητα. «Ήρθε η ώρα να αλλάξουμε» τους λέει. «Ξεκινάμε άμεσα με μεγάλες μεταγραφές, σχέδια για ανακαίνιση του γηπέδου και μια στρατηγική που θα ξαναφέρει τον Παναθηναϊκό στην κορυφή. Θα δείξουμε στους φιλάθλους μας ότι νοιαζόμαστε, ότι τους ακούμε». Οι συνεργάτες του, παραξενεμένοι, βλέπουν μια νέα λάμψη στα μάτια του, ο Αλαφούζος δεν είναι αυτός που ήξεραν. Οι φίλαθλοι θα ξαναβρούν την ομάδα που αγαπούν. Το πνεύμα των Χριστουγέννων τον έχει μεταμορφώσει….
Αν όλα αυτά σου φαίνονται πολύ όμορφα για να είναι αληθινά αναγνώστη μου, έχεις απόλυτο δίκιο. Ο Σκρουτζ μπορεί να άλλαξε στη “Χριστουγεννιάτικη Ιστορία”, αλλά στην πραγματικότητα, ο δικός μας Αλαφούζος μάλλον δεν ξύπνησε ποτέ από τον λήθαργο. Και αν τα πράγματα φαίνονται σε καλό δρόμο, χωρίς προσπάθεια, καμία αλλαγή δεν κρατά και τίτλοι δεν έρχονται. Ίσως το αληθινό πνεύμα των Χριστουγέννων να μην είναι τα φαντάσματα, αλλά η πίστη των φιλάθλων που συνεχίζουν να ελπίζουν. Άλλωστε, τι θα ήταν τα Χριστούγεννα χωρίς λίγη… πράσινη μαγεία; Ίσως του χρόνου! [...]
Read more...
Η Ευρωλίγκα ανάρτησε ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στο προσεχή αγώνα μπάσκετ Παναθηναϊκού – Ολυμπιακού. Ήταν, βασικά, μία παρουσίαση του ανταγωνισμού των δύο «αιωνίων αντιπάλων» στο χώρο του Ελληνικού αθλητισμού. Όπως αναφέρθηκε σε ένα σημείο του ντοκιμαντέρ, αυτός ο ανταγωνισμός έχει δώσει ώθηση σε πολλά αθλήματα στη χώρα, πέρα από το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ. Και όλοι οι ομιλητές, παίκτες και προπονητές, μίλησαν για το κίνητρο που δημιουργεί η αντιπαλότητα των «αιωνίων», βλέποντας την ως έναν ανταγωνισμό πάθους μεταξύ δύο μεγάλων συλλόγων.
Όμως, ο προπονητής του Ολυμπιακού, κύριος Γιώργος Μπαρτζώκας, έδωσε τη δικιά του ερμηνεία και σε αυτή την αντιπαλότητα, περιγράφοντας τον Ολυμπιακό, όχι ως έναν από τους δύο μονομάχους, αλλά ως τον κινητήριο μοχλό που…σπρώχνει τον Παναθηναϊκό να γίνει ανταγωνιστικός στον χώρο του μπάσκετ. Είπε, συγκεκριμένα, πως ο Παναθηναϊκός χρωστάει τις τελευταίες του επιτυχίες στο μπάσκετ, την κατάκτηση του εγχωρίου πρωταθλήματος και της Ευρωλίγκας, στις επιτυχίες του Ολυμπιακού τα τελευταία χρόνια. Και θέλοντας να δώσει βάρος στα λεγόμενά του, προλόγισε αυτή τη δήλωση με μία κοινωνιολογική ανάλυση, λέγοντας πως ο Ολυμπιακός εκπροσωπούσε την εργατική τάξη του Πειραιά και ο Παναθηναϊκός την αριστοκρατία της Αθήνας. Καταλαβαίνοντας πως αυτό ακουγόταν λίγο τραβηγμένο, το μάζεψε λιγάκι, προσθέτοντας πως δε γνώριζε εάν αυτό ισχύει για τα σημερινά δεδομένα.
Ας πάρουμε πρώτα την ιδέα πως το μπάσκετ του Παναθηναϊκού χρειάζεται τον Ολυμπιακό για να πάρει μπρος. Ο κύριος Μπαρτζώκας μπορεί να είναι ένας αξιόλογος προπονητής του μπάσκετ, αλλά ως γνώστης της ιστορίας του αθλήματος στη χώρα μας έχει ορισμένες ελλείψεις. Αλλιώς, θα γνώρισε πως ο Παναθηναϊκός συνέβαλε στις απαρχές του αθλήματος στη χώρα μας από το 1919, όταν ο ιδρυτής του, ο Γεώργιος Καλαφάτης, έφερε μπάλες και εξοπλισμό επιστρέφοντας από τους Διασυμμαχικούς Αγώνες του Παρισιού. Εκεί είχε παρακολουθήσει το πρώτο διεθνές τουρνουά μπάσκετ που έγινε στην Ευρώπη ανάμεσα στις ομάδες των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Το μπάσκετ στην Ελλάδα άρχισε να αναπτύσσεται ραγδαία κατά τη μεταπολεμική εποχή. Μέχρι να γίνει επαγγελματικό τη περίοδο 1992-93, από τις 52 οργανώσεις πρωταθλήματος που είχαν γίνει ο Παναθηναϊκός είχε κατακτήσει 19 πρωταθλήματα και ο Ολυμπιακός μόνο 4.
Δεν μπορούμε ούτε κατά φαντασία να πούμε πως φόβητρο και κίνητρο του Παναθηναϊκού την εποχή εκείνη ήταν ο Ολυμπιακός. Και στην επαγγελματική εποχή ο Παναθηναϊκός έχει πάρει 21 από τα 32 πρωταθλήματα. Οποιοσδήποτε αντικειμενικός παρατηρητής θα αναγνώριζε το προφανές, πως ο Παναθηναϊκός έχει μία μεγάλη παράδοση στο Ελληνικό μπάσκετ και επιδιώκει τα πρωτεία για να τιμήσει αυτή την ιστορική πορεία. Πράγμα που πιστοποιείται και από τα επτά ευρωπαϊκά κύπελλα που έχει κερδίσει την ίδια εποχή, κάτω από την ηγεσία της οικογένειας Γιαννακόπουλου. Αυτά τα επιτεύγματα και η προσφορά των Γιαννακόπουλων έγιναν από την πίστη και αγάπη στην ιδέα που εκπροσωπεί ο Παναθηναϊκός και όχι από θέληση να ανταγωνιστούν τον Ολυμπιακό που, για πολλά χρόνια, δεν ήταν πουθενά μπασκετικά. Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος έκανε τις μεταγραφές που έκανε και την πρόσληψη του Εργκίν Αταμάν, για να τιμήσει και να συνεχίσει το έργο του πατέρα του.
Και εάν έχει κάποιο σύλλογο που θέλει να ξεπεράσει στο χώρο του μπάσκετ, αυτή είναι η Ρεάλ Μαδρίτης και όχι το σωματείο του Πειραιά.
Μια και αναφέραμε τον Πειραιά ας σταθούμε και στο δεύτερο σκέλος των δηλώσεων του κυρίου Μπαρτζώκα περί πειραϊκής εργατικής τάξης και αθηναϊκής αριστοκρατίας. Το να είναι κανείς καλός προπονητής μπάσκετ δεν συνεπάγεται πως θα έχει γνώσεις ιστορίας ή κοινωνιολογίας.
Αριστοκρατία ποτέ δεν υπήρξε στην Ελλάδα, τα συντάγματα από την εποχή της επανάστασης του 1821 απέκλεισαν τη χρήση τίτλων αριστοκρατίας. Αλλά ας δείξουμε λίγη κατανόηση. Μιλώντας μία ξένη γλώσσα μπροστά στην κάμερα ο προπονητής του Ολυμπιακού χρησιμοποίησε τον όρο αριστοκρατία για να αποδώσει την έννοια της αστικής τάξης. Αλλά και πάλι αυτός ο διαχωρισμός δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα. Υπάρχει, βέβαια, μία συγκεκριμένη αύρα με την οποία ταυτίζονται καθένας από τους «αιώνιους»: ο Ολυμπιακός η ομάδα του λιμανιού και του λαού που απαιτεί πάντα να νικάει και ο Παναθηναϊκός η ομάδα της πρωτεύουσας με πιο ευγενικές καταβολές, όπως την προσήλωση στο ευ αγωνίζεσθε. Αλλά πέρα αυτά και ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός καθώς και τα περισσότερα αθλητικά σωματεία ιδρύθηκαν από μέλη της αστικής τάξης και στις μέρες μας συνεχίζουν να διοικούνται από κοινωνικά ισχυρούς παράγοντες. Και συνεχίζουν να προσελκύουν τη συμπάθεια μικρομεσαίων και λαϊκών στρωμάτων.
Όμως, οι δηλώσεις του κυρίου Μπαρτζώκα δεν συνιστούν μονάχα μία εθελοτυφλία μπροστά στην τεράστια ιστορία και παράδοση που έχει ο Παναθηναϊκός στο μπάσκετ και μία παραποίηση των κοινών ταξικών χαρακτηριστικών των δύο ομάδων. Πρόκειται για μία παραφωνία σε έναν χώρο, το χώρο του Ελληνικό μπάσκετ, όπου επικρατεί ένα ποιοτικό επίπεδο σε σύγκριση με το ποδόσφαιρο, το οποίο λυμαίνονται κατά καιρούς διάφορες «παράγκες» διαιτησίας και αναξιόπιστοι παράγοντες.
Έχουμε και πολλούς «μπασκετικούς» φιλάθλους που είναι γνώστες της πολύπλευρης τακτικής που απαιτεί το δεύτερο σε δημοφιλία άθλημα στη χώρα μας. Η ποιότητα αυτή αντανακλάται και στη συμπεριφορά των παικτών και στις δηλώσεις των προπονητών, που στις περισσότερες περιπτώσεις δείχνουν σεβασμό στον αντίπαλο. Βέβαια, καμιά τέτοια παραφωνία δεν μπορεί να θίξει το αναγνωρισμένο κύρος του μπασκετικού Παναθηναϊκού. [...]
Read more...
Ο Οκτώβριος σχεδόν έφυγε και πιο σφαιρικές απόψεις για το πράσινο στρατόπεδο σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ έχουν πια δημιουργηθεί.
Και μάλλον είναι διαμετρικά αντίθετες… Λες και πρόκειται για άλλους πλανήτες.
Πλανήτης Μπάσκετ: Υγεία και ποιότητα παντού
Ο μπασκετικός Παναθηναϊκός έχει αρχίσει κι αποπνέει υγεία και ανά διαστήματα σπέρνει τρόμο στις αντίπαλες άμυνες. Είτε σου αρέσει το μπάσκετ που παίζει ο ΠΑΟ του Αταμάν, είτε όχι (όπως στον γράφοντα) δεν μπορείς παρά να παραδεχθείς ότι η ομάδα έχει πλέον ξεκάθαρη ταυτότητα και πάρα πολλές ποιοτικές λύσεις σε κάθε θέση. Η εικόνα της ομάδας μένει σχεδόν ίδια όποιος κι αν βρίσκεται στο παρκέ, κάτι που λύνει τα χέρια του κόουτς για ουσιαστικό rotation, ώστε να μη βλέπουμε κάτι 30λεπτα του Λεσόρ ανεξαρτήτως αντιπάλου, και το μόνο που χρειάζεται είναι υπομονή μέχρι να «δέσουν» καινούριοι και παλιοί, να προσαρμοστούν οι του ΝΒΑ και να αφομοιωθούν τα συστήματα από όλους. Όχι, δεν βγήκαν οι ραπτομηχανές και ράβουμε 8ο,9ο, 10ο αστέρι, αλλά τα πράγματα στο παρκέ μοιάζουν ιδιαίτερα ευνοϊκά. Η φετινή EuroLeague θέλει προσοχή, είναι αμφίρροπη κι ο καθένας μπορεί να κάνει τη ζημιά. Ωστόσο έχει πολύ δρόμο ακόμα, οπότε ας περιμένουμε. Τα καλύτερα μοιάζουν να έρχονται.
Πλανητικό Σύστημα Ποδοσφαίρου: Το Βασίλειο του Χάους
Σε ταινίες φαντασίας, που οι χαρακτήρες εξερευνούν το διάστημα, όπως στο Star Wars για παράδειγμα, πολλές φορές οι πρωταγωνιστές πέφτουν πάνω σε πλανήτες χωρίς καμία δομή, άγονους, χωρίς ίχνος ζωής ή με λίγους κατοίκους που δεν συνεννοούνται και μοιάζουν απειλητικοί ενώ ουσιαστικά δεν είναι.
Ε, κάπως έτσι μοιάζει κι ο Παναθηναϊκός στο ποδόσφαιρο, σαν πλανητικό σύστημα μάλιστα, που η φυγή του Ιβάν να προκάλεσε αλυσιδωτές εκρήξεις και η ομάδα δεν ισορρόπησε ποτέ ξανά, βαδίζοντας από το ένα μπαμ στο άλλο. Κι εδώ τα λάθη είναι τόσα πολλά που οι ευθύνες δεν ξέρουν σε ποιον να πρωτοπέσουν!
Πλανήτης Μεταγραφές
Με τις απαιτήσεις και τις απώλειες γνωστές από καιρό, οι μεταγραφές έγιναν προς το τέλος, με τα πρώτα ευρωπαϊκά παιχνίδια να έχουν περάσει και κάποια να έχουν χαθεί, οι πιο «δυνατές» μεταγραφές είναι λογικό να θέλουν χρόνο για να προσφέρουν ουσιαστικά στην ομάδα. Ο χρόνος που πέρασε όμως μέχρι να ολοκληρωθούν φάνηκε ξεκάθαρα πόσο πολύτιμος ήταν, γι’ αυτό και οι πράσινοι βαθμολογικά βρίσκονται χωμένοι ανάμεσα σε ΟΦΗ και Παναιτωλικό, έχοντας πετάξει αρκετούς βαθμούς. Στον τουλάχιστον μέτριο μεταγραφικό σχεδιασμό να μην ξεχνάμε και τις ανανεώσεις συμβολαίων… Λόγω ενός τέτοιου ο Βαγιαννίδης ήτα ανάμεσα σε πάγκο κι εξέδρα, πάτησε γήπεδο ως λύση ανάγκης και κέρδισε το ματς… Υπομονή θα δέσουν οι παίκτες/ η ομάδα κλπ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ κι αυτό γιατί έχουμε τους
Πλανήτες Προπονητές
Όταν ανακοινώθηκε η λύση της συνεργασίας με τον Ιβάν Γιοβάνοβιτς, μεγάλη μερίδα οπαδών και φιλάθλων του Παναθηναϊκού έσπευσαν να πανηγυρίσουν. Κι αυτό γιατί ήταν οι ίδιοι που γκρίνιαζαν σε κάθε αγώνα πως «ο Ιβάν δεν έχει άλλα να δώσει», «δεν κάνει για Ευρώπη ο Ιβάν», «δεν ξέρει από πρωταθλητισμό ο Ιβάν», «καλός για λύση ανάγκης, αλλά πρέπει να αλλάξουμε επίπεδο» κι άλλα τέτοια όμορφα… Από τότε λοιπόν που έφυγε ο «κακός» Ιβάν πήγε στην εθνική, της έδωσε πνοή, χαρακτήρα, πήρε μεγάλες νίκες και τη έχει αήττητη με 4Χ4. Ο Παναθηναϊκός μετά:
έφερε τον Τερίμ, που ανακάτεψε τόσο τα πράγματα που κοιτούσαμε το ημερολόγιο να δούμε σε ποια χρονιά ξυπνήσαμε. Κανένα πλάνο, καμία οργάνωση, πολλή τύχη που έσωσε κάτι από τη σεζόν το κύπελλο. Στο οποίο είχε ήδη προσγειωθεί στην Τουρκία όταν κατακτήθηκε…
θα έφερνε τον Σάρρι, αλλά δεν ήθελε κι έφερε τον Αλόνσο, που ήθελε, αλλά μάλλον δεν μπορούσε. Και παίκτες ήρθαν και κόσμος στο γήπεδο πήγε και υπομονή υπήρχε γιατί όπως ο ίδιος δήλωνε «τον Οκτώβριο θα δείτε τον Παναθηναϊκό μου». Ο Οκτώβριος ήρθε ούτε τον Παναθηναϊκό του Αλόνσο είδαμε, ούτε τον ίδιο θα ξαναδούμε…
με τον Αλόνσο δεν υπήρχε θέμα και οι διοίκηση στήριζε τον προπονητή. Μέχρι που έφτασαν μεσάνυχτα και ο προπονητής σαν άλλη σταχτοπούτα έγινε κολοκύθα… Τόσο μεγάλη στήριξη είχε και τόσο δουλεμένο ήταν το πλάνο. Έτσι, πλέον στο σύμπαν του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού ανατέλλει
Η εποχή Ρουί Βιτόρια
Καθαρά προσωπικά, στα μέσα της σεζόν, προπονητή που έφυγε από την Αίγυπτο δεν τον εμπιστεύομαι ΚΑΘΟΛΟΥ κυρίως γιατί προέρχεται από εθνική κι όχι από κανονική ομάδα. Πριν πάει εκεί είχε περάσει από Σπαρτάκ Μόσχας και Αλ Νασρ, ποδοσφαιρικούς γίγαντες δεν τους λέει κανείς, αλλά έχουν βαθιές τσέπες, οπότε ο Αμορίμ έχοντας κάνει το κομπόδεμά του μπορεί να ήρθε ως επενδυτής κι όχι ως προπονητής… Στα προπονητικά πάντως, τελευταία θετικά δείγματά του έχουμε να δούμε από το 2018 στην Μπενφίκα, μέχρι που στράβωσε κι εκεί το κλίμα για να φύγει το 2019.
Και μπορεί ο Βιτόρια να είναι ένας εξαιρετικός προπονητής και μακάρι να δώσει στον Παναθηναϊκό όλα όσα ψάχνει, ο χρόνος όμως δεν είναι με το μέρος του. Και οι βαθμοί που έχουν χαθεί πίσω δε γυρίζουν. Μέχρι να έρθει το προσωπικό των βοηθών του, μέχρι να μάθουν τους παίκτες και την ομάδα, μέχρι να τους μάθουν οι παίκτες ήρθαν τα Χριστούγεννα… Και η ομάδα δεν έχει δείξει και κανέναν αυτοματισμό μέχρι τώρα, ώστε να πάρει κάποια παιχνίδια στον «αυτόματο» μέχρι να περάσει ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ διάστημα προσαρμογής προπονητή.
Φυσικά ταμείο θα γίνει στο τέλος της σεζόν, το παρελθόν όμως δείχνει ότι η έλλειψη πλάνου πληρώνεται ακριβά. Αλήθεια, όλοι εκείνοι που ήθελαν να φύγει ο Ιβάν, πανηγύρισαν τις νίκες της Εθνικής; [...]
Read more...
*Ακολουθεί γκρίνια και καθαρά προσωπική άποψη*
Όταν άρχισε η καλοκαιρινή μεταγραφική περίοδος την υποδεχτήκαμε πολύ δειλά, καθώς δεν είχε συμβεί κάτι πέραν της αγοράς δικαιωμάτων του Ιωαννίδη. Στο κομμάτι του προπονητή κοιμηθήκαμε με Σάρι και ξυπνήσαμε με Αλόνσο. Είπαμε «οκ, ας τον δούμε κι αυτόν…»
Με τους παίκτες που είχε διαθέσιμους ξεκίνησε τα προκριματικά για την Ευρώπη, χωρίς να εντυπωσιάζει. Σκεφτήκαμε «νωρίς είναι ακόμα, θα έρθουν παίκτες, θα στρώσει».
Ήρθαν και οι παίκτες, είδαμε κάποια ποιοτικά δεκάλεπτα, ήρθε μια πρόκριση και, προς το παρόν τουλάχιστον, αυτό ήταν όλο. Στο πρωτάθλημα οι πράσινοι έχουν μικρότερη απόσταση από τη ζώνη του υποβιβασμού από τον πρώτο!
Ημίχρονο = 45΄
Το μόνο χαρακτηριστικό του φετινού Παναθηναϊκού είναι τα πεταμένα ημίχρονα. Ένα από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνει οποιοσδήποτε ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο είναι πως η συνολική διάρκεια του αγώνα είναι 90’ και του κάθε ημιχρόνου 45΄, συν κάποιες καθυστερήσεις. Ε, στον φετινό Παναθηναϊκό αυτό δεν τους το έχει πει κανείς μάλλον και γι’ αυτό πετάνε ημίχρονα. Σχεδόν σε κάθε ματς οι πράσινοι δεν εμφανιζόταν στο πρώτο σαρανταπεντάλεπο. Έβγαιναν στο δεύτερο κι έτρεχαν να προλάβουν. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα αρκετούς χαμένους βαθμούς σε ματς που, αν μιλάμε για διεκδικητή πρωταθλήματος, έπρεπε να έχουν καθαρίσει από νωρίς. Εξαίρεση στα παραπάνω αποτέλεσε το ντέρμπι με τον Ολυμπιακό, στο οποίο η ομάδα εμφανίστηκε στο 1ο ημίχρονο, αντί για το 2ο όπως μας είχε συνηθίσει… Δημιούργησε ευκαιρίες, τις έχασε κι ευτυχώς ακόμη μια φορά φέτος η τύχη χαμογέλασε και δεν σκόραρε ο Ολυμπιακός, σώζοντας τουλάχιστον την ισοπαλία. Ως πότε όμως η τύχη θα είναι με τους πράσινους;
Καμία ταυτότητα
Στα ημίχρονα που ο Παναθηναϊκός αποφάσισε να εμφανιστεί όμως, το μεγαλύτερο ποσοστό των ευκαιριών δημιουργήθηκε από ατομικές ενέργειες της ποιότητας των παικτών του. Η ομάδα δεν φαίνεται ΑΚΟΜΑ δουλεμένη, δεν φαίνεται ΑΚΟΜΑ να έχει αυτοματισμούς και, κυρίως, οι παίκτες δεν φαίνεται να έχουν καταλάβει τους ρόλους τους, με μόνη εξαίρεση να αποτελούν οι τερματοφύλακες. Με τις επίσημες υποχρεώσεις να τρέχουν σχεδόν 3 μήνες πλέον, μάλλον δεν μιλάμε για κάτι φυσιολογικό…
Σε όσα ματς έχω δει, δεν έχω καταλάβει τον τρόπο ανάπτυξης των πρασίνων. Αν υπάρχει κάποιος… Η κατάσταση είναι «Ας περάσουμε το κέντρο και βλέπουμε». Κι αυτή η κατάσταση ΔΕΝ βλέπεται και ΔΕΝ αποδίδει. Ίσως να είναι αυτό που μπερδεύει τους παίκτες. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι παίκτες αλλάζουν παράλληλες πάσες όχι λόγω καλής άμυνας, ούτε για να κερδίσουν χρόνο, μα επειδή ξεκάθαρα ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΝ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ! Και αυτό συμβαίνει, λογικά, είτε επειδή κανείς δεν τους προετοίμασε για το πώς αμύνεται ο εκάστοτε αντίπαλος, είτε γιατί κανείς δεν τους έδειξε κάποιους τρόπους ανάπτυξης. Και το χειρότερο όλων είναι πως δεν υπάρχει ούτε ένα ψήγμα ελπίδας που να αφήνει υποσχέσεις για βελτίωση… Εξαντλώντας κάθε επιείκεια, να πούμε πως στο πρωτάθλημα με τα play offs, μπορεί να ξαναμπεί στη διεκδίκηση. Στην Ευρώπη τι γίνεται; Στο κύπελλο τι θα γίνει; Με τέτοιες εμφανίσεις προφανώς δεν έρχονται αποτελέσματα κι ως πότε θα κρατάει την ομάδα ο Ντραγκόφσκι κι ως πότε θα περιμένουν όλοι τις εμπνεύσεις του Τετέ;
Το φαινόμενο Μπακασέτας
Δεν είναι λίγοι όσοι φωνάζουν για τις εμφανίσεις του Μπακασέτα, ο οποίος άλλος παίκτης ήταν στην Τουρκία, άλλος είναι με την εθνική κι άλλος όταν φοράει πράσινα… Μια πρώτη εξήγηση είναι πως ο άνθρωπος φωνάζει ότι είναι 8άρι κι όχι 10άρι. Μια άλλη εξήγηση είναι ότι ο προπονητής δεν έχει βρει πώς να τον εκμεταλλευτεί σωστά στο παιχνίδι της ομάδας, κάτι που συμβαίνει και με τον Ιωαννίδη. Αποτέλεσμα αυτού είναι να κάνει κάποιες… «μπακασετιές», όπως το ευρωπαϊκό γκολ, άντε και κάποια καλή εκτέλεση στημένης μπάλας. Όχι και η μεγαλύτερη προσφορά για ένα από τα μεγαλύτερα συμβόλαια της ομάδας, ενώ κι ο ίδιος ο παίκτης μοιάζει ξενερωμένος κι ανόρεχτος. Ούτε δείχνει να έχει κάποια πολύ καλή συνεργασία με έναν τουλάχιστον παίκτη, αλλά αυτό μπορεί να είναι κι απόρροια του συνόλου που παρουσιάζεται ασύνδετο. Ας καεί κι αυτό το χαρτί, Οκτώβριο έχουμε ακόμα… Ειδικά στα ματς που έρχονται, με τον Ιωαννίδη εκτός, είναι αναγκαία η βελτίωση και της ομάδας γενικά, αλλά και του Μπακασέτα ειδικότερα, αφού θεωρητικά τουλάχιστον, μιλάμε για παίκτη που θα τραβήξει μπροστά και θα βελτιώσει και τους υπόλοιπους.
Πολύ κρύος χειμώνας έρχεται…
Όταν γραφόταν το κείμενο δεν είχε γίνει ο αγώνας με την Τσέλσι και η διαφορά με τον 1ο ήταν στους -7. Πολύ κρύο για Οκτώβρη μήνα… Η φήμες λένε πως ο Αλόνσο υποσχέθηκε ότι τώρα θα δούμε τον δικό του Παναθηναϊκό κι αυτός θα δει την παρέλαση της 28ης αλλά δεν φαίνεται κάτι τέτοιο στον ορίζοντα. Εκτός κι αν μιλάμε για μάγο που θα χτυπήσει τους παίκτες του με κάποιο ραβδί, θα πει κάποια ξόρκια και η ομάδα θα μεταμορφωθεί. Χλωμό… Καλή η υπομονή, αλλά σχεδόν έχει εξαντληθεί, ο χρόνος περνάει και οι στόχοι δείχνουν να απομακρύνονται. Οι αλλαγές μοιάζουν το λιγότερο απαραίτητες αν δεν θέλουμε να δούμε άλλη μια χρονιά να πάει στα σκουπίδια από τα Χριστούγεννα. [...]
Read more...
Μην μπερδεύεστε!
Το καλοκαίρι πέρασε, τα μεταγραφικά σήριαλ μπάσκετ αλλά και σε ποδόσφαιρο, ολοκληρώθηκαν, περιέχοντας και μεγάλες εκπλήξεις μάλιστα, και τώρα περιμένουν με να δούμε τα αποτελέσματα.
Κι αν στο ποδόσφαιρο πήραμε κάποια δείγματα, στο μπάσκετ με τα πρόσφατα δυνατά φιλικά, μύρισε λίγο άρωμα της EuroLeague. Και άρχισαν οι προβλέψεις για back to back κατακτήσεις και θριαμβολογίες προκαταβολικές και, το χειρότερο, οι συγκρίσεις με την ΤΕΡΑΣΤΙΑ ομάδα του 2009 που σήκωσε τα πάντα στο πέρασμά της.
Ο περσινός άθλος
Η επιτυχία της περσινής χρονιάς ήταν πραγματικά τεράστια, ειδικά όταν μιλάμε για μια ομάδα με πολλά καινούρια πρόσωπα, αλλά και καινούριο προπονητή. Άθλος! Κι όπως κάθε άθλος, χρειάστηκε και μια δόση τύχης, για άλλους μικρή, για άλλους μεγάλη, που κανένας δεν μπορεί να είναι σίγουρος πως αυτός ο παράγοντας θα είναι με το τριφύλλι, όταν τον χρειαστεί, φέτος. Οι όποιες ελλείψεις καλύφθηκαν με τον καλύτερο τρόπο εκ των έσω, ενώ δεν ήταν λίγοι οι παίκτες-με πρώτο και κύριο τον Λεσσόρ- που υπερέβαλλαν εαυτόν, παίζοντας για μεγάλο διάστημα στα κόκκινα. Με την τύχη να χαμογελά και πάλι στους πράσινους, γλιτώνοντας από μεγάλους τραυματισμούς και μακρά απουσία τους κομβικούς παίκτες. Και κάπως έτσι ο Παναθηναϊκός έραψε το 7 αστέρι στη φανέλα του, θύμισε το λαμπερό παρελθόν του και έφτιαξε τις ιδανικές συνθήκες για να “χτίσει” ακόμα περισσότερα στο μέλλον.
Τα κομμάτια του πάζλ
Οι προσθήκες που έγιναν φανερώνουν αυτό το σκεπτικό: το βάθος στον πάγκο μεγάλωσε, οι λύσεις έγιναν περισσότερες και τα χέρια του coach Αταμάν μοιάζουν λυμένα κι έτοιμα να ανταπεξέλθουν σε κάθε συνθήκη, αποδίδοντας μάλιστα κι ακόμα καλύτερο μπάσκετ κατά τη διάρκεια της φετινής σεζόν. Και πώς όχι άλλωστε, αφού οι παίκτες που ήρθαν
Καλύπτουν τα «θέλω» του προπονητή.
Δημιουργούν έναν πάγκο με ισάξιες, σχεδόν, λύσεις σε κάθε θέση.
Ήρθαν παίκτες μεγάλης αξίας κι όχι μόνο «εργαλεία» που συμπληρώνουν το ρόστερ.
Κι ενώ όλα μοιάζουν ιδανικά, έρχονται τα πρώτα φιλικά κι αυτό που ψιθυριζόταν το καλοκαίρι άρχισε να ακούγεται όλο και πιο δυνατά, όχι μόνο από φιλάθλους, αλλά κι από γνωστούς δημοσιογράφους. Και ποιο είναι αυτό; «Το φετινό ρόστερ του Παναθηναϊκού είναι καλύτερο από αυτό του 2009». Κι αυτό είναι κάτι που μπορεί να αποτελέσει μια ενδιαφέρουσα κουβέντα σε καφενείο, πριν ή μετά από κάποιο ματς, αλλά επίσης μπορεί να προσθέσει ένα επιπλέον βάρος στις πλάτες της ομάδας, αυτό της σύγκρισης που τόσα χρόνια μας έφαγε.
Και πέρα από όλα αυτά είναι και μια σύγκριση εντελώς αβάσιμη.
Όχι υπερβολές παιδιά!
Πραγματικά το φετινό ρόστερ του Παναθηναϊκού τρομάζει και γι’ αυτό συγκαταλέγεται στα φαβορί για την κατάκτηση της EuroLeague. Στους αστέρες τις περσινής χρονιάς ήρθαν να προστεθούν NBAers με σημαντικά νούμερα και λεπτά συμμετοχής στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου, αλλά και παίκτες που γνωρίζουν καλά την Ευρωλίγκα και τις απαιτήσεις της.
Ζώντας στην χώρα της υπερβολής, μόνο υπερβολές θα μπορούσε να γεννήσει αυτός ο ενθουσιασμός. Κι εξηγώ παρά το ΑΤΟΠΟ της σύγκρισης.
Πίσω στο 2009
Η ομάδα του 2009 έχει αφήσει ανεξίτηλο στίγμα ως μία από τις κορυφαίες στην ιστορία του Παναθηναϊκού, αλλά και του ευρωπαϊκού μπάσκετ, με το στυλ παιχνιδιού και τις επιτυχίες των πράσινων του Ομπράντοβιτς να αποτελούν σημείο αναφοράς για κάθε ομάδα που ακολούθησε.
Κυρίως όμως η ομάδα του 2009 χαρακτηρίστηκε από την πειθαρχία της, την άριστη κυκλοφορία της μπάλας και την ικανότητα να προσαρμόζεται σε κάθε αντίπαλο, αφού Ομπράντοβιτς εκμεταλλεύτηκε πλήρως τις δεξιότητες κάθε ενός από τους παίκτες του, δημιουργώντας μια ομάδα με άριστη χημεία και συντονισμό σε άμυνα και επίθεση. Ο Παναθηναϊκός του 2009 “κλείδωνε” αμυντικά οποιονδήποτε αντίπαλο, ενώ εξαπέλυε επιθέσεις “δουλεμένες στην προπόνηση” με τους παίκτες να βρίσκονται με κλειστά μάτια, ανεξάρτητα με τον αντίπαλο ή την έδρα που έπαιζαν.
Panathinaikos 2K24
Η φετινή έκδοση του Παναθηναϊκού, ακολουθεί τις μπασκετικές εξελίξεις και παρουσιάζει στο γήπεδο ένα πιο ελεύθερο κι επιθετικό μπάσκετ, με γρήγορο ρυθμό κι αρκετές φορές πολύ δημιουργικό. Και σίγουρα έχει πολύ ταλέντο. Όμως, όπως φάνηκε και στα φιλικά με Μπάγερν και Μακάμπι, η τακτική συνοχή και η αμυντική αποτελεσματικότητα αποτελούν ακόμα περιοχές προς βελτίωση. Τη συγκέντρωση δεν την μετράω, καλοκαίρι θεωρητικά είναι ακόμα, θα φτιάξει αυτό.
Κι αυτά είναι στοιχεία που έλειψαν αρκετές φορές πέρυσι και στοίχησαν, ευτυχώς όχι πολύ, όπως έδειξαν τα τελικά αποτελέσματα.
Είναι ξεκάθαρο πως η ομάδα του ’09 “χτίστηκε”, με τον Ομπράντοβιτς να βρίσκεται χρόνια στον πάγκο, να ξέρει ακόμα και τις συνήθειες του κάθε παίκτη του και σιγά σιγά να μαζέψει τα κομμάτια που του έλειπαν για να φτάσει στο triple crown. H φετινή ομάδα δημιουργήθηκε, άρα της χρειάζεται ακόμα λίγος χρόνος για να “χτιστεί” και να παρουσιάσει το μέγιστο των δυνατοτήτων της.
Όπως έγραψα και παραπάνω, η αυτό το ρόστερ του Παναθηναϊκού έχει όλα τα φόντα ώστε να μπει στη διαδικασία να χτίσει τη δική της κληρονομιά, χωρίς καμία σύγκριση με το παρελθόν, αφού μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική εποχή και διαφορετικό ανταγωνιστικό τοπίο.
Οι δύο βασικοί στόχοι λοιπόν, ένας βραχυπρόθεσμος κι ένας μακροπρόθεσμος, είναι 1ον το καλό, το θελκτικό μπάσκετ που θα κάνει όλο και περισσότερους φιλάθλους να θέλουν να δουν ματς του Παναθηναϊκού για να “χορτάσουν” μπάσκετ και 2ον οι διάρκεια. Καλά τα αποτελέσματα και τα πανηγύρια της πρώτης χρονιάς, αλλά οι πράσινοι είναι καταδικασμένοι να πρωταγωνιστούν κάθε χρονιά, αλλιώς θα πρόκειται για πυροτέχνημα.
Υψηλές φιλοδοξίες υπάρχουν, έχει γίνει σημαντικές προσθήκες στο ρόστερ, ο κόσμος αγκάλιασε ξανά την ομάδα, ο πρόεδρος είναι δίπλα τους όλα τα υλικά υπάρχουν. Αν κι εφόσον υπάρξει αυτή η συνέπεια και η συνέχεια, τότε ίσως να είναι πιο δόκιμη μια σύγκριση με τον Παναθηναϊκού του 2009. Γιατί…
…άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας
Καλός ο Ναν, τρομακτικός ο Λεσσόρ, υπέροχος ο Σλούκας, βιονικός ο Γκραντ, όλοι τους εξαιρετικοί, όμως όταν μιλάμε για το 2009, καλό θα ήταν να θυμόμαστε ότι οι φανέλες δύο παικτών εκείνης της αρμάδας του Ζοτς βρίσκονται στον ουρανό του ΟΑΚΑ και είναι αυτές των Αλβέρτη και Διαμαντίδη.
Νομίζω πως με αυτά τα δύο ονόματα σταματάει κάθε σύγκριση του τότε με το τώρα.
Μακάρι σε λίγα χρόνια να ανεβούν και φανέλες παικτών αυτής της καινούριας και λαμπερής φουρνιάς αλλά μέχρι τότε υπάρχει πολύς, πάρα πολύς δρόμος που πρέπει να διανυθεί με συνέπεια, ώστε να φέρει τίτλους. [...]
Read more...
Κραυγές ακούω δεξιά κι αριστερά για όσα βλέπουμε, ως τώρα, από τον Παναθηναϊκό του Αλόνσο κι αναρωτιέμαι αν, τελικά, έχουμε διδαχθεί έστω και λίγα πράγματα όλα αυτά τα χρόνια που ασχολούμαστε με την ομάδα. Και καταλήγω στο συμπέρασμα ότι, δυστυχώς, ξεχνάμε. Ή προσποιούμαστε ότι ξεχνάμε. Διότι, ειλικρινά, δεν μπορώ να καταλάβω τι περιμέναμε να δούμε σε αυτό το πρώτο διάστημα των επίσημων παιχνιδιών της ομάδας.
Απολύτως αναμενόμενη η μέχρι τώρα εικόνα
Ο Παναθηναϊκός έχει δώσει εξι επίσημα ματς, 2 με την Μποτεφ, 2 με τον Άγιαξ, ένα με τον Αστέρα Τρίπολης κι ένα απέναντι στη Λανς. Και ουσιαστικά, σχετικά καλή εικόνα έδειξε στο 1ο ματς απέναντι στον Άγιαξ, κυρίως στο 2ο ημίχρονο, σε ένα μέρος του παιχνιδιού στην Ολλανδία και στο 2ο ημίχρονο απέναντι στη Λανς, οπότε και έπαιζε με παίκτη παραπάνω. Κι όταν λέω σχετικά καλή εικόνα, δεν εννοώ ότι έπαιξε η ομάδα μπαλάρα, αλλά τουλάχιστον η εικόνα της ήταν ανεκτή. Είναι φυσιολογικό κάτι τέτοιο, δεδομένης της περιόδου και του πόσο νέα είναι η ομάδα; Φυσικά. Θα μπορούσε να παίξει και καλύτερα; Επίσης, φυσικά. Αλλά δύσκολα θα δούμε κάτι πολύ καλύτερο ή σταθερό στο επόμενο διάστημα. Προσωπική εκτίμηση είναι ότι η ομάδα για αρκετό καιρό θα έχει σκαμπανεβάσματα στην απόδοσή της και θα στηριχθεί κυρίως στην ατομική ποιότητα κάποιων παικτών της, για να πάρει αποτελέσματα.
Η μεγάλη διαφορά με πέρυσι και η ομοιότητα με το 2021
Η διαφορά της ετοιμότητας της ομάδας σε σχέση με το περσινό Καλοκαίρι είναι εμφανέστατη. Πέρυσι ο Παναθηναϊκός μπήκε στη μάχη των προκριματικών, έχοντας πίσω του ήδη 2 σεζόν δουλειάς με τον ίδιο προπονητή και με σταθερό κορμό στο ρόστερ του. Και φάνηκε η ετοιμότητά του, τόσο στα παιχνίδια απέναντι στη Ντνίπρο, όσο και απέναντι σε Μαρσέιγ και Μπράγκα. Φέτος, η ομάδα είναι εντελώς καινούργια, όχι τόσο σε επίπεδο κορμού, αλλά κυρίως, σε επίπεδο δουλειάς του τεχνικού επιτελείου.
Αυτό, βέβαια, δεν αποτελεί μομφή προς τον Αλόνσο ούτε σημαίνει ότι ο Γιοβάνοβιτς ήταν καλύτερος προπονητής (ο χρόνος τα δείχνει αυτά, ούτως ή άλλως). Είναι απολύτως λογικό, όμως, ένα σύνολο παικτών που δουλεύει μόλις 40-50 μέρες με έναν προπονητή να χρειάζεται χρόνο, για να βγάλει τις αρετές της στο γήπεδο. Θυμίζω εδώ ότι στην 1η χρονιά του Ιβάν στον πάγκο της ομάδας, ο Παναθηναϊκός έκανε καμιά δεκαριά (10!!!) ήττες στην Ελλάδα μέχρι τα τέλη Φλεβάρη.
Η ατομική ποιότητα και η σύγκριση με τους αντιπάλους
Η μεγάλη διαφορά σε επίπεδο ετοιμότητας, κατά τη γνώμη μου, φάνηκε στο παιχνίδι με τον Αστέρα Τρίπολης. Οι Αρκάδες, που δουλεύουν αρκετό καιρό με τον ίδιο προπονητή και σταθερό κορμό παικτών, ήξεραν ακριβώς τι έψαχναν μέσα στο γήπεδο. Έβγαζαν αυτοματισμούς, έβγαιναν πολύ γρήγορα και μεθοδικά στις αντεπιθέσεις και είχαν άριστες τοποθετήσεις και αλληλοκαλύψεις μέσα στον αγωνιστικό χώρο, σε αντίθεση με εμάς που ουδέποτε δείξαμε τι θέλουμε να κάνουμε. Κι εδώ τίθεται το θέμα της ατομικής ποιότητας που απαιτείται, για να αντισταθμιστεί η όποια ομαδική ανετοιμότητα.
Για παράδειγμα, η γκολάρα του Φώτη έπειτα από ατομική ενέργεια στη Γαλλία, έδωσε μια λύση και ελπίδες πρόκρισης στον επαναληπτικό. Επίσης, οι ατομικές ενέργειες του Πελίστρι έδωσαν μια νότα αισιοδοξίας. Αλλά, σαν σύνολο, ο Παναθηναϊκός παρουσιάστηκε φανερά ανέτοιμος. Θα μου πείτε, βέβαια, ότι και η Λανς φέτος προσέλαβε τον προπονητή της. Σύμφωνοι. Αλλά η Λανς προέρχεται από ένα πρωτάθλημα που φημίζεται για την ταχύτητα και την αθλητικότητα των παικτών του.
Και φάνηκε, πιστεύω, στο γήπεδο, ότι οι παίκτες της Γαλλικής ομάδας ήταν το λιγότερο ένα επίπεδο πιο γρήγοροι και δυναμικοί από τους δικούς μας (με εξαίρεση τον Πελίστρι και τον Ιωαννίδη, που έδειξαν να βρίσκονται σε επίσης πολύ καλή φυσική κατάσταση). Και φάνηκε η μεγάλη διαφορά στο ότι έπαιζαν επί σχεδόν 70 λεπτά με παίκτη λιγότερο, αλλά αυτό ουδέποτε έγινε εμφανές στη διάρκεια του αγώνα.
Και τώρα τι;
Και τώρα τρέχουμε, που λένε. Η ομάδα έχει ένα Γολγοθά μπροστά της την ερχόμενη Πέμπτη. Απέναντι σε μια ομάδα με πολύ γρήγορα χαφ και επιθετικούς, θα χρειαστεί μεγάλη υπομονή και ιδιαίτερη προσοχή και συγκέντρωση επί 90 λεπτά, για να έχουμε τύχη! Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όμως, που έχουμε μπροστά μας είναι η συνολικότερη υπομονή που είναι διατεθειμένοι να δείξουν οπαδοί και διοίκηση σε ενδεχόμενα στραπάτσα (σε Ευρώπη και Ελλάδα).
Η ομάδα χρειάζεται χρόνο, αλλά χρόνο δεν ξέρω αν έχει. Η συσσωρευμένη ψυχολογική κούραση από τις διαδοχικές αποτυχίες του παρελθόντος (εδώ και πολλά χρόνια), η απουσία εμπιστοσύνης από μεγάλη μερίδα του κόσμου προς το πρόσωπο του ιδιοκτήτη, αλλά και η εδώ και λίγα χρόνια γκρίνια για τις επιλογές που έγιναν σε παίκτες (από διοίκηση και προπονητές) είναι αποτρεπτικοί παράγοντες για υπομονή.
Η «χαμένη» χρονιά και ο μεγάλος κίνδυνος
Η σεζόν, στα μάτια τα δικά μου, είναι προπαρασκευαστική. Που συνεπάγεται ότι θα έχει μεγάλες διακυμάνσεις στην απόδοση της ομάδας. Τη μία θα κάνουμε διπλά μέσα στον Άγιαξ και την άλλη θα κάνουμε ήττες από τον Αστέρα Τρίπολης. Όπως κάθε νέο εγχείρημα (σχεδόν κάθε νέο εγχείρημα, με μικρές εξαιρέσεις), η σταθερότητα στην απόδοση θα απουσιάζει. Αποτέλεσμα αυτού θα είναι οι γκέλες που θα γίνουν, που πιθανότατα (με τους άλλους 3 διεκδικητές του πρωταθλήματος σαφώς πιο έτοιμους και δουλεμένους) θα στοιχίσει όχι μόνο τον τίτλο, αλλά ίσως μας αφήσει να κυνηγάμε την τετράδα!
Προφανώς, μάντης δεν είμαι ούτε ειδικός στα προπονητικά ζητήματα. Όσα γράφω έχουν να κάνουν με την εμπειρία που έχουμε αποκομίσει όλα αυτά τα χρόνια από αντίστοιχες καταστάσεις. Αλλά θεωρώ ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τον Παναθηναϊκό είναι ο φαύλος κύκλος στον οποίο ενδέχεται να μπει. Νέος προπονητής και παίκτες συνήθως συνεπάγονται αρκετές γκέλες, που ενδεχομένως να συνεπάγονται αλλαγές σε τεχνικό επιτελείο και ποδοσφαιριστές, που με τη σειρά τους θα συνεπάγονται νέες γκέλες, μέχρι να δέσουν ως σύνολο και πάει λέγοντας.
Ο χρόνος θα δείξει
Το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση μόνο ο χρόνος θα το δείξει, εν τέλει. Εύχομαι, ειλικρινά, να διαψευστώ και να δούμε πολύ γρήγορα πολύ ωραία πράγματα από την ομάδα. Εύχομαι να προκριθούμε σε Ευρωπαϊκούς ομίλους και να κατακτήσουμε το πρωτάθλημα. Κι ας με κράζετε, έπειτα, άπαντες για την απαισιοδοξία μου. Εύχομαι, ειλικρινά, διοίκηση και κόσμος να δείξουν υπομονή και να δώσουν χρόνο σε προπονητή και παίκτες και βέβαια, εύχομαι, ειλικρινά, ο Αλόνσο να αποδειχθεί ικανός να κουμαντάρει το δύσκολο καράβι που λέγεται Παναθηναϊκός!
Κι ένα υστερόγραφο
Αυτό που γίνεται με τους «πράσινους» δημοσιογράφους, πρέπει να σταματήσει ΑΜΕΣΑ! Είναι ντροπή για αυτό το σύλλογο να υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι τόσο πολύ διατεθειμένοι να γράφουν τόσες πολλές μαλ&^%κίες, για να καλύψουν λάθη και παραλείψεις. Προφανώς, αυτό δεν απευθύνεται προς όλους τους δημοσιογράφους του Παναθηναϊκού. Αλλά η πλειοψηφία έχει καταντήσει αηδία! Και δεν καταλαβαίνουν ότι τους έχουν πάρει πρέφα εδώ και καιρό. Ή, ακόμη χειρότερα, δεν τους νοιάζει. Ας έρθει με το καλό η πρόκριση την επόμενη εβδομάδα κι επιφυλάσσομαι στο προσεχές μέλλον να επεκταθώ επί του θέματος. [...]
Read more...
Ανήκω ηλικιακά , ευτυχώς ή δυστυχώς , στην ευλογημένη γενιά που έζησε και τα επτά Ευρωπαϊκά της Ομάδας μας . Από το πρώτο , τη Μεγάλη Εβδομάδα του ‘96, να τσαλαβουτάω με φίλους και συμμαθητές στα συντριβάνια πανηγυρίζοντας , με τα παπιά και τ’αυτοκίνητα να τρέχουν από δίπλα με τις κόρνες και τα καπνογόνα να κάνουν όλη την Ελλάδα Ομόνοια , μέχρι και το φετινό , στο σπίτι , με το παιδάκι μου αγκαλιά , για τα γούρια (το ματς με τη Μπαρτσελόνα θα αποδειχτεί μοιραίο για μελλοντικές τενοντίτιδες) και , με την κόρνα της λήξης , ένα τσιγάρο στο μπαλκόνι , ν’ακούσω αυτή τη φορά τα πρώτα κορναρίσματα των αυτοκινήτων από μακριά , να πέσουν , όσο γίνεται , οι παλμοί και να ξαναμπώ μέσα , να βάλω τον μικρό για ύπνο. Σχολείο , βλέπετε , το πρωί ..
Γι’αυτό το λόγο , θα μου επιτρέψετε αυτό το κείμενο να’ναι καθαρά προσωπικό , ελάχιστα αθλητικό/αγωνιστικό , καθόλου αντικειμενικό και απόλυτα συναισθηματικό .
Η χαρά που πήραμε όλα αυτά τα χρόνια , η αξιοπρέπεια , η ανωτερότητα και το ήθος που εξέπεμπε αυτή η ομάδα , σε όλες τις τις αγωνιστικές μορφές , μπορούσε άνετα να συμπυκνωθεί σ’ένα και μόνο πρόσωπο . Παύλος Γιαννακόπουλος . Ο Πατριάρχης του Συλλόγου μας , ο Πατέρας των ιστορικών επιτυχιών μας . Ό,τι και να πω γι’αυτόν τον άνθρωπο είναι λίγο . Μόνο όσοι τον έζησαν , έστω από την τηλεόραση και τις εφημερίδες , μπορούν να νιώσουν τι θέλω να πω , χωρίς κουβέντα παραπάνω . Σε κάθε τίτλο , κάθε σταθμό της Παναθηναϊκής εποποιίας , μόνιμη επωδός όλων ήταν «να τον έχει ο Θεός καλά , αυτόν και το Θανάση , για την ευτυχία που μας χάρισε». Λέγαμε όλοι οι φίλοι πως , όταν έρθει η δύσκολη η ώρα , το λιγότερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε γι’αυτόν που μας χάρισε τ’αστέρια , θα’ταν να σταθούμε κάπου στο βάθος , μακριά και διακριτικά , να του πούμε «καλό ταξίδι , ευχαριστούμε για όλα»…
Και , όπως συνήθως συμβαίνει με τα σχέδια των ανθρώπων , η δύσκολη ώρα ήρθε και δεν κατάφερα να’μαι εκεί . Είδα το κατευόδιο απ’την τηλεόραση κι απ’το ίντερνετ , μόνος μου , με δάκρυα και χαμόγελα να μπλέκουν και να προσπαθούν να γεμίσουν την τρύπα στην ψυχή… Όσα χρόνια κι αν περάσουν , το ξέρω πως θα φέρω βαρέως αυτή τη μη παρουσία μου εκεί που όφειλα να είμαι και , όσο κι αν δεν αφορά κανέναν άλλο, φαντάζομαι , αυτή η εξομολόγηση , τα λέω μπας και ξορκίσω λίγο τις τύψεις , αυτή την αίσθηση πως δεν ανταπέδωσα αυτά που μου χάρισε , προσωπικά , αυτός ο άνθρωπος …
Τουλάχιστον , υπάρχουν τα λάβαρα . Τα λάβαρα που αντικρύζεις στο ΟΑΚΑ , μαζί μ’αυτά των τίτλων, να μας κοιτούν από ψηλά , όχι το παρκέ και την ομάδα , εμάς , έναν προς έναν στην κερκίδα , σα να λένε στην ψυχή μας κατευθείαν «μη φοβάσαι τίποτα , αυτά τα φτιάξαμε για’σένα , να’σαι περήφανος που είσαι Παναθηναϊκός». Τα λάβαρα της κληρονομιάς μας . Τα λάβαρα της δύναμής μας . Τα σημαντικότερα όλων , γιατί , μπορεί τ’άλλα να’ναι της χαράς και της περηφάνιας , αυτά όμως είναι της Μαχητικής Ψυχής , αυτά που αποδεικνύουν πως η αγάπη και το μεράκι γίνονται ασταμάτητη δύναμη όταν συνδυάζονται με το πείσμα και το ήθος , δύναμη που δημιουργεί μύθους…
Φυσικά , καταλαβαίνει κανείς πόσο μεγάλο βάρος φέρει αυτή η συνθήκη . Δεν είναι μόνο η χαρά που μένει . Ακολουθεί και η ευθύνη . Η ευθύνη να συνεχίσεις , να διατηρήσεις , να αναπτύξεις όλη αυτή την παρακαταθήκη που σου εμπιστεύτηκαν Γίγαντες. Δεν είναι εύκολο πράγμα . Καθόλου εύκολο…
Το περυσινό καλοκαίρι , αφού το γήπεδο ,επιτέλους, ξέφυγε απ’τα νύχια των καταστροφέων του αθλητισμού και σώθηκε , ο Αταμάν είχε υπογράψει και , πλέον , κινούμαστε στον αστερισμό Σλούκα , είχα ετοιμάσει ένα κείμενο για τον Πρόεδρο . Στο οποίο , βασική παράκληση δεν ήταν ούτε παιχταράδες , ούτε πράσινα καθίσματα . Το μόνο που ήθελα να ζητήσω , ήταν να κατεβάσει τα λάβαρα ! Καταλαβαίνετε απ’τα παραπάνω πόσο δύσκολο ήταν να το γράψω , πόσο κόντρα στον ψυχισμό μου αλλά , λέξη με τη λέξη , ένιωθα πως αυτό ήταν το κομμάτι που έλειπε απ’το παζλ , αυτό που έπρεπε να ειπωθεί κι ας ενοχλούσε . Εξηγούμαι αμέσως.
Απ’τη στιγμή που ανέλαβε την Ομάδα ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος , πλην του πολυπόθητου Ευρωπαϊκού , δε μπορώ να πω ότι μας έλλειψαν οι τίτλοι . Πρωταθλήματα , Κύπελλα , σκούπες , ανατροπές … Ανέλαβε την ομάδα σε μια δύσκολη περίοδο , μεταβατική , την κράτησε όρθια (και με το παραπάνω), όμως , κάτι δε μου κολλούσε . Όσο περνούσαν τα χρόνια όμως , αυτό το κάτι άρχισε να σχηματοποιείται .
Πρόεδρε , εσύ δεν κολλούσες . Όσο κι αν ακούγεται άγαρμπο , δε βρίσκω λόγια να το μεταφέρω πιο ήπια.
Δεν αναφέρομαι στο αγωνιστικό ή τα οικονομικά του Συλλόγου , επαναλαμβάνω . Ένιωθα πως έβλεπα έναν άνθρωπο που δεν ήταν ο εαυτός του , κάποιον που ναι , είχε όραμα , ναι , πάλευε μ’ένα πέρα βρέχει Κράτος απ’τη μια και με τον μνησίκακο χασοδίκη εκσυγχρονιστή (με την ελληνική έννοια) της Βαρκελώνης απ’την άλλη , όμως , μέσα σ’όλους αυτούς τους πολέμους , είχε αμελήσει να βρει τη δικιά του περπατησιά . Ένιωθα πως έλλειπε η ηρεμία , έβλεπα συνεχώς μια τεράστια πίεση να σε βαραίνει , μια σκιά πάνω απ’τις κινήσεις σου , πάνω απ’όλες σου τις προσπάθειες . Να’ταν οι λόγοι προσωπικά σου στοιχήματα ; Να’ταν δύσκολες καταστάσεις στην εκτός Παναθηναϊκού καθημερινότητά σου ; Να ήταν το άγχος της έμπρακτης απόδειξης πως θα καταφέρεις να σταθείς στο επίπεδο ενός Παύλου ; Δε μπορώ να ξέρω και ούτε μου πέφτει και λόγος στο φινάλε φινάλε . Αυτό που ξέρω όμως είναι ότι κάθε φορά μου’ρχόταν στο μυαλό το «Άλμπατρος» του Μπωντλαίρ . Ένα άλμπατρος θυμωμένο , πιεσμένο και , ώρες ώρες τολμώ να πω , απελπισμένο…
Ένα άλμπατρος που , αντί να πετά ψηλά , ως η φύση έχει ορίσει , έχανε όλο και πιο εύκολα το δρόμο προς τον ανοιχτό ορίζοντα , όλο και πιο συχνά έμπλεκε σε λασπομαχίες με ανθρώπους σαφώς αστείου επιπέδου και , αυτό το θλιβερά επαναλαμβανόμενο contra naturam ήταν φανερό πια πως , αν συνεχιζόταν , δε θα’χε καλά τελειώματα ούτε για τον ίδιο ούτε για την ομάδα .
Ήθελα να γράψω , όσο κι αν με έκραζε το σύμπαν γι’αυτό , πως φτάνει πια με τον Παύλο και το Θανάση! Φτάνει ! Αρκετά ! Θα τους έχουμε για πάντα στην καρδιά και το μυαλό μας , όμως τώρα είναι πρόεδρος ο Δημήτρης . Και το Δημήτρη είναι που θέλω να δω , τον πραγματικό Δημήτρη να χαράσσει την πορεία του , όχι το γιο κάποιου , τον ανιψιό κάποιου άλλου , το διάδοχο του Χ , το συνεχιστή του Ψ… Το Δημήτρη !
Ευτυχώς , το κείμενο αυτό δε δημοσιεύτηκε ποτέ . Και δε θα χρειαστεί να γραφτεί κάτι παρόμοιο στο μέλλον , γιατί απλά θ’αποτελεί περιττολογία . Δεν έχω σκοπό να κάτσω να λέω τα ίδια και τα ίδια , το τι ζήσαμε αγωνιστικά φέτος , τι χαρές , τι συγκινήσεις…
Είπαμε , το παρόν είναι προσωπικό και καθαρά υποκειμενικό κείμενο . Απευθύνομαι στον πρόεδρο ως Παναθηναϊκός οπαδός , γιος και ανιψιός Παναθηναϊκών , πατέρας και θείος Παναθηναϊκών.
Αυτό που είδαμε φέτος , απ’την αρχή ως το τέλος , ήταν κάτι το υπερβατικό . Και , ταυτόχρονα , ο ορισμός της απλότητας και της λογικής , πραγμάτων που αποδυκνείεται πως λείπουν τόσο απ’την καθημερινότητά μας . Δεν είναι ότι έφερες στην Ομάδα μας ένα προπονηταρά . Δεν είναι ότι μας γέμισες παιχταράδες . Είναι ότι ο συνδυασμός αυτών , αν μπολιαστεί με το Μεγάλο Όραμα , μπορεί να κάνει όλο τον κόσμο να τρίβει τα μάτια του . Ποιο είναι αυτό το Μεγάλο Όραμα ; Δυο λέξεις . Γιατί όχι ; Τόσο απλό ..
Γιατί να μη κατακτήσω την Ευρωλίγκα , αν και πέρυσι ήμουν δέκατος έβδομος ; Γιατί όχι ; Ποιος λέει πως τη μια χρονιά θα βγω δέκατος , την άλλη θα πάω final four και την τρίτη θα το κατακτήσω ; Γιατί να μη τα κάνω όλα με τη μία ; Γιατί όχι ;
Γιατί να μη κερδίσω το πρωτάθλημα εναντίον μιας έτοιμης ομάδας τριετίας , με διαιτησία 100-0 εναντίον μου και με την Ομοσπονδία ανοιχτά εχθρικά εναντίον μου ; Γιατί να περιμένω πρώτα ν’αλλάξει η Διοίκηση του Ελληνικού μπάσκετ , μετά να καθαρίσουν οι πίνακες των διαιτητών , μετά να δέσει η ομάδα μας και τότε να διεκδικήσω τον τίτλο ; Γιατί , πολύ απλά , να μη φτιάξω μια ομαδάρα με μέταλλο νικητή τόσο σκληρό που να τους πάρει παραμάζωμα όλους και να τους βάλει στα καλάθια με τα Τσαρούχια ; Γιατί όχι ;
Γιατί πρέπει σώνει και καλά μια μπασκετική ομάδα ν’αποτελεί μαύρη τρύπα στα οικονομικά της ; Γιατί πρέπει αναγκαστικά να τρώει λεφτά και να μη βγάζει κέρδος ; Ποιος οικονομικός εγκέφαλος ορίζει πως οι παροχές και οι συνθήκες ΝΒΑ δε μπορούν να εφαρμοστούν στην Ευρώπη γιατί δεν υπάρχει κοινό , δεν υπάρχουν διαφημιστικά έσοδα , δεν υπάρχει μπασκετικό μάρκετινγκ που να μπορεί να υποστηρίξει τέτοια σχέδια ; Γιατί όχι ;
Και , να που η ομάδα τα κατάφερε όλα με τη μία ! Κόντρα στην «κοινή» λογική , κόντρα στη γενικώς αποδεκτή «σοφία», αυτό τον δηλητηριώδη μανδύα της μετριότητας , μας χάρισε μια ιστορία που θα τη θυμόμαστε για πάντα , μια ιστορία που όσοι δεν την έζησαν , θα την ακούν και θα ζηλεύουν . Μια ιστορία που , με την όλη της εξέλιξη , απ’το ένα καλοκαίρι στο άλλο, με τα συνεχή ορόσημα και τις απανωτές παγίδες , μέχρι να φτάσουμε στο Όνειρο , συγκρίνεται και , προσωπικά , ξεπερνάει ακόμα και το Έβερεστ των Ευρωπαϊκών , το Έπος της Μπολόνια !
Βέβαια , για να στηθεί αυτό το έργο τέχνης απ’το μηδέν , έπρεπε να υπάρχουν και τα κατάλληλα υλικά . Και , ως γνωστόν , δε θα βρεις καλύτερο καμβά να ζωγραφίσεις το αριστούργημά σου απ’τον Παναθηναϊκό . Η αγάπη και η τρέλα του κόσμου , η ενέργεια που εξέπεμπε η αλληλεπίδραση με τους οπαδούς εντός , εκτός αλλά και στην καθημερινότητα , τη δικιά τους και της ομάδας , έγινε φαινόμενο συζήτησης και , θα μπορούσε , εξέτασης .
Η πίστη στη νέα ομάδα που , μέρα με τη μέρα μετουσιωνόταν σε αυτοπεποίθηση , παλμό στην κερκίδα , χαρά στα μάτια των παιδιών , δάκρυα συγκίνησης στα μάτια των μεγάλων , περηφάνια και αυτοσεβασμός στο κέντρο του νεοελλαδικού έλους , κόντρα σε όλους , κόντρα σε όλα , το ηφαίστειο του ΟΑΚΑ που ξύπνησε , πιο ενεργό από ποτέ και η έκρηξή του συντάραξε τα πέταλα της Γης , όλ’αυτά μαζί μετέτρεψαν μια αθλητική σαιζόν σε παραμύθι Δύναμης και Ομορφιάς , πρωτόγνωρο και μαγικό … Ένα αριστούργημα απ’αυτά που δεν εξασφαλίζουν απλά θέση σε λάβαρα (λέμε τώρα, απλά …) αλλά σε βιβλία .
Βέβαια , όπως πάντα , έρχεται το ερώτημα «και τώρα , τι;». Σε αντίθεση με άλλες συνθήκες , αυτή τη φορά ο δρόμος όχι απλά δεν τελειώνει αλλά , έχει τη δυνατότητα να πάει ακόμα μακρύτερα , ακόμα ψηλότερα .
Βλέπετε , είναι μια απ’αυτές τις σπάνιες φορές που δίνεται η ευκαιρία στο Δημιουργό ν’αποκτήσει το μεγαλύτερο Δώρο , να γίνει κι ο ίδιος μέρος του αριστουργήματος που δημιούργησε . Όχι σαν περσόνα που υιοθέτησε γι αυτό το ρόλο, όχι σαν κάτι επιβαλλόμενο έξωθεν αλλά , ως κάτι οργανικό , αυτονόητο και αβίαστο . Όταν το Έργο είναι τόσο μεγάλο , τόσο πολύπλοκο σε ρόλους και καταστάσεις , τόσο δυναμικά αλληλεπιδρόν με το χρόνο και την πραγματικότητα , τότε μπορεί ν’αποτελέσει έναν Κόσμο αφ εαυτού , στον οποίο ακόμα κι ο Δημιουργός λαμβάνει θέση μέσα στο Δημιούργημα , ζει , πλάθεται και εξελίσσεται ως αναπόσπαστο κομμάτι του . Κι όσο κι αν ακούγεται σαν ονειροφαντασία του Μπόρχες όλο αυτό , είμαι σίγουρος πως είναι απολύτως εφικτό !
Πρόεδρε , ξαναπευθύνομαι προσωπικά σ’εσένα , πλέον πιστεύω πως δε σ’ ακολουθεί κανένα άγχος ν’αποδείξεις το ο,τιδήποτε σε οποιονδήποτε . Άστους όλους πίσω και δημιούργησε ! Οραματίσου και χτίσε ! Και δε μιλώ αγωνιστικά , αυτά είναι πλέον λυμένα , το τρένο είναι στις ράγες του . Άσε πίσω την εγχώρια μιζέρια και τον τοξικό ανταγωνισμό , λουζεράδες μπαταχτσήδες , στοιχηματίες και τα κοράκια τους ,αυτοθαυμαζόμενους λαβαροφόρους του Nothing .. Φύγε μακριά απ’την τοξικότητά τους και τη στρεβλή έννοια της Ηθικής που πρεσβεύουν , γιατί είναι δηλητήριο για την πρόοδο και τη λογική . Βάλτους στη θέση τους , προστάτεψε την Ομαδάρα μας αλλά , μέχρι εκεί . Η ομάδα που δημιουργείς είναι προορισμένη για Καλλιμάρμαρα , όχι για νοικιασμένους ανεμιστήρες ! Φύγε μπροστά , κυνήγα το μεγάλο Όραμα ! Φτιάξε μια γηπεδάρα που θα θαυμάζει όλος ο μπασκετικός πλανήτης , ένα καμίνι που θα σφυρηλατούνται νέοι Παναθηναϊκοί , δημιούργησε οπαδούς του Συλλόγου μέσα απ’το μπάσκετ , για πρώτη φορά στην ιστορία !
Φάνου δυνατός , στον πόλεμο που θ’αντιμετωπίσεις -και θα’ναι λυσσαλέος- απ’τους εχθρούς του Παναθηναϊκού , οι οποίοι θα προσπαθήσουν να σαμποτάρουν και να καταστρέψουν με κάθε τρόπο αυτό που με τρόμο βλέπουν να υψώνεται . Και το ξέρεις καλά κι εσύ αλλά και ο τελευταίος δύσπιστος οπαδός πια , ο κύριος εχθρός της προσπάθειας είναι εντός των τειχών της Ομάδας μας . Τις πιο σκληρές , τις πιο ύπουλες επιθέσεις δε θα τις δεχτείς απ’το Ολυμπιακό Σύστημα αλλά απ’τον ποδοσφαιρικό Παναθηναϊκό . Δεν έχει νόημα να μασάμε τα λόγια μας πια , ούτε να κρυβόμαστε , όλοι καταλαβαίνουμε πως η αντιπαναθηναϊκή διοίκηση της ΠΑΕ , θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να σπάσει το ηθικό των φιλάθλων και να σαμποτάρει την προσπάθεια που γίνεται στο ΟΑΚΑ . Είτε οδηγώντας το δύσμοιρο ποδοσφαιρικό τμήμα σε περαιτέρω εξευτελισμό και απαξίωση , δημιουργώντας συνθήκες συναισθηματικής ασφυξίας στον κόσμο , είτε προσπαθώντας να βάλουν χέρι στις Ολυμπιακές εγκαταστάσεις , χωρίς να υπάρχει ξεκάθαρο πλάνο για το τι θέλουν να κάνουν , απλά για να σαμποτάρουν τις προσπάθειες της ΚΑΕ , απομυζώντας παράλληλα όποιο κέρδος μπορέσουν , είτε βάζοντας οικονομικά συνδεδεμένα μ’αυτούς πρόσωπα να κάνουν ζημιά στο κλίμα , είτε δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο θα βάλουν με το διαβολικό μυαλό τους .
Προχώρησε τα πλάνα σου όσο πιο συγκροτημένα και δυναμικά μπορείς , συγκέντρωσε όλες τις υγιείς Παναθηναϊκές δυνάμεις που μπορούν και θέλουν να συνταχθούν μαζί σου κι οδήγησέ τους στη μοίρα που τους αξίζει , τον αυτοεξευτελισμό και την απαξίωση . Ο κόσμος πλέον έχει και παραστάσεις και κριτήριο και , χωρίς να χρειάζεται ν’αποδείξει τίποτα και σε κανέναν , σφιχταγκάλιασε την προσπάθεια του μπάσκετ , σε αντίθεση με την επαναλαμβανόμενη κοροϊδία αλλού και απέδειξε ποιος είναι ο Παναθηναϊκός Λαός .
Αφέσου σ’αυτό το περιβάλλον , ζήσε μέσα σ’αυτό και , όσο θα το γιγαντώνεις , τόσο κι αυτό θα σε ανυψώνει και θα σε καθαρίζει . Vires acquirit eundo .
Ο Παναθηναϊκός μας βρίσκεται σε επικίνδυνη στροφή , αδερφοί μου . Και , δυστυχώς , οι εχθροί του δεν είναι ούτε αφελείς ούτε προχωράνε στα τυφλά . Έχουν σχέδιο και το ακολουθούν πιστά . Το μόνο θετικό , μέσα σ’όλη τη μαυρίλα είναι πως κινούνται πάνω σε επαναλαμβανόμενα μοτίβα εποχών 90s , τα οποία , εκτός από ντεμοντέ , γίνονται πια κι εύκολα αντιληπτά . Βέβαια κι εμείς , ως Παναθηναϊκοί , οφείλουμε να φανούμε γι ακόμη μια φορά ανώτεροι απ’το μέσο νεοέλληνα χαχόλο , ο οποίος ολ’αυτά τα καταπίνει στην καθημερινότητά του , με τ’αποτελέσματα που βλέπουμε γύρω μας . Λογικό , μιας κι αυτοί που σχεδιάζουν την πορεία του ποδοσφαιρικού τμήματος είναι οι ίδιοι που σχεδιάζουν και την πορεία της χώρας αλλά , ας μην ανοίξουμε τέτοια κουβέντα τώρα . Ας συσπειρωθούμε γύρω απ’το τμήμα μπάσκετ και το γήπεδό μας , τους παίκτες μας , τον προπονητή και τον πρόεδρό μας , ας το προστατέψουμε κι ας το μεγαλώσουμε κι εμείς , ο καθένας απ’το μετερίζι του κι ας πιστέψουμε κι αγωνιστούμε για το Μεγάλο Όραμα , το πραγματικά μεγάλο Γιατί Όχι , αυτό του ενιαίου κι αδιαίρετου Παναθηναϊκού , όπως εκφράστηκε απ’τα χείλη του Παύλου Γιαννακόπουλου . Με οδηγό όλα αυτά τα υπέροχα που είδαμε και βιώσαμε , ας παλέψουμε για το μεγαλύτερο λάβαρο της ζωής μας . [...]
Read more...
Αν κάποιος τρελός έχει τολμήσει το προηγούμενο Καλοκαίρι να στοιχηματίσει υπέρ τις κατάκτησης του Πρωταθλήματος Ελλάδος στο μπάσκετ από τον Παναθηναϊκό, τώρα απολαμβάνει ένα ωραίο τριήμερο κάπου στη χώρα μας με τα κέρδη που αποκόμισε. Αν πάλι αυτός ο τρελός έχει ποντάρει και υπέρ της κατάκτησης της Ευρωλίγκας από τον Παναθηναϊκό, τότε σίγουρα, έχοντας εξαργυρώσει τα κέρδη, έχει τη δυνατότητα να περάσει κάνα μήνα στο Λας Βέγκας, με όλα τα έξοδα καλυμμένα! Ίσως υπάρχει μια μικρή δόση υπερβολής στα παραπάνω, αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, δεν υπάρχουν πολλοί εκεί έξω που να πίστευαν πριν από 10 μήνες ότι ο Παναθηναϊκός ΑΚΤΟΡ θα μπορέσει να πάρει τους δύο σημαντικότερους τίτλους που θα διεκδικούσε φέτος.
Προσδοκίες για το μέλλον, αλλά και αμφισβήτηση
Βέβαια, η σεζόν ξεκίνησε με αισιοδοξία. Διότι, λίγους μήνες πριν, ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είχε ανακοινώσει την ολική επαναφορά και το πλάνο έλευσης κορυφαίου προπονητή και υψηλού επιπέδου παικτών είχε υλοποιηθεί εν πολλοίς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι οπαδοί της ομάδας να αισθάνονται πως το νερό μπαίνει στο αυλάκι σιγά σιγά, αλλά όλοι, σχεδόν, λέγαμε ότι θα χρειαστεί χρόνος. Και ύστερα, ήρθαν και μερικά χαστούκια. Η ομάδα διασύρθηκε στο 1ο παιχνίδι της χρονιάς από τον αιώνιο αντίπαλο. Και παρόλο που ξέραμε ότι η διαδικασία του χτισίματος μιας ομάδας είναι επίπονη και χρονοβόρα, ο σπόρος της αμφισβήτησης είχε φυτευτεί.
Μέτριο ξεκίνημα, χαμήλωσε ο πήχης.
Και μετά ξεκίνησε η Ευρωλίγκα. Ο μεγάλος πόθος του ιδιοκτήτη της ομάδας, αφού από το 2012 που ανέλαβε τα ηνία της, στην Ελλάδα είχε κατακτήσει πολλούς τίτλους, αλλά στην Ευρώπη η αποτυχία ήταν μόνιμο φαινόμενο. Κακή αρχή με ήττα εντός έδρας από τον Ολυμπιακό (2η σερί μέσα σε λίγο καιρό), μέτριο γενικά ξεκίνημα στις πρώτες 9 αγωνιστικές, με ορισμένα χαμένα ματς στο νήμα και ο πήχης χαμήλωσε. Στις μεταξύ μας συζητήσεις αρχίσαμε να έχουμε αμφιβολίες για το αν η ομάδα θα προλάβει να μπει στη δεκάδα. Ο Ναν δεν είχε προλάβει να προσαρμοστεί, ο Σλούκας ήταν ακόμη μέτριος, στο 5 απέδιδε μόνο Λεσόρ, ο Παπαπέτρου ετοιμαζόταν για χειρουργείο, ο Βιλντόζα έμοιαζε με παίκτη της σειράς και ο Χουάντσο έσπασε το δάκτυλο και μπήκε στα πιτς για αρκετό καιρό.
Η πρόβλεψη του Αταμάν, που εκπληρώθηκε με τον καλύτερο τρόπο.
Και κάπου εκεί έρχεται η προτροπή του Αταμάν για αγορά εισιτηρίων για το Φ4. Αυτό ήταν. Όσο και να γελάσαμε τότε, όσο και να χλευάσαμε, όσο και να αμφισβητήσαμε, όλα άρχισαν να παίρνουν το δρόμο τους. Το τι ακολούθησε όλοι το ξέρουμε. Το πώς κύλησε η χρονιά και όλα τα κομβικά σημεία της σεζόν έχουν αναλυθεί πολλάκις. Δεν έχει νόημα να αναφερθούμε εκ νέου σε όλα αυτά. Αρκεί να πούμε ότι οι προβλέψεις του Αταμάν εκπληρώθηκαν στο ακέραιο και μάλιστα με τρόπο σχεδόν ηδονικό για εμάς τους οπαδούς του Παναθηναϊκού. Με νίκη στον τελικό της Ευρωλίγκας απέναντι σε μια ομάδα, η οποία από όλους θεωρούταν ανίκητη και η οποία στον ημιτελικό είχε σμπαραλιάσει τον αιώνιο αντίπαλό μας και στη Basket League, με τρομερή ανατροπή από 0-2 απέναντι στον Ολυμπιακό!
Γι’ αυτό είμαστε στον 7ο ουρανό
Υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που κάνουν την επιτυχία πιο γλυκιά:
Η κατάκτηση της 7ης ευρωπαϊκής κούπας ήρθε τόσο ανέλπιστα γρήγορα.
Ταυτόχρονα με την επιτυχία του Παναθηναϊκού στην Ευρωλίγκα, κατέρρευσε το μόνιμο εδώ και χρόνια επιχείρημα του Ολυμπιακού ότι η συμμετοχή σε Φ4 αρκεί για να θεωρείσαι επιτυχημένος. Προφανώς και είναι σημαντικό να φτάνεις στο Φ4. Αλλά οι πραγματικά επιτυχημένοι σηκώνουν και την κούπα στο τέλος.
Επιβεβαιώθηκε, για ακόμη μια φορά ότι υπάρχει κάτι στα όρια του μεταφυσικού στην ποδοσφαιρική ΡΕΑΛ Μαδρίτης και στον μπασκετικό Παναθηναϊκό ΑΚΤΟΡ. Για ένα περίεργο λόγο, όταν φτάνουν σε τελικό Ευρωπαϊκής διοργάνωσης, συνήθως ράβουν αστέρι. Ο Παναθηναϊκός, για την ακρίβεια, πάντα ράβει αστέρι. Έχει 7/7 κερδισμένους τελικούς!
Η ομάδα μας κατέκτησε όλους τους σημαντικούς τίτλους της σεζόν, έχοντας για ηγέτη τον Κώστα Σλούκα. Θα μου πείτε, είναι αυτός λόγος που κάνει πιο γλυκιά την επιτυχία; Ναι, είναι, θα απαντήσω, ειδικά αν αναλογιστούμε πόση χλεύη και καζούρα έχουμε υποστεί για αρκετούς μήνες από τους κόκκινους οπαδούς για τα «πεταμένα» λεφτά του Γιαννακόπουλου και για το ότι με τον…δαρσίνο δεν κατάφερε ποτέ καμιά ομάδα τίποτα σημαντικό!
Η επιτυχία απέναντι στον Ολυμπιακό στο Ελληνικό πρωτάθλημα ήρθε με κόντρα διαιτησία. Ειδικά το διπλό στο 4ο παιχνίδι της σειράς, μέσα στο ΣΕΦ, έσβησε διά παντός την επί σειρά ετών κόκκινη προπαγάνδα περί διαιτησίας και δικής τους απώλειας τίτλων εξ αιτίας της.
Η επί σειρά ετών απαράδεκτη συμπεριφορά του Μπαρτζώκα απέναντι στην ομάδα του Παναθηναϊκού τιμωρήθηκε από το κάρμα. Ο κόουτς των κόκκινων είναι πολύ καλός προπονητής! Αλλά έχει θέματα συμπεριφοράς. Οι μόνιμες ειρωνείες του απέναντι στους πράσινους, η διαρκής υποτίμηση του Παναθηναϊκού, η αδυναμία του να παραδεχτεί ότι έχασε δίκαια (προχθές κι άλλη μια φορά έχει δώσει συγχαρητήρια για νίκη του ΠΑΟ απέναντι στην ομάδα του όσα χρόνια προπονεί τον Ολυμπιακό), οι μομφές του για τις επιλογές του Παναθηναϊκού να ρίξει χρήματα για να φέρει συγκεκριμένους παίκτες και πολλά άλλα γεγονότα όλα αυτά τα χρόνια, όλα συνέβαλαν στο να γίνει πιο απολαυστική η φετινή επιτυχία. Ξαναλέω, όλα αυτά δεν αφορούν στις προπονητικές ικανότητες του Γιώργου Μπαρτζώκα. Αναφέρομαι αποκλειστικά στο κομμάτι της συμπεριφοράς του.
Κατά τα τελευταία 10 χρόνια, ο Ολυμπιακός, η «πιο επιτυχημένη ομάδα της Ευρώπης», όπως θέλουν να την αποκαλούν οι ιδιοκτήτες της, έχει πολλές συμμετοχές σε Φ4. Από την άλλη, ο Παναθηναϊκός, βιώνοντας μια από τις χειρότερες δεκαετίες του, στο ίδιο διάστημα, έχει φτάσει σε Φ4 μόνο μία φορά. Μαντέψτε πόσες Ευρωλίγκες έχει καθεμιά από τις δύο ομάδες στο εν λόγω διάστημα.
Μια ένσταση κι δύο υστερόγραφα
Όλα όσα έχουν συμβεί φέτος ξεκινάνε και τελειώνουν σε έναν άνθρωπο, το Δημήτρη Γιαννακόπουλο. Αυτός είναι η κεφαλή της ομάδας, αυτός παίρνει τις αποφάσεις και αυτός πληρώνει. Και όπως πήρε το ανάθεμα όταν άφησε την ομάδα να λειτουργεί με έσοδα-έξοδα, έτσι τώρα θα πάρει πρώτος το credit για την τεράστια επιτυχία! Όμως, αυτά που συνέβησαν κατά τη διάρκεια και μετά το 4ο παιχνίδι της σειράς των τελικών, δεν πρέπει να επαναληφθούν! Έχουμε ξαναπεί ότι ο Δημήτρης μοιάζει πολύ με το συγχωρεμένο το θείο του, τον «τυφώνα» στο χαρακτήρα. Όταν νιώσει ότι αδικείται, γίνεται ταύρος εν υαλοπωλείω, γεγονός που τον οδηγεί σε συμπεριφορές που δεν συνάδουν ούτε με τη θέση του ούτε με τη συνολική εικόνα που βγάζει η ομάδα του Παναθηναϊκού κατά τους τελευταίους μήνες προς τα έξω. Δεν αρμόζει στον ιδιοκτήτη της πρωταθλήτριας Ευρώπης να υβρίζει κατ’ αυτόν τον τρόπο διαιτητές και θεσμικούς παράγοντες. Αντιλαμβάνομαι ότι όταν αδικείσαι, το αίμα σου βράζει. Ομολογώ ότι κι εγώ από το σπίτι μου έβρισα διαιτητές για τα αίσχη του 4ου παιχνιδιού. Αλλά αφενός μεν εγώ είμαι ένας απλός οπαδός, αφετέρου το έκανα ιδιωτικά, μέσα από τους 4 τοίχους του σαλονιού μου. Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος οφείλει να βρει έναν τρόπο να συγκρατεί τον εαυτό του, σε στιγμές μεγάλης έντασης, ώστε να αποφεύγονται τέτοιες ενέργειες. Διότι, με όλα αυτά, αδικεί τη δική του προσπάθεια, αδικεί τον ίδιο του τον εαυτό και όλα όσα έχει πετύχει.
ΥΓ: Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι οι υπόλοιποι παράγοντες είναι άμοιροι ευθυνών. Λιόλιος, αδελφοί Αγγελόπουλοι, αλλά και παράγοντες της διαιτησίας θα πρέπει να λογοδοτήσουν για το σημείο στο οποίο έχουν οδηγήσει το ελληνικό μπάσκετ. Αλλά αυτά θα τα πραγματευτούμε σε επόμενο άρθρο.
ΥΓ2: Ήδη έχει ανοίξει η συζήτηση για αποχωρήσεις, μεταγραφές κλπ και πολλοί αγχώνονται αν θα έρθει ο Χεζόνια ή ο Μίσιτς ή ο Βεζένκοφ και πάει λέγοντας. Ο Αταμάν σήκωσε Ευρωλίγκα και Basket League με 8 παίκτες ουσιαστικά και με 9ο παίκτη στο ροτέισον τον Καλαϊτζάκη (έκανε ομολογουμένως μεγάλο step up). Ας χαλαρώσουμε άπαντες. Ξέρει καλύτερα από όλους μας ο Τούρκος τι χρειάζεται η ομάδα. Κι έχει πάρει το οκ από τον Δημήτρη να κάνει ό,τι θέλει. Οπότε, όλα θα πάνε καλά! [...]
Read more...
Αλόνσο, λοιπόν. Όχι Τσάμπι, Ντιέγκο, αλλά δε βαριέσαι. Ούτως ή άλλως στο γήπεδο κρίνονται όλα διαχρονικά και σε κάθε ομάδα διεθνώς. Και για να είμαστε ειλικρινείς και σωστοί, αυτό θα πρέπει να είναι και το κριτήριό μας, όταν μιλάμε για το νέο προπονητή του Παναθηναϊκού. Το πώς, δηλαδή, θα παρουσιαστεί η ομάδα στο γήπεδο και όχι το τι βιογραφικό κουβαλάει ο Αλόνσο, ερχόμενος στην πατρίδα μας. Πριν δούμε, όμως, το ζήτημα της νέας χρονιάς και της κατάστασης στην οποία θα βρίσκεται η ομάδα, έχει αξία να δούμε πώς φτάσαμε στην πρόσληψη του Αλόνσο. Όχι τόσο όσον αφορά στο τι συνέβη, αλλά, κυρίως, στο πώς το διαχειρίστηκε η ίδια η ομάδα.
Διαρροή Αλαφούζου και δημιουργία προσδοκιών
Κακά τα ψέματα, με όλα όσα έγιναν τη σεζόν που μας πέρασε (άγαρμπη απόλυση Γιοβάνοβιτς, πλήρης κατάρρευση στο τέλος του πρωταθλήματος, συλλαλητήριο οπαδών), περιμέναμε άπαντες την αντίδραση του Αλαφούζου. Κι αυτή ήρθε, μέσω διαρροών ότι θα τα καταφέρει μόνος του (επεδίωξε και μια σύγκριση με τον Γιαννακόπουλο στο μπάσκετ) και μάλιστα επενδύοντας πολλά εκατομμύρια το φετινό Καλοκαίρι, για να γυρίσει το κλίμα και να…εκτοξεύσει την ομάδα. Λίγες μέρες μετά, άρχισε να κυκλοφορεί όλο και συχνότερα το σενάριο για πρόταση στον Μαουρίτσιο Σάρι να αναλάβει τον Παναθηναϊκό. Και παρά τις όποιες επιφυλάξεις του κόσμου, τα δημοσιεύματα που αναφέρονταν στα όσα έδινε στον Ιταλό ο Αλαφούζος, για να τον δελεάσει, οδήγησαν σε παροξυσμό. Κι έκαναν πολλούς να «ξεχάσουν» τα όσα λάθη ή «λάθη» έκανε ΚΑΙ φέτος ο ιδιοκτήτης της ΠΑΕ.
Επικοινωνιακή πατάτα ολκής
Τελικά, ο Σάρι έγινε Αλόνσο. Για ακόμη μία φορά, στο πράσινο βασίλειο άρχισε η γκρίνια και η απαισιοδοξία και η καχυποψία απέναντι στον διοικητικό ηγέτη της ομάδας γιγαντώθηκε (για να μην πω τίποτα πιο βαρύ). Αλλά πώς να μη γίνει κάτι τέτοιο, εφόσον, για ΑΚΟΜΗ ΜΙΑ ΦΟΡΑ, είχαμε κάκιστη επικοινωνιακή διαχείριση του όλου θέματος εκ μέρους της διοίκησης της ομάδας μας; Ειλικρινά, προσπαθώ να σκεφτώ πόσο χειρότερα θα μπορούσα να διαχειριστώ το όλο θέμα της εύρεσης νέου προπονητή αν ήθελα να σαμποτάρω τον Αλαφούζο και δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα. Η όλη διαχείριση υπήρξε τραγική. Μιλάμε για την απόλυτη επικοινωνιακή πατάτα! Προφανώς, η πρόταση στον Σάρι ήταν αληθινή. Και τεράστια. Όχι μόνο για το επίπεδο του Ελληνικού ποδοσφαίρου, αλλά και συνολικά ο Ιταλός προπονητής στην Ιταλία έπαιρνε τα μισά από όσα του έδινε ο Αλαφούζος! Αλλά δεν είναι εκεί το πρόβλημα.
Διάψευση των προσδοκιών
Το μεγάλο πρόβλημα είναι στο τι ακολούθησε, καθώς και στο τι είχε προηγηθεί. Όταν επικοινωνείς προς τα έξω ότι προτείνεις σε έναν πραγματικά μεγάλο προπονητή 13,5 εκατομμύρια για 3 χρόνια, με τη διαβεβαίωση ότι θα ρίξεις δεκάδες εκατομμύρια στην αγορά, για να του φέρεις τους παίκτες που θέλει, αυτομάτως περνάς το μήνυμα στον κόσμο της ομάδας ότι έχεις σκοπό να κάνεις την υπέρβαση φέτος και να σβήσεις τα λάθη του παρελθόντος. Και καλά κάνεις, Και ορθώς περίμενες μπας και πει το ναι ο Ιταλός κόουτς. Όμως, θα πρέπει να γνωρίζεις ότι, δημιουργώντας τόσο υψηλές προσδοκίες, θα είναι δύσκολα διαχειρίσιμο το πιθανό όχι, αν δεν έχεις εναλλακτικές έστω κοντινού στο Σάρι επιπέδου. Και καλώς ή κακώς, ο Αλόνσο, σαν όνομα, δεν έχει καμία σχέση με τον Σάρι. Για να το πούμε απλά, ο Αλαφούζος είπε στους οπαδούς ότι ψάχνει για Φεράρι και κατέληξε να αγοράσει Φορντ!
Το παρελθόν δεν βοήθησε
Αν βάλουμε στο παιχνίδι και τα όσα λάθη έχουν προηγηθεί όλα αυτά τα χρόνια, μαζί με την καχυποψία που έχει, πλέον, ο μέσος οπαδός, όχι μόνο για τις ικανότητες, αλλά και για τις προθέσεις του ιδιοκτήτη της ομάδας, το γλυκό δένει. Για να μην κάνουμε αναδρομή ετών και αναφερόμαστε πάλι σε παρκαρίσματα, κίνδυνο για Β’ Εθνική κλπ κλπ κλπ, ας μείνουμε σε ένα και μόνο πράγμα, που και πρόσφατο είναι και «πόνεσε» τον κόσμο. Πρόκειται, ασφαλώς, για την απόλυση του Γιοβάνοβιτς. Δεν θα ξαναπιάσω το θέμα αν ήταν σωστή ή όχι. Ο καθένας έχει αποφασίσει για τον εαυτό του τι ισχύει και σεβαστή είναι κάθε άποψη. Αυτό που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν, όμως (πλην από λίγους εμπαθείς και κολλημένους) είναι το γεγονός ότι ο Σέρβος απολύθηκε με τον πιο άγαρμπο τρόπο. Ο άνθρωπος που ξαναέβαλε στο χάρτη τον Παναθηναϊκό, μετά από πολλά χρόνια, έμαθε ότι απολύθηκε από τα Μ.Μ.Ε. Η συμπεριφορά του Αλαφούζου απέναντι σε έναν άνθρωπο που (είτε τον κρίνει κάποιος επιτυχημένο είτε τον κρίνει αποτυχημένο) σίγουρα σεβάστηκε το τριφύλλι και το ανέβασε αγωνιστικά, αλλά και σε κύρος και ήθος αποτέλεσε τεράστιο επικοινωνιακό ζήτημα, που πληγώνει τη διοίκηση ακόμη, ιδιαίτερα δε από τη στιγμή που η αλλαγή προπονητή, στο τέλος της σεζόν, απεδείχθη το λιγότερο μη πετυχημένη!
Και τώρα τι;
Ασχέτως των συνεχόμενων αυτογκόλ, πάντως κι επειδή η ζωή συνεχίζεται και η ομάδα έχει μια συνέχεια, το θέμα είναι τι γίνεται από τούδε και στο εξής. Τον Αλόνσο δεν θα τον κρίνω ως προπονητή, σε σχέση με τον Σάρι. Δεν φταίει σε τίποτα ο άνθρωπος. Παρά τα όποια λάθη στη διαχείριση της υπόθεσης, λοιπόν (τα οποία περιλαμβάνουν και λάθη στο χειρισμό των «πράσινων» δημοσιογράφων, αλλά αυτό το θέμα πονάει εδώ και χρόνια και θα το δούμε σε άλλο άρθρο), προσωπικά, θα περιμένω να δω στην πράξη τι μπορεί να δώσει στην ομάδα. Γιατί έχουμε ξαναδεί χρονιές, τις οποίες θεωρούσαμε χαμένες εξ αρχής (βλέπε Κυράστας) να εξελίσσονται ωραία και αντίθετα έχουμε δει χρονιές που ξεκίνησαν με υψηλές προσδοκίες να εξελίσσονται χάλια. Οπότε, υπομονή (όση μπορεί να κάνει, πλέον, ο οπαδός του ΠΑΟ) και τα υπόλοιπα…στο χορτάρι.
Αυτό που δεν αλλάζει, πάντως, ανεξαρτήτως του πώς θα κυλήσουν τα πράγματα, είναι τα διαρκή επικοινωνιακά και όχι μόνο, φάουλ της διοίκησης. Απορίας άξιο, βέβαια, το πώς ο άρχοντας των media στην Ελλάδα καταφέρνει ΠΑΝΤΑ να υποπίπτει σε τόσα πολλά και τόσο μεγάλα επικοινωνιακά σφάλματα, την ώρα που οι διοικήσεις άλλων ομάδων καταφέρνουν και γυρνάνε τα πάντα υπέρ τους. Αλλά κι αυτό, πιθανότατα, είναι ενδεικτικό της όλης διαχείρισης στην εποχή Αλαφούζου στον Παναθηναϊκό! [...]
Read more...
Συμμετείχα στο συλλαλητήριο οπαδών του Παναθηναϊκού που οργάνωσε η Θύρα 13 τη Κυριακή 19 Μαΐου πριν από τον αγώνα με τον Ολυμπιακό, το τελευταίο αγώνα της περιόδου 2023-24. Εντυπωσιάστηκα με τον μεγάλο αριθμό των φίλων του Παναθηναϊκού που μαζεύτηκε στο Πεδίο του Άρεως κάτω από έναν πολύ ζεστό απογευματινό ήλιο και περίμενε υπομονετικά να αρχίσει η ανηφορική πορεία κατά μήκος του ανοδικού ρεύματος της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Αισθάνθηκα τον ενδυναμωτικό συλλογικό παλμό, το ανήκειν σε ένα «εμείς» που δημιουργείται κανονικά μόνο στο πέταλο ενός γηπέδου. Δεν έχει σημασία εάν είμασταν δέκα η (πιο ρεαλιστικά) πέντε χιλιάδες. Και δεν έχει σημασία πως δεν υπήρχε η προετοιμασία, η διοργάνωση και ο όγκος του συλλαλητηρίου που είχε γίνει τον Απρίλιο του 2008. Αυτό που μέτρησε, και αυτό που με έκανε περήφανο ήταν πως ως Παναθηναϊκοί εκδηλώσαμε για άλλη μια φορά πως είμαστε ακόμη εδώ, σε πείσμα των πέτρινων δεκαετιών που έχει ζήσει το ποδοσφαιρικό τμήμα του πιο ιστορικού αθλητικού συλλόγου της χώρας.
Ο κόσμος άρχισε να μαζεύεται από νωρίς. Οι πιο προνοητικοί στάθηκαν στη σκιά του μεγάλου ξενοδοχείου Radisson όπου σχηματιζόταν η κεφαλή της πορείας. Οι υπόλοιποι αναζητούσαν σκιά κάτω από τα δέντρα του Πεδίου του Άρεως κάτω από αγέρωχο βλέμμα του έφιππου Βασιλέα Κωνσταντίνου του οποίου το άγαλμα δεσπόζει στη είσοδο του πάρκου. Ήταν εκεί που οι οπαδοί του με επικεφαλής τον Αρχιεπίσκοπο Θεόκλητο είχαν καταραστεί και αφορίσει τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1916 την εποχή του Εθνικού Διχασμού ανάμεσα στους βασιλικούς και τους βασιλικούς. Πετούσαν πέτρες που σχημάτισαν ένα λόφο ενώ χτυπούσαν οι καμπάνες των γύρω εκκλησιών. Στις 19 Μαΐου ήρθε η σειρά του Γιάννη Αλαφούζου, με μια διαδικασία πολύ λιγότερο δραματική και πολιτισμένη. Δεν αναθεματίστηκε ο ιδιοκτήτης της ΠΑΕ Παναθηναϊκός. Απλά και μόνο του ζητήθηκε να πουλήσει την ΠΑΕ.
Άρχισε σα μια φιλική συγκέντρωση χιλιάδων Παναθηναϊκών, άλλων με πανό να φωνάζουν συνθήματα, άλλων να πετούν τρικάκια με το σύνθημα της εκδήλωσης «Αλαφούζο Πούλο» και των περισσότερων σε πηγαδάκια να συζητούν φιλικά και ήρεμα. Μία θάλασσα από κοντομάνικα, είτε πράσινα είτε τα μαύρα με τα διακριτικά των διαφόρων συνδέσμων της Θύρας 13. Και πολλά τριφύλλια. Όταν ξεκίνησε η κεφαλή συντάχθηκαν όλοι από πίσω της και με συνθήματα άρχισαν τη διαδρομή των δύο χιλιομέτρων μέχρι το γήπεδο. Δεν υπήρχε αστυνομία, δεν υπήρχε περιφρούρηση, δεν υπήρχαν μαγαζιά με τα ρολά κατεβασμένα. Οι κάτοικοι από τις γύρω πολυκατοικίες έβλεπαν από τα μπαλκόνια τους εντυπωσιασμένοι.
Η πορεία έφτασε στο σημείο που είχαν κλείσει τον δρόμο στο ύψος των Δικαστηρίων οι δυνάμεις της αστυνομίας και διαλύθηκε ήσυχα. Όσοι είχαμε εισιτήρια για τον αγώνα μπορέσαμε να περάσουμε τον αστυνομικό έλεγχο. Εξαίρεση ήταν όσοι είχαν εισιτήρια για τη Θύρα 13 για τους οποίους προφανώς επιφυλασσόταν ειδικός έλεγχος. Ίσως ήταν στη διάρκεια εκείνης της διαδικασίας που έπεσαν και μερικά δακρυγόνα χωρίς συνέχεια όμως. Όταν γέμισε το πέταλο της Θύρας 13 – ομολογουμένως όχι ολοκληρωτικά – τα συνθήματα κατά του Αλαφούζου συνεχίστηκαν ακόμη και στη διάρκεια του κρίσιμου αγώνα με τον Ολυμπιακό πράγμα που δικαιολογημένα δημιούργησε κάποια δυσφορία στις άλλες κερκίδες.
Τέτοιου είδους πρωτοβουλίες όπως αυτό το συλλαλητήριο, εκδηλώσεις που εκφράζουν την αγάπη, τη ταύτιση και την έγνοια οπαδών ενός ποδοσφαιρικού σωματείου είναι σημαντικές, ιδίως όταν αυτά τα σωματεία έχουν γίνει Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες. Δυστυχώς, το οργανωμένο οπαδικό κίνημα έχει αποκτήσει κακή φήμη. Με ευθύνη μίας μερίδας του έχει διολισθήσει πολύ συχνά σε πράξεις βίας που αντανακλούν τις γενικότερες παθογένειες της χώρας. Και δυστυχώς πολλά από τα συνθήματα των οργανωμένων οπαδών περιέχουν σεξιστικά και ομοφοβικά στοιχεία, πράγμα που συμβαίνει και σε άλλες χώρες, αλλά που δεν συνάδει με το γνήσιο πνεύμα του αθλητισμού. Ας αναγνωρίσουμε όμως τις πολύτιμες πλευρές του φαινόμενου των «οργανωμένων» όπως για παράδειγμα στις περιπτώσεις των κινητοποιήσεων που αποζητούν να ακουσθεί η φωνή τους και η γνώμη όσων αγαπούν και ταυτίζονται με έναν αθλητικό σύλλογο. Έχουν γίνει τέτοιες κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας για τα κακώς κείμενα ενός συλλόγου, η του ποδοσφαίρου γενικότερα, στο παρελθόν στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο, τη Λάρισα.
Ενώ θεωρώ το συλλαλητήριο της 19ης Μαΐου πετυχημένο στο βαθμό που δήλωσαν «παρόν» οι οπαδοί του Παναθηναϊκού, προσωπικά θα ήθελα να έχω δει κάτι παραπάνω, πέρα από το κεντρικό σύνθημα «Αλαφούζο Πούλο». Μια και γίνεται μια τέτοια προσπάθεια και κινητοποίηση, γιατί να μην παρουσιαστεί ένα πιο ρεαλιστικό αίτημα η και κάποιες εναλλακτικές προτάσεις; Χρησιμοποιώ τη λέξη «ρεαλιστικό» διότι δεν νομίζω πως ο κύριος Αλαφούζος προτίθεται να πουλήσει τη ΠΑΕ. Οι καταγγελίες του για τη διαφθορά στο ελληνικό ποδόσφαιρο στα διεθνή μέσα ενημέρωσης και η πρόσφατη συνέντευξη του στην Athens Voice δείχνουν πως θα παραμείνει στη θέση του. Και έστω εάν θελήσει να πουλήσει τις μετοχές του, και παρά το καλό όνομα του Παναθηναϊκού, ποιος θα ήθελε να επενδύσει σε ένα πρωτάθλημα όπου κυριαρχούν ορισμένοι αδίστακτοι ολιγάρχες τους οποίους το υποτιθέμενο επιτελικό κράτος δεν τολμά να ακουμπήσει; Κάτι πιο ρεαλιστικό λοιπόν θα ήταν για παράδειγμα η πίεση στον ιδιοκτήτη της ΠΑΕ Παναθηναϊκός για να κάνει ένα βήμα πίσω και να ορίσει έναν διευθύνοντα σύμβουλο (δανείζομαι από το λεξιλόγιο του επιχειρηματικού κόσμου), κάποιον με ποδοσφαιρικό «μυαλό» και εμπειρία που δε θα κάνει χοντρά λάθη όπως για παράδειγμα να διώξει προπονητή με το ανάστημα του Γιοβάν Γιοβάνοβιτς.
Άκουσα με προσοχή τον τεχνικό διευθυντή της ΠΑΕ τον κύριο Γιάννη Παπαδημητρίου στη συνέντευξη που έδωσε μετά τον τελικό κυπέλλου με τον Άρη να παραδέχεται πως έγιναν λάθη τη φετινή περίοδο και πως οι διοικούντες μαθαίνουν από αυτά. Το θέμα είναι τι είδους λάθη ήταν αυτά, συγκυριακά η συστημικά; Εάν είναι συγκυριακά, δηλαδή κακές στιγμές σε μία πορεία σωστή, τότε ναι, τα μαθήματα εξάγονται εύκολα. Φοβάμαι όμως πως τα λάθη δεν ήταν συγκυριακά αλλά συστημικά, δηλαδή πηγάζουν από τον τρόπο που παίρνονται αποφάσεις, ιδίως στις προσλήψεις και απολύσεις προπονητών τα τελευταία χρόνια. Άρα λοιπόν το να μάθουνε όλοι από αυτά δεν είναι τόσο εύκολο εάν το ίδιο σύστημα διαιωνίζεται. Μάλλον χρειάζονται πρώτα ριζικές αλλαγές στο πως διοικείται η ΠΑΕ Παναθηναϊκός.
Μία πιο τολμηρή πρόταση που θα μπορούσε να εκφράσει ένα συλλαλητήριο οπαδών θα ήταν να καθιερωθεί η εκπροσώπηση των οπαδών στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΑΕ. Έχει ένα ποσοστό 10% των μετοχών ο ΠΑΟ δηλαδή ο «Ερασιτέχνης» αλλά από εκεί δεν περιμένω κάποια κριτική η έλεγχο για το πως κινείται η ΠΑΕ. Υπάρχει όμως ένα ελάχιστο ποσοστό η «Παναθηναϊκή Συμμαχία» η οργάνωση λαϊκής βάσης που δεν ευδοκίμησε αλλά θα άξιζε να αναζωογονηθεί όχι όμως κάτω από την ηγεμονία της ΠΑΕ. Δύσκολο βέβαια, διότι ο Έλληνας φίλαθλος δεν έχει τη νοοτροπία της εθελοντικής συμμετοχής, όπως γενικά πολλοί Έλληνες που τα περιμένουν όλα από το κράτος. Έχουμε βέβαια όλο και πιο πολλά δείγματα εθελοντισμού και μακάρι να εμφανισθεί ο εθελοντισμός και στον οπαδικό χώρο με τη μορφή ακόμη πιο ενεργητικής συμμετοχής στα κοινά των συλλόγων.
Μέχρι να φτάσει εκείνη η μέρα ας ψάξουμε για άλλους τρόπους να συμμετέχουν η τουλάχιστον να επηρεάζουν οι οπαδοί στις αποφάσεις της ΠΑΕ. Εννοείται πως ο κύριος Αλαφούζος αποφασίζει διότι έχει την πλειοψηφία των μετοχών αλλά με ένα διοικητικό συμβούλιο που εκπροσωπεί καλύτερα τον κόσμο του Παναθηναϊκού θα μπορεί να ακούει τη γνώμη και του απλού οπαδού και να δίνει λόγο για τις ενέργειες του. Διότι χωρίς μια τέτοια εναλλακτική πρόταση, το συλλαλητήριο, και αυτά που θα γίνουν στο μέλλον εάν χρειαστεί, παραμένει είτε μια κραυγή διαμαρτυρίας η απαιτεί απλά την αντικατάσταση του νυν ιδιοκτήτη από κάποιον που ευχόμαστε να παίξει το ρόλο του μεσσία χωρίς καμία όμως εγγύηση. Διότι η πραγματική εγγύηση για το μέλλον του τριφυλλιού είναι ο κόσμος του Παναθηναϊκού. [...]
Read more...
My Pride! Πόσα χρόνια είχα να χρησιμοποιήσω τη συγκεκριμένη φράση! Κι επανήλθε στο μυαλό μου σήμερα, καθώς σκεφτόμουν τι τίτλο να δώσω στο άρθρο. Καθόλου τυχαία, θεωρώ. Εδώ και λίγους μήνες η ομαδάρα μας είχε αρχίσει να θυμίζει τις ομάδες άλλων εποχών, τότε που τις 12άδες κατήρτιζε κάθε Καλοκαίρι ο μεγάλος Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς. Τότε που το τέλος κάθε σεζόν μας έβρισκε με τίτλο ή τίτλους. Τότε που, για κάθε Παναθηναϊκό οπαδό, το τμήμα μπάσκετ ήταν αυτό που κρατούσε ψηλά την υπερηφάνεια μας.
My Pride, λοιπόν. Ή, μήπως, να πω We The Greens;
Διότι, πλέον, αυτό είναι το σλόγκαν. Και με αυτό σηκώσαμε την 1η κούπα, για την ακρίβεια, την 1η…..της νέας εποχής. Της εποχής του Δημήτρη Γιαννακόπουλου. Και την 7η συνολικά, με την ελπίδα αυτή η κούπα να αποτελέσει απλώς την αρχή πολλών που θα ακολουθήσουν στην Ευρωλίγκα. Κακά τα ψέματα, όσο δύσπιστοι ήμασταν μέχρι τα Χριστούγεννα ότι φέτος θα έρθει κάτι καλό στην Ευρωλίγκα, άλλο τόσο αισιόδοξοι είμαστε, πλέον, από την ανάποδη ότι έρχονται χρόνια δόξας, τίτλων και Ευρωπαϊκής κυριαρχίας για την Πανάθα μας! Κι όλα άρχισαν με έναν ανέλπιστο (;) τίτλο.
Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα στα κόκκινα.
Ας γυρίσουμε λίγο το χρόνο πίσω. Έχει ξεκινήσει η δική μας Μεγάλη Εβδομάδα, λίγο καιρό μετά τη Χριστιανική. Και όσο πλησιάζουν οι μέρες για την έναρξη του Final4, τόσο περισσότερο γίνεται αντιληπτή σε όλα τα όργανα του κορμιού μας η διέγερση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, με κυρίαρχο σύμπτωμα αυτό το γαργαλητό στο στομάχι, ισχυρή ένδειξη ανυπομονησίας, μα και άγχους. Βλέπετε, 12 χρόνια προσμονής ήταν πολλά. Ειδικά δε, για έναν οργανισμό όπως αυτόν του μπασκετικού Παναθηναϊκού, που είχε συνηθίσει σε συχνές συμμετοχές σε Final4, συνήθως, μάλιστα, με κατάκτηση και της κούπας!
Κι έρχεται η μέρα του ημιτελικού. Τα γούρια δεν χαλάνε. Άλλος θα το δει στο σπίτι του με την κόρη του, άλλος στο δικό του σπίτι με το γιο του, η υπόλοιπη παρέα διασκορπισμένη σε 2 ή 3 μέρη. Όπου είχε δει ο καθένας τα δύο τελευταία παιχνίδια απέναντι στη Μακάμπι, που μας οδήγησαν στη Γη της Επαγγελίας. Είτε πιστεύει κανείς σε αυτά είτε όχι, η ουσία είναι ότι η Πανάθα μας κέρδισε. Και κέρδισε εύκολα και εμφατικά! Και σαν να μην έφτανε αυτό, λίγες ώρες μετά, είδε τον αιώνιο αντίπαλο να αποτυγχάνει, για ακόμη μια φορά, σε Final4. 1η φορά, λοιπόν, σε τελικό οι 2 μεγαλύτερες ομάδες της Ευρώπης.
Παναθηναϊκός-Ρεάλ. Ρε, λες;
Και πώς να χαθεί;
Το τι συνέβη στη ζωή μου στο διήμερο μεταξύ ημιτελικού και τελικού ούτε που το θυμάμαι. Δύο μέρες με κενά μνήμης, με μοναδική ανάμνηση αυτό το ανάμεικτο συναίσθημα της ανακούφισης για την πρόκριση στον τελικό και της προσμονής για την έναρξη του μεγαλύτερου αγώνα της ομάδας μας κατά την τελευταία δωδεκαετία! Αυτό που θυμάμαι έντονα, όμως, είναι το τελευταίο πράγμα που συνέβη πριν βγω έξω για τον τελικό, κατεβαίνοντας τις σκάλες του σπιτιού: «Μπαμπά, σου αγόρασα προχθές αυτό το μπρελόκ-φανέλα του Παναθηναϊκού. Βάλτο στα κλειδιά σου για γούρι και θα δεις ότι θα το σηκώσουμε σήμερα». Ε, αυτό ήταν. Τέρμα το γαργαλητό στο στομάχι, τέρμα το άγχος, τέρμα η ανησυχία. Ήρθε η μέρα που θα ράψουμε το 7ο αστέρι! Τα υπόλοιπα γούρια σταθερά (ίδια ρούχα, ίδιο μαγαζί, ίδιο τραπέζι με τον ημιτελικό κλπ) και όλα έτοιμα για μια μεγάλη βραδιά!
Η 7η κούπα είναι γεγονός. Ο Παναθηναϊκός επανήλθε.
Το πώς εξελίχθηκε ο τελικός και όλα τα σχετικά με τον αγώνα τα έχετε διαβάσει σε δεκάδες άρθρα που γράφτηκαν από την Κυριακή το βράδυ και μετά. Δεν έχει νόημα να ξαναγράφουμε για όλα αυτά. Η ουσία είναι ότι η ομάδα, πλέον, έχει κάνει την ολική επαναφορά της. Και όλοι εμείς που έχουμε την τρέλα μας για τη φανέλα με το τριφύλλι στο στήθος μείναμε άυπνοι όλο το βράδυ! Διαβάσαμε κάθε άρθρο που ανέβηκε στο διαδίκτυο, όλες τις δηλώσεις των πρωταγωνιστών, είδαμε όποιο βίντεο κυκλοφόρησε με φάσεις από τον αγώνα, όλα τα highlights του τελικού σε 3 ή 4 διαφορετικές γλώσσες.Και θυμηθήκαμε πόσο υπερήφανους μας είχε κάνει αυτή η ομάδα στο παρελθόν. Θυμηθήκαμε τι σήμαινε για εμάς το My Pride!
Και μερικές σκόρπιες σκέψεις
Όπως είπε και ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, είμαστε ο Παναθηναϊκός. Λάβαρα συμμετοχής δεν θα σηκώσουμε ποτέ.
Η χλεύη που δέχτηκε η ομάδα μετά την 1η ήττα από τον ολυμπιακό (με μεγάλη διαφορά, μάλιστα) στο 1ο μεταξύ τους παιχνίδι στην αρχή της χρονιάς έχει μετατραπεί σε ανησυχία (επιεικής χαρακτηρισμός) όσων χλεύαζαν, για όσα ενδεχομένως θα ακολουθήσουν. Μεγάλο κατόρθωμα για τον Αταμάν και τους παίκτες του η ολική μεταμόρφωση μέσα σε 8-9 μήνες!
Χωρίς καμία δόση ειρωνείας (και το εννοώ), θα πρέπει άπαντες οι Παναθηναϊκοί οπαδοί να αισθανόμαστε ευγνώμονες απέναντι στον Γιώργο Μπαρτζώκα, για την αγνωμοσύνη που έδειξε απέναντι στον Κώστα Σλούκα.
Θερμές ευχαριστίες σε όλους όσοι επί μήνες απαξίωναν τον αρχηγό μας, στολίζοντάς τον στο διαδίκτυο ή στο γήπεδο με διάφορα κοσμητικά επίθετα και μειώνοντας την προσφορά του στον Ολυμπιακό όλα αυτά τα χρόνια. Του έδωσαν το ισχυρότερο κίνητρο κι εκείνος, με τη σειρά του, μας έδωσε το 7ο τρόπαιο.
Τίποτα από όλα αυτά δεν θα ήταν εφικτό αν ο ιδιοκτήτης της ΚΑΕ δεν είχε όραμα για έναν μεγάλο Παναθηναϊκό και γνώση για το πώς να υλοποιήσει το όραμά του.
Sold out για ένα παιχνίδι απέναντι στον Άρη εντός 10 ωρών! Η τρέλα του κόσμου για την ομάδα είναι μεγάλη. Κυρίως, διότι, μετά από χρόνια, αισθανόμαστε άπαντες αυτό το δέσιμο διοίκησης-ομάδας-κόσμου, νιώθουμε και πάλι ότι η ομάδα είναι μια μεγάλη δυνατή οικογένεια. Και ξέρουμε καλά ότι, όταν στον Παναθηναϊκό είμαστε όλοι ενωμένοι και δουλεύουμε για τον ίδιο στόχο, συμβαίνουν θαύματα! Μια σπίθα χρειαζόταν για να ξεκινήσει η…πυρκαγιά.
Αν ο Γιάννης Αλαφούζος πραγματικά θέλει να μεγαλώσει τον Παναθηναϊκό και δεν ξέρει τον τρόπο, ας μην παιδεύεται πολύ. Μια βόλτα στο Μαρούσι, στο κλειστό του ΟΑΚΑ, για να παρακολουθήσει ένα παιχνίδι παρέα με το Δημήτρη Γιαννακόπουλο θα είναι αρκετή. Αρκεί να έχει διάθεση να ακούσει τις συμβουλές του.
Και για το τέλος…..Back to the futureΗ εικόνα του Δημήτρη Γιαννακόπουλου να σηκώνει το τρόπαιο μαζί με το γιο του Παύλο είναι βγαλμένη από το μέλλον…..αλλά θυμίζει τόσο πολύ το παρελθόν. Παύλος Δημητρίου Γιαννακόπουλος – Δημήτριος Παύλου Γιαννακόπουλος – Παύλος Δημητρίου Γιαννακόπουλος. Παρελθόν – παρόν – μέλλον! Ξέρω, είναι νωρίς για τέτοιες σκέψεις. Αλλά όταν βλέπεις τον εγγονό του Παύλου να σηκώνει την κούπα σε τόσο μικρή ηλικία, όπως και να το κάνουμε, νιώθεις μια σχετική ασφάλεια για τη συνέχεια της ομάδας! [...]
Read more...
Πώς το λέγαμε εκείνο το σύνθημα κάποτε στο κλειστό του ΟΑΚΑ; «Παύλο, Θεέ, πάρε την ΠΑΕ». Αυτό δεν δονούσε την ατμόσφαιρα στα παιχνίδια του πιο επιτυχημένου Ελληνικού συλλόγου στον ομαδικό αθλητισμό; Ε, προβλέπω οσονούπω να δονεί εκ νέου την ατμόσφαιρα του κλειστού παρόμοιο σύνθημα, το οποίο θα αφορά τον γιο του Παύλου. Ξέρω, βιάζομαι ελαφρώς. Αλλά με όλα όσα βλέπουμε να συμβαίνουν στην Παναθηναϊκή καθημερινότητα, σύντομα μεγάλο μέρος των πράσινων οπαδών θα αρχίσουν να σκέφτονται (αν δεν έχουν ήδη κάνει τέτοιες σκέψεις) ότι μοναδική λύση για την ΠΑΕ είναι το όνομα Γιαννακόπουλος, όχι Παύλος, πλέον, αλλά Δημήτρης!
Η αλήθεια είναι ότι σκεφτόμουν αυτό το «Δημήτρη, Θεέ, πάρε την ΠΑΕ» να το χρησιμοποιήσω στον τίτλο του άρθρου. Αλλά, επικράτησε η ψυχραιμία μέσα μου και αποφάσισα απλώς να χρησιμοποιήσω για τίτλο μια φράση, που, πιστεύω, αποτυπώνει απολύτως αυτό που αισθάνεται ΚΑΘΕ οπαδός της ομάδας! Γιατί δεν μπορεί να είσαι οπαδός του τριφυλλιού και να μην βλέπεις το προφανές. Ότι η ΠΑΕ Παναθηναϊκός με την ΚΑΕ Παναθηναϊκός ακολουθούν βίους αντίθετους. Και η βασική τους διαφορά έγκειται σε (βασικά ξεκινάει από) ένα, πλην βασικότατο, στοιχείο. Ότι την ΚΑΕ τη διοικεί ένας Παναθηναϊκός, ενώ την ΠΑΕ όχι! Έχω ξαναγράψει κάποτε, σε ένα άρθρο μου με τίτλο: «Δημήτρης Γιαννακόπουλος, Dr. Jekyll ή Mr. Hyde;» ότι ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος δεν είναι απλά Παναθηναϊκός. Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος γεννήθηκε στον Παναθηναϊκό! Όπως ακριβώς και ο γιος του και εγγονός του μεγάλου Παύλου, ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος γεννήθηκε σε μια περίοδο που ο πατέρας του με τους θείους του είχαν, διοικούσαν και γιγάντωναν τον μπασκετικό Παναθηναϊκό. Κι ένας τέτοιος άνθρωπος δεν μπορεί, με όσα λάθη κι αν έχει κάνει ή θα κάνει στο μέλλον, παρά να αγαπάει τον Παναθηναϊκό!!! Σε πλήρη αντίθεση με τον Γιάννη Αλαφούζο, που, μέχρι να αναλάβει την ΠΑΕ αμφιβάλλω αν είχε ποτέ παρακολουθήσει έστω κι έναν αγώνα της ομάδας!
Την ώρα, λοιπόν, που στην ΚΑΕ Παναθηναϊκός συντελείται μια πραγματικά ολική επάνοδος στα μεγαλεία (ασχέτως του πώς θα καταλήξει η χρονιά φέτος, η ομάδα βρίσκεται, πλέον, σε πορεία τρελής ανάπτυξης), στην ΠΑΕ Παναθηναϊκός συντελείται ολική καταστροφή και επαναφορά στις εργοστασιακές ρυθμίσεις (τις γνωστές στην εποχή Αλαφούζου). Ο τρόπος με τον οποίο, όχι απλώς χάθηκε το φετινό πρωτάθλημα, αλλά κινδυνεύει να χαθεί και η Ευρώπη για τη νέα σεζόν, θα μπορούσε να αποτελέσει ολόκληρο σεμινάριο, με τίτλο: «τι να κάνετε αν θέλετε να αποτύχετε»!!!
Ο Γιάννης Αλαφούζος κατάφερε, μέσα σε λίγους μήνες, να καταστρέψει ολοσχερώς όλα όσα χτίζονταν επί 2,5 χρόνια. Μια ομάδα που επανήλθε στη διεκδίκηση των τίτλων, που είχε συγκεκριμένο πλάνο, αρχή, μέση και τέλος στο παιχνίδι της, μια ομάδα που ξαναέπαιξε στην Ευρώπη (και μάλιστα στο Europa League) και που παραλίγο να παίξει στο Champions League, παρόλο που είχε να αντιμετωπίσει ομάδες πολλαπλάσιων μπάτζετ, μια ομάδα που συστηματικά προόδευε, διαλύθηκε εν μία νυκτί, μόνο και μόνο για να κατακτηθεί το πρωτάθλημα (που ούτως ή άλλως θα μπορούσε να έχει κατακτηθεί) και τελικά δεν κατακτήθηκε, επειδή χάσαμε στη Λεωφόρο από τις κολοπετινίτσες (ας με συγχωρήσουν οι οπαδοί της Λαμίας, της Κηφισιάς και του ΑΡΗ, αλλά τα συναισθήματα αυτή τη στιγμή οδηγούν και σε μερικές υπερβολές), τις οποίες μέχρι τέλη Δεκεμβρίου κερδίζαμε με 3, 4 ή και 5 γκολ διαφορά! Φέτος, κυριολεκτικά, η ομάδα χάρισε το πρωτάθλημα στους άλλους! Το λες και κατόρθωμα! Το χειρότερο, όμως, δεν είναι ότι χάθηκε ο τίτλος (αυτός θα μπορούσε να έχει χαθεί και με το Γιοβάνοβιτς στο τιμόνι). Το χειρότερο είναι ότι η ομάδα, χωρίς ίχνος υπερβολής, ξεχαρβαλώθηκε εντελώς. Και δεν ξέρουμε καν τι ρόστερ θα έχουμε το Καλοκαίρι, για να μην πω ότι ακόμη δεν ξέρουμε ποιος θα προπονεί την ομάδα.
Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες, αυτά θα τα συζητήσουμε εν καιρώ. Ας μείνουμε, προς το παρόν, στο ότι η ομάδα φέτος αυτοκτόνησε. Κι αυτό έχει έναν και μόνο υπαίτιο. Αυτόν που εδώ και χρόνια καταστρέφει ό,τι καλό πάει να δημιουργηθεί. Το έχουμε ξαναδεί, άλλωστε το έργο (όποιος αμφιβάλλει, ας ψάξει στο διαδίκτυο παλαιότερες δηλώσεις του Ουζουνίδη και θα καταλάβει τι εννοώ). Για κάποιο λόγο, κάθε φορά που η ομάδα σηκώνει κεφάλι κι αρχίζει να ενοχλεί ένθεν και ένθεν, εκείθεν και εντεύθεν, που έλεγε κι ο Γιάννης Μπέζος στη σειρά «Της Ελλάδος τα Παιδιά», έρχεται μια αδιανόητη απόφαση του κυρίου Γιάννη και τα γαμ*&^% όλα! Όποιος θεωρεί ότι είμαι υπερβολικός, ας αναλογιστεί ότι μερικά χρόνια πριν, η ομάδα κινδύνεψε να πέσει στη Β’ Εθνική εξ αιτίας του κυρ Γιάννη. Κι ότι όσα χρόνια διοικεί την ομάδα καταφέρνει, διότι περί κατορθώματος πρόκειται και βάζει συστηματικά τρικλοποδιές στην ίδια του την ομάδα.
Σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που αρχίζω κι αναρωτιέμαι αν έχουν βάση όλες αυτές οι θεωρίες περί μπροστινού, πισινού κλπ. Διότι, στα μάτια τα δικά μου, είναι αδιανόητο ένας άνθρωπος που έχει επιτυχημένες επιχειρήσεις σε μίντια και ναυτιλία να προβαίνει με τέτοια συνέπεια σε γκάφες ολκής, κάθε φορά που η ομάδα δείχνει να έχει πάρει το δρόμο της. Κι εδώ μιλάμε για αποφάσεις, τις οποίες, για να πάρεις, θα πρέπει να είσαι είτε ηλίθιος είτε στημένος. Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι ο κύριος Γιάννης είναι ηλίθιος! Από την άλλη δεν θέλω να υιοθετήσω και τις διάφορες θεωρίες συνομωσίας. Αλλά, στην ΠΑΕ Παναθηναϊκός συμβαίνουν πράγματα που, όσο και να προσπαθείς να σκεφτείς ορθολογικά και να βγάλεις άκρη, τελικά οι σκέψεις σου φτάνουν σε τέλμα.
Θα κλείσω το θέμα της ΠΑΕ με τρεις σκέψεις και θα επανέλθω στο επόμενο διάστημα:
Πρέπει, πάση θυσία, να κατακτηθεί το κύπελο και η 3η θέση στο πρωτάθλημα, για πολλούς και ευνόητους, πιστεύω, λόγους, παρόλο που η χρονιά είναι ήδη αποτυχημένη.
Ελπίζω ο Αλαφούζος να έχει ήδη καταλήξει στο ποιος θα είναι ο κόουτς την επόμενη σεζόν (είτε είναι ο Τερίμ είτε άλλος). Γιατί αν ο Μπάλντοκ έρχεται στην ομάδα, χωρίς την έγκριση του προπονητή, ας τον κλάψουμε από τώρα τον ασθενή και για του χρόνου!
Διάβασα στο διαδίκτυο το σχόλιο ενός πράσινου οπαδού, όταν απολύθηκε ο Γιοβάνοβιτς. Ήταν κάπως έτσι: «Επιτέλους γλιτώσαμε από τον εμμονικό λουζερά Σέρβο παλιάτσο». Είναι ο ίδιος τύπος που όταν η ομάδα μπάσκετ έκανε ορισμένες κακές ήττες μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου φέτος, είχε γράψει: «Επιτέλους, διώξτε τον Τούρκο μυρωδιά. Το φωνάζω δυο μήνες τώρα ότι ο άνθρωπος είναι επικίνδυνος κι ότι περισσότερο μιλάει, παρά προπονεί». Δυστυχώς, ο Γιάννης Αλαφούζος συντάχθηκε με τέτοιου είδους απόψεις κι έδιωξε τον Ιβάν. Ευτυχώς, ο Γιαννακόπουλος όχι!!!
Και μιας και αναφέρθηκα εκ νέου στο Γιαννακόπουλο, επανέρχομαι στα του μπάσκετ με δυο σχόλια για τη σειρά με τη Μακάμπι. Πριν ξεκινήσουν οι αγώνες, σε συζητήσεις με φίλους, είχα πει ότι η σειρά θα είναι δύσκολη κι ότι μετά τη ΡΕΑΛ, η Μακάμπι είναι η μόνη ομάδα που με φοβίζει. Στήριζα την άποψή μου στο ότι το στυλ μπάσκετ που παίζει δεν μας ταιριάζει, καθώς και στο ότι πρόκειται για ομάδα με μεγάλη ιστορία στα Ευρωπαϊκά γήπεδα και πολύ βαριά φανέλα. Η εξέλιξη της σειρά με δικαίωσε, αλλά, ευτυχώς, η ομάδα έχει, πλέον, τεράστιες προσωπικότητες, που στα δύσκολα την παίρνουν από το χεράκι και την τραβάνε μπροστά! Ο τρόπος με τον οποίο ήρθε το διπλό τη Μεγάλη Πέμπτη μου θύμισε το διπλό στο game 4 στο Γιαντ Ελιάου πριν πολλά χρόνια επί Ζοτς. Τότε που τα πράσινα φορούσαν Διαμαντίδης, Σάρας, Μπατίστ κλπ. Για όποιον το θυμάται, το 5ο ματς στο ΟΑΚΑ κρίθηκε στα τελευταία δευτερόλεπτα. Δεν θα εκπλαγώ αν το game 5 αποδειχθεί εξίσου δύσκολο φέτος στο ΟΑΚΑ. Οπότε, όσοι βρεθούν στο κλειστό, υπομονή και ξελαρύγγιασμα μέχρι το τέλος. Ας ελπίσουμε να ζήσουμε μια μεγάλη βραδιά απέναντι στη Μακάμπι! Καλή επιτυχία στην ομάδα μας!!! [...]
Read more...
Αποτελεί ίδιον ημών των Ελλήνων οπαδών και γενικώς των βαλκάνιων το να βγάζουμε βιαστικά συμπεράσματα, βασιζόμενοι κυρίως στο αποτέλεσμα, αγνοώντας, ορισμένες φορές σχεδόν επιδεικτικά, τη μεγαλύτερη εικόνα. Αποτέλεσμα αυτού, βεβαίως, είναι η συχνή υπερεκτίμηση ή υποεκτίμηση των πραγματικών δυνατοτήτων της ομάδας μας και των αντιπάλων μας. Συνήθως δε, ανακαλύπτουμε και χρησιμοποιούμε, στην προσπάθειά μας να πείσουμε πρώτα από όλους τον ίδιο μας τον εαυτό για το πόσο δίκιο έχουμε, επιχειρήματα που λίγο καιρό πριν τα χρησιμοποιούσαμε από την ανάποδη (για να αποδείξουμε πόσο δίκιο είχαμε ακόμη κι όταν η άποψή μας ήταν εκ διαμέτρου αντίθετη με την παρούσα).
Όχι, δεν προσπαθώ να νουθετήσω κανέναν ούτε, προφανώς, να υποδείξω στον αναγνώστη πώς να σκέφτεται ή τι στάση θα πρέπει να υιοθετεί κάθε φορά, μετά από ένα αποτέλεσμα της ομάδας του. Ο πρόλογος έχει σκοπό να μας εισάγει σε ένα βασικό ζήτημα που σχετίζεται με το πώς σκεφτόμαστε και πώς αντιδρούμε στα κατά καιρούς θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα της ομάδας μας και κυρίως να αναδείξει ένα πρόβλημα που πολλές φορές καταλήγει στην άσκηση μεγάλης επικοινωνιακής και κατ’ επέκταση, ψυχολογικής πίεσης στους παίκτες και στα προπονητικά επιτελεία αυτής. Κι αυτό αφορά σε όλα τα ομαδικά αθλήματα.
Θα ξεκινήσω από το μπάσκετ, επειδή αυτά που γράφτηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, ακόμη και από δημοσιογράφους και μέσα φίλα προσκείμενα στον Παναθηναϊκό ΑΚΤΟΡ, συνιστούν από μόνα τους πρόβλημα. Ή στην καλύτερη των περιπτώσεων, μπορούν να εξελιχθούν σε πρόβλημα, σε πιθανό βραχυπρόθεσμο ατυχές αποτέλεσμα. Πάμε στο ζουμί της υπόθεσης, λοιπόν. Μετά από ένα μέτριο ξεκίνημα, σε διάστημα κατά το οποίο η ομάδα έπρεπε να μονταριστεί κι ενώ υπέφερε κι από αρκετούς τραυματισμούς κομβικών παικτών, ο Εργκίν Αταμάν και οι παίκτες του, άρχισαν να αποδίδουν πολύ ωραίο μπάσκετ, ξεκινώντας από την σκληρή και αποτελεσματική άμυνά τους και κατάφεραν να κάνουν ένα πολύ μεγάλο σερί επιτυχών αποτελεσμάτων στην Ευρωλίγκα, έχοντας ενδιάμεσα μόνο μία ήττα κι αυτή από δικά τους λάθη (ουσιαστικά, αυτοκτόνησαν στην έδρα της Μπασκόνια). Αν θυμάμαι καλά, κάναμε 8 νίκες σε 9 παιχνίδια, γεγονός που μας έφερε στην πρώτη τετράδα, με προοπτική και για πιο ψηλά!
Οι μαζεμένες νίκες και ο τρόπος με τον οποίο ήρθαν (οι περισσότερες εμφατικά) μας έκαναν να μιλάμε για τρομερή εξέλιξη της ομάδας μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και να ονειρευόμαστε την 7η κούπα. Καθόλου μεμπτό, φυσικά, αφού ο μπασκετικός Παναθηναϊκός μας έχει καλομάθει εδώ και 3 δεκαετίες και πάντα στοχεύουμε στο υψηλότερο σκαλοπάτι! Και η αλήθεια είναι ότι η ομάδα του Αταμάν δείχνει, εδώ και καιρό, πολύ καλά στοιχεία, στοιχεία σαν κι αυτά που έχουν όλες οι ομάδες που φτάνουν στο Φ4 και διεκδικούν το τρόπαιο. Και ξαφνικά, έρχονται 2-3 ήττες και το κλίμα αλλάζει. Χάνει η ομάδα από τη Μακάμπι, χάνει και από τη Ζαλγκίρις. Κι έρχεται και το κερασάκι στην τούρτα, η ήττα από τον ΑΡΗ στο ΟΑΚΑ. Κι εκεί αρχίζει κάπως να κλονίζεται η εμπιστοσύνη στο οικοδόμημα. Όχι, βέβαια, σε βαθμό που να προκαλεί γκρίνια, αλλά η περιρρέουσα ατμόσφαιρα αλλάζει. Κι αυτό το βλέπεις παντού.
Μετά την ήττα από τη Ζαλγκίρις, άρχισαν στα μεγαλύτερα μέσα οι αγχωτικοί τίτλοι. Και να η υπενθύμιση ότι το πρόγραμμα δυσκολεύει και να οι αναλύσεις για το τι ευκαιρία χάθηκε και να τα γραπτά που βάζουν χωρίς λόγο πίεση στον οργανισμό, τονίζοντας ότι η ομάδα δεν έχει άλλο περιθώριο για ήττα και πάει λέγοντας. Κι όλο αυτό περνάει και στους οπαδούς. Δεν είμαστε πια καλοί, λέει ο ένας. Περνάμε ντεφορμάρισμα διατείνεται ο άλλος. Κινδυνεύει, πλέον, το πλεονέκτημα έδρας φωνάζει ο τρίτος. Και από το πουθενά, η ψυχολογία έχει αλλάξει. Κι εκεί που μέχρι πριν 15 μέρες διεκδικούσαμε τη 2η θέση στη regular season, τώρα αγχωνόμαστε αν είμαστε ικανοί έστω και για το απλό πλεονέκτημα έδρας στα play offs! Κι όλα αυτά για 2 εκτός έδρας ήττες, οι οποίες, κατά την άποψή μου, ήρθαν απολύτως φυσιολογικά.
Τι λες ρε μεγάλε, θα πει κάποιος. Από πού κι ως πού ο αυτοκράτορας Παναθηναϊκός είναι φυσιολογικό να χάνει από τη Μακάμπι, που παίζει σε ουδέτερο γήπεδο, χωρίς τους φιλάθλους της ή από τη Ζαλγκίρις που έχει υποπολλαπλάσιο μπάτζετ και μικρούς στόχους; Και εκ πρώτης, ακούγονται λογικά αυτά τα επιχειρήματα. Όμως, στον ομαδικό αθλητισμό υπάρχουν κάποια δεδομένα, που εμείς οι οπαδοί επιλέγουμε, συνειδητά ή υποσυνείδητα, να τα παραβλέπουμε. Δεδομένα, όμως, που οι προπονητές τα αξιολογούν εντελώς διαφορετικά και που συχνά κάνουν και τη μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην νίκη και στην ήττα.
Στο εν λόγω παράδειγμα, αυτό του Παναθηναϊκού ΑΚΤΟΡ το δεδομένο που έκανε τη μεγάλη διαφορά είναι η ταυτόχρονη απώλεια των 2 βασικών του point guards. Η μεγάλη απουσία του Βιλντόζα (ναι, έχει επανέλθει, αλλά είναι εμφανώς ανέτοιμος), σε συνδυασμό με τον τραυματισμό του Σλούκα, έχουν δημιουργήσει μεγάλο ζήτημα στην επιθετική λειτουργία της ομάδας, καθότι, όποτε η αντίπαλη ομάδα παίζει σκληρή και αποτελεσματική άμυνα, λείπει ο παίκτης που θα οργανώσει κατάλληλα και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για εύκολα καλάθια. Στο εκτός έδρας παιχνίδι απέναντι στη Μακάμπι αυτό φάνηκε πολύ έντονα. Ιδιαίτερα δε, από τη στιγμή που χάσαμε και τον Ναν με τραυματισμό νωρίς μέσα στο παιχνίδι. Αλλά και απέναντι στους Λιθουανούς ήταν σαφώς αισθητό το πρόβλημα της δημιουργίας. Σκεφτείτε, απλώς, ότι η Ζαλγκίρις δεχόταν πριν το μεταξύ μας παιχνίδι, περίπου 80 πόντους ανά ματς κι εμείς με το ζόρι πλησιάσαμε τους 70!
Κι ακολουθεί ο αντίλογος: «Ναι, αλλά η ομάδα έχει τον Γκραντ που παίζει 32 λεπτά Μ.Ο. και φέτος κάνει τρομερά πράγματα». Φυσικά, είναι η απάντηση, αλλά δεν είναι point guard. Ο Γκραντ και ο Ναν δίνουν πολλά πράγματα μέσα στο παιχνίδι. Και οι δυο τους είναι αξιόπιστοι σκόρερς, ενώ παίζουν καταπληκτική άμυνα. Και πολλές φορές παραμένουν στο παρκέ ταυτόχρονα για 20 ή και περισσότερα λεπτά. Όμως, αυτό συμβαίνει, εξαιτίας των τραυματισμών των υπολοίπων και φυσικά δεν αποτελεί το βασικό σχεδιασμό του Αταμάν. Σε κάθε περίπτωση δε, παρόλο που μπορούν να ξεμπλοκάρουν την ομάδα σε πολλά ματς, δεν είναι η οργάνωση της ομάδας η βασική τους δουλειά και δεν μπορούν να την κάνουν συστηματικά.
Ο Παναθηναϊκός ΑΚΤΟΡ, συνεπώς, δεν είναι ούτε τόσο κορυφαίος όσο φαινόταν μέχρι πριν 2 εβδομάδες ούτε τόσο χάλια όσο παρουσιαζόταν κατά το τελευταίο διάστημα. Μιλάω για το διάστημα που προηγήθηκε της νίκης απέναντι στη Φενέρ, η οποία, παρεμπιπτόντως, επετεύχθη μέσω της καταπληκτικής άμυνας, διότι επιθετικά έπαιζε ο Ναν απέναντι σε 5! Χρειάζεται χρόνο ακόμη και αρκετή δουλειά. Περιμένει τους τραυματίες στα guard (ο Αργεντίνος επέστρεψε, ο Σλούκας οσονούπω), που δύνανται να τον μεταμορφώσουν προς το καλύτερο και κοιτάζει μπροστά με υπομονή, καθότι ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς.
Αντίστοιχες αντιδράσεις βλέπουμε κι στον ποδοσφαιρικό Παναθηναϊκό. Κι εκεί, εβδομάδα από εβδομάδα έχουμε εντελώς διαφορετική ψυχολογία και αντιδρούμε σχεδόν αποκλειστικά με βάση το αποτέλεσμα ή την εικόνα της ομάδας στο κάθε παιχνίδι ξεχωριστά. Για τον τελευταίο μήνα του Γιοβάνοβιτς και τα αποτελέσματα που έφερε τότε η ομάδα (αναντίστοιχα με την πραγματική εικόνα μέσα στο γήπεδο) και που, εν πολλοίς , προκάλεσαν την απόλυσή του, τα έχουμε γράψει. Πάμε τώρα να δούμε τα αποτελέσματα της ομάδας στο διάστημα που στον πάγκο κάθεται ο Φατίχ Τερίμ, καθώς και το πώς αντιδρούν οι οπαδοί σε αυτά. Διότι και στο ποδόσφαιρο, όπως και στο μπάσκετ, η ψυχολογία μπορεί να αλλάξει από ένα αποτέλεσμα, ακόμη κι αν αυτό έρθει με αγωνιστική παρουσία εντός του γηπέδου που δεν συνάδει με το τελικό σκορ.
Δεν θα σχολιάσω τα πρώτα δύο παιχνίδια του Τούρκου στην ομάδα μας, αφού ήταν απέναντι σε θεωρητικά εύκολους αντιπάλους και ο ίδιος ακόμη δεν ήξερε καθόλου την ομάδα. Θα εστιάσω στα διαδοχικά ντέρμπι που έδωσε η ομάδα (με ΑΕΚ, Ολυμπιακό, ΠΑΟΚ), καθώς και στα 2 παιχνίδια κυπέλλου με τον Ατρόμητο. Παιχνίδια που είναι ιδιαιτέρως ενδεικτικά για τις αντιδράσεις που μπορεί να προκαλέσει ένα τελικό αποτέλεσμα στην ψυχολογία των οπαδών. Ο Παναθηναϊκός, λοιπόν, κατάφερε απέναντι στην ΑΕΚ και στα δύο παιχνίδια με τον αιώνιο αντίπαλο για το κύπελο να χτίσει ψυχολογία και να «φτιάξει τους οπαδούς» του. Ειδικά η ισοπαλία μέσα στην Οπάπ Αρένα, που ήρθε με κόντρα διαιτησία, αλλά και η πρόκριση απέναντι στους κόκκινους, μετά από 2 παιχνίδια ειδικών συνθηκών, στα οποία η ομάδα έπαιξε με σύνθεση ανάγκης, λόγω των μαζικών τραυματισμών, ανέβασαν την ψυχολογία μας στα ύψη και μας έκαναν να πιστέψουμε ότι ο Τερίμ ήρθε για να κάνει ό,τι δεν μπορούσε να πετύχει ο Ιβαν στα ντέρμπι.
Κι έρχεται, αμέσως μετά, το παιχνίδι με τον Ατρόμητο για το κύπελο και η ψυχρολουσία του 1-2! Κι ευθύς αμέσως αρχίζουν οι αμφιβολίες. «Δεν μας τα λέει καλά ο Τερίμ». «Παίζει πολύ μπερδεμένο ποδόσφαιρο ο Τούρκος». «Με τον Ιβάν στον πάγκο τους μικρούς τους κερδίζαμε». «Η ομάδα δεν αποδίδει, είναι τρύπια πίσω και μπροστά δεν σκοράρει». Κλπ κλπ κλπ. Μία ήττα απρόσμενη ήταν αρκετή για να αλλάξει άρδην η ψυχολογία μας. Μία ήττα, όμως, η οποία δεν ήρθε φυσιολογικά. Δεν είναι ότι η ομάδα έπαιξε άθλια και δεν βλεπόταν. Ναι, ο Ατρόμητος μας έκανε 4 μεγάλες ευκαιρίες κι έβαλε 2 γκολ. Αλλά ο Παναθηναϊκός στο εν λόγω παιχνίδι δημιούργησε πάνω από 10 ευκαιρίες με τις μισές από αυτές να είναι από αυτές που «δεν χάνονται». Στο καπάκι, έρχεται και το 2-1 μέσα στην Τούμπα κι εκεί αρχίζει και σοβαρεύει το πράγμα. Ο μέγας Τερίμ, που ήρθε για να απογειώσει τον Παναθηναϊκό, μετατράπηκε σε παππού, που ήρθε για να κοροϊδέψει και να πάρει εύκολο χρήμα στα τελειώματα της καριέρας του (ναι, το διάβασα κι αυτό σε κάποιο σχόλιο)!
Και η πίεση έκανε την εμφάνισή της για τα καλά στην ομάδα και πάλι. Αδικαιολόγητα, όμως. Πρώτον, διότι η ήττα από τον Ατρόμητο στη Λεωφόρο ήρθε κόντρα στη ροή του αγώνα και δεύτερον, διότι μια ήττα στην Τούμπα από τον ανεβασμένο ΠΑΟΚ, ενώ έχεις πάει με μισή ομάδα, λόγω τραυματισμών και έχοντας παίξει σε 3 εβδομάδες 4 ντέρμπι κι άλλα 2 ματς, με την κούραση να είναι πολύ μεγάλη, δεν αποτελεί έκπληξη, αλλά λογικό γεγονός. Κι αυτό φάνηκε μέσα στην εβδομάδα που ακολούθησε. Ο Παναθηναϊκός μπήκε στο Περιστέρι με τον αέρα του ισχυρού κι έπαιξε σαν τη γάτα με το ποντίκι τον Ατρόμητο για 90 λεπτά. Δεν θυμάμαι πόσος καιρός έχει περάσει για να δω ομάδα να περνάει το κέντρο 2 φορές όλο κι όλο απέναντι στον Παναθηναϊκό. Κι αν δεν ήμασταν απρόσεχτοι στα τελειώματα των φάσεων, η πρόκριση θα είχε κριθεί πολύ νωρίτερα μέσα στο παιχνίδι. 4 μέρες μετά δε, ήρθε και η μεγάλη νίκη στο ντέρμπι αιωνίων και οι καρδιές μας μπήκαν στη θέση τους. Και ξαφνικά, ξαναγίναμε διεκδικητές του τίτλου. Και ο Τερίμ ξανάγινε κανονικός προπονητής που, πλέον, «πήρε το μάθημα του κι άρχισε να βασίζεται στο επιτυχημένο πλάνο του προκατόχου του, που δουλευόταν επί χρόνια». Α, ναι, για να μην το ξεχάσω. Ο Πέρεθ, μετά τα παιχνίδι με τον Ατρόμητο και τον Ολυμπιακό, ξανάγινε ο εγκέφαλος της μεσαίας γραμμής. Μέχρι το επόμενο παιχνίδι, στο οποίο δεν θα αποδώσει, οπότε θα ξαναγίνει ο παλαίμαχος Ισπανός.
Για να σοβαρευτούμε, όμως, ο Παναθηναϊκός δεν ήταν τόσο κακή ομάδα όσο πιστέψαμε μετά τις ήττες από Ατρόμητο και ΠΑΟΚ ούτε είναι όσο υπερομάδα φάνηκε μετά τις νίκες επί του Ατρομήτου και του Ολυμπιακού, αλλά και μετά το άνετο πέρασμα από τη δύσκολη έδρα των Σερρών. Ο Παναθηναϊκός είναι μια καλά δουλεμένη ομάδα που χρειάζεται χρόνο για να την μάθει καλύτερα ο νέος της προπονητής, να προσθέσει τα στοιχεία που θέλει και να βελτιώσει τα θεματάκια που έχει. Είναι ομάδα με μικρές διαφορές από τις άλλες διεκδικήτριες του τίτλου και θα τον διεκδικήσει με τις ίδιες πιθανότητες.
Η σεζόν τόσο στο ποδόσφαιρο όσο και στο μπάσκετ έχει δρόμο ακόμη. Αρχής γενομένης από σήμερα ξεκινάει και πάλι η προσπάθεια για την κατάκτηση του κυπέλου και στα δύο αθλήματα για την ομάδα μας. Προφανώς και μπορούν ο ποδοσφαιρικός και ο μπασκετικός Παναθηναϊκός να κατακτήσουν την κούπα και να χτίσουν και καλύτερη ψυχολογία, εν όψει της δύσκολης συνέχειας, με στόχο την κατάκτηση του πρωταθλήματος Ελλάδος (και στα δύο αθλήματα), αλλά και της Ευρωλίγκας (για το μπάσκετ). Αλλά η εξέλιξη των δύο projects δεν μπορεί και δεν πρέπει να κριθεί από πιθανή επιτυχία ή αποτυχία στην εκπλήρωση αυτών των στόχων.
Φυσικά, σαν Παναθηναϊκός οφείλουμε πάντα να στοχεύουμε στην κατάκτηση τίτλων. Αυτός είναι ο απώτερος στόχος που πρέπει να θέτουν οι ομάδες μας στην αρχή κάθε χρονιάς. Αυτόν τον στόχο έθεσαν εξ αρχής και οι Αταμάν και Τερίμ (καθώς και ο Γιοβάνοβιτς το Καλοκαίρι). Αλλά είναι χρήσιμο να αποφεύγουμε τους αφορισμούς και τις τυμπανοκρουσίες, ανάλογα με τα προσωρινά αποτελέσματα. Οφείλουμε να δείχνουμε εμπιστοσύνη στις ομάδες μας, ειδικά από τη στιγμή που στο τιμόνι τους κάθονται προπονητές με μεγάλες περγαμηνές, που έχουν πολλούς τίτλους στο παλμαρέ τους και να κάνουμε ταμείο στο τέλος της σεζόν. Μακριά από υπερβολές, λοιπόν. Οι συνθήκες έχουν ωριμάσει αρκετά, ο κόσμος θα πρέπει να έχει μάθει τόσα χρόνια ότι όλα κρίνονται μακροπρόθεσμα. Ας παραμείνουμε ψύχραιμοι είτε μετά από ήττες είτε μετά από νίκες. Κι ας αρχίσουμε, επιτέλους, να δίνουμε μεγαλύτερη σημασία στην εικόνα των ομάδων μας και δευτερευόντως στο αποτέλεσμα. Άλλωστε, διαχρονικά, ένα από τα στοιχεία που ξεχωρίζουν τις μεγάλες ομάδες από τις υπόλοιπες είναι η ψυχολογική διαχείριση που μαθαίνουν να κάνουν μετά από μεγάλες ήττες, αλλά και μετά από μεγάλες νίκες!
Καλή επιτυχία στην Πανάθα μας αυτή την «εβδομάδα των κυπέλων»! Τα υπόλοιπα τα συζητάμε στην πορεία. [...]
Read more...
PAO Gallery
Εικόνες από τον Παναθηναϊκό μας !!!
Εικόνες από τον Παναθηναικό μας !!!
Γνωριστε την ομάδα μας
Ελάτε να γνωρίσετε την ομάδα του Paofactory.gr. Ένα portal χωρίς καμία σκοπίμοτητα, με ανθρώπους που έχουν μεράκι.
Γιώργος Φερεντίνος
Διαχειριστής
Σταύρος Παπαθανασίου
Editor
Αλέξανδρος Κιτρόεφ Editor
Βαγγέλης Αλέξης
Editor
Αντώνης Μπατζιάς
Editor
20k
Χρηστεσ ton mhna
5
Editors
10+
πρωτοτυπα αρθρα
5+
φιλικα sites
Έχετε ερωτήσεις ή απορίες;
To PaoFactory είναι ένα εργαστάσιο μαζικής παραγωγής Παναθηναϊκής σκέψης, ήθους και ανωτερότητας. Γι” αυτό το λόγο, αν έχετε απορίες ή ερωτήσεις, είστε ευπρόσδεκτοι να μας στείλετε το δικό σας μηνυμα.
